Pepsina

(Redirección desde «Pepsinóxeno»)

A pepsina é un encima orixinado a partir dun cimóxeno precursor chamado pepsinóxeno, que é liberado polas células principais gástricas do estómago, e que é unha protease que degrada as proteínas a péptidos durante a dixestión. Foi descuberta en 1836 por Theodor Schwann[2] , que foi tamén quen lle puxo o nome a partir da palabra grega pepsis, que significa dixestión (o verbo peptein significa dixerir).[3][4] Foi o primeiro encima que se descubriu, e foi un dos primeiros encimas en ser cristalizados (en 1929), grazas aos traballos de John Howard Northrop.[5] A pepsina é unha protease dixestiva do grupo das aspartato proteases.[6]

pepsina A - EC 3.4.23.1
Pepsina en complexo coa pepstatina.[1]
Identificadores
Número EC 3.4.23.1
Número CAS 9001-75-6
Bases de datos
IntEnz vista de IntEnz
BRENDA entrada de BRENDA
ExPASy vista de NiceZyme
KEGG entrada de KEGG
MetaCyc vía metabólica
PRIAM perfil
Estruturas PDB RCSB PDB PDBe PDBj PDBsum
Gene Ontology AmiGO / EGO
pepsina B - EC 3.4.23.2
Identificadores
Número EC 3.4.23.2
Número CAS 9025-48-3
Bases de datos
IntEnz vista de IntEnz
BRENDA entrada de BRENDA
ExPASy vista de NiceZyme
KEGG entrada de KEGG
MetaCyc vía metabólica
PRIAM perfil
Estruturas PDB RCSB PDB PDBe PDBj PDBsum
pepsina C (gastricsina) - EC 3.4.23.3
Identificadores
Número EC 3.4.23.3
Número CAS 9012-71-9
Bases de datos
IntEnz vista de IntEnz
BRENDA entrada de BRENDA
ExPASy vista de NiceZyme
KEGG entrada de KEGG
MetaCyc vía metabólica
PRIAM perfil
Estruturas PDB RCSB PDB PDBe PDBj PDBsum

A pepsina é un dos tres principais encimas que degradan proteínas (proteolíticos) do aparato dixestivo, e os outros dous son a quimotripsina e a tripsina. Estes tres encimas foron uns dos primeiros encimas que foron cristalizados. Durante a dixestión, estes encimas, cada un dos cales está especializado en cortar enlaces peptídicos entre determinados aminoácidos, colaboran na degradación das proteínas da dieta nos seus compoñentes (péptidos e aminoácidos), que poden así ser absorbidos doadamente no intestino. A pepsina é máis eficiente na clivaxe de enlaces peptídicos entre aminoácidos hidrófobos e preferiblemente aromáticos como a fenilalanina, triptófano, e tirosina.[7]

O precursor pepsinóxeno

editar

A pepsina exprésase como unha proforma ou cimóxeno, chamada pepsinóxeno, que ten unha estrutura primaria con 44 aminoácidos adicionais no seu extremo N-terminal e unha masa molecular duns 40.000 daltons. Cando o pepsinóxeno perde eses 44 aminoácidos convértese en pepsina.

No estómago, as células principais liberan o pepsinóxeno. Este cimóxeno actívase co ácido clorhídrico (HCl), que foi liberado polas células parietais do revestimento do estómago. A hormona gastrina e o nervio vago desencadean a liberación do pepsinóxeno e do HCl no revestimento estomacal cando se inxire a comida. O ácido clorhídrico crea un ambiente ácido, que permite que o pepsinóxeno se despregue e se clive de modo autocatalítico, xerando así a pepsina (a forma activa). Despois a propia pepsina pode clivar tamén os 44 aminoácidos extra do pepsinóxeno para formar máis pepsina. A pepsina dixire ata o 20% dos enlaces peptídicos das proteínas inxeridas clivando preferentemente despois do extremo N-terminal[8] entre aminoácidos aromáticos como a fenilalanina, triptófano, e tirosina.[8] A pepsina mostra unha preferencia a clivar residuos hidrófobos e preferentemente aromáticos nas posicións P1 e P1'. Prodúcese un incremento da susceptibilidade á hidrólise se hai un aminoácido que conteña xofre preto do enlace peptídico, que ten un aminoácido aromático. Por exemplo, a pepsina corta os enlaces Phe1Val, Gln4His, Glu13Ala, Ala14Leu, Leu15Tyr, Tyr16Leu, Gly23Phe, Phe24Phe e Phe25Tyr da cadea B da insulina.[9] Os péptidos orixinados pola pepsina poden ser dixeridos posteriormente por outras proteases no duodeno. A pepsina almacénase como pepsinóxeno e só se libera cando se necesita. A mucina segregada pola mucosa estomacal é moi resistente á proteólise, polo que serve para protexer a parede do estómago da acción da pepsina.

Actividade e estabilidade

editar

A pepsina é máis activa en ambientes ácidos que están entre 37 °C e 42 °C.[10][11] En consecuencia, o seu lugar de síntese e actividade é o estómago (pH 1,5 a 2). A pepsina mostra a súa actividade máxima a pH 2,0 e é inactiva a pH 6,5 e superior; porén, a pepsina non está completamente desnaturalizada ou inactivada irreversiblemente ata o pH 8,0.[12] Por tanto, a pepsina en solución ata o pH 8,0 pode ser reactivada por medio de reacidificación. A estabilidade da pepsina a pH alto ten implicacións significativas en enfermidades debido ao refluxo laringofarínxeo. A pepsina permanece na larinxe despois dun episodio de refluxo gástrico.[13][14] Aos pH medios da laringofarinxe (pH 6,8) a pepsina quedaría inactivada pero podería reactivarse nos episodios de refluxo ácido causando danos nos tecidos locais.

A pepsina no refluxo laringofarínxeo

editar

A pepsina é unha das principais causas de que se produzan danos na mucosa durante o refluxo laringofarínxeo,[15][16] xa que permanece na larinxe (que está a pH 6,8) despois dun episodio de refluxo gástrico.[13][14] Aínda que a pepsina é encimaticmente inactiva neste ambiente, pode permanecer estable e podería reactivarse durante posteriores episodios de refluxo.[12] A exposición da mucosa larínxea á pepsina encimaticamente activa (pero non á pepsina inactivada reversiblemente ou ao ácido) causa unha redución da expresión de proteínas protectoras e deste modo increméntase a susceptibilidade da larinxe a sufrir danos.[12][13][14]

A pepsina pode tamén causar danos na mucosa durante os refluxos que son só feblemente ácidos ou non ácidos, porque pode entrar no interior das células. O refluxo deste tipo está correlacionado coa aparición de síntomas e lesións na mucosa.[17][18][19][20] En condicións non ácidas (pH neutro), a pepsina entra dentro das células das vías aéreas superiores como a larinxe e a hipofarinxe por un proceso denominado endocitose mediada por receptor.[21] Actualmente descoñécese cal é o receptor que se utiliza na endocitose da pepsina. Cando a pepsina é captada pola célula, almacénase en vesículas intracelulares con pH baixo, nas cales recupera a súa actividade encimática. A pepsina retense dentro da célula durante períodos de ata 24 horas.[22] Esta exposición á pepsina a pH neutro e a endocitose da pepsina causa cambios na expresión xenética asociada coa inflamación, o que está na base dos signos e síntomas do refluxo,[23] e na progresión de tumores.[24] Estas e outras investigacións [25] implican á pepsina na carcinoxénese atribuída ao refluxo gástrico.

A pepsina en mostras das vías aéreas considérase que é un marcador sensible e específico do refluxo laringofarínxeo.[26][27] Estase a investigar no desenvolvemento de terapias dirixidas contra a pepsina e de ferramentas diagnósticas para o refluxo gástrico.

Almacenamento

editar

As pepsinas deben ser almacenadas no laboratorio a temperaturas moi baixas (entre −80 °C e −20 °C) para impedir a súa autólise (autoclivaxe).

Inhibidores

editar

A pepsina pode inhibirse por pHs altos ou por compostos inhibidores. A pepstatina é un composto de baixa masa molecular que é un potente inhibidor específico das proteases ácidas, e ten un Ki de arredor de 10−10 M para a pepsina. Pénsase que o residuo estatil da pepstatina é o responsable da inhibición da pepsina; a estatina é un análogo potencial do estado de transición para a catálise realizada pola pepsina e outras proteases ácidas. A pepstatina non se une covalentemente á pepsina, polo que a inhibición que exerce é reversible.[28] O 1-bis(diazoacetil)-2-peniletano inactiva reversiblemente a pepsina a pH 5, reacción que é acelerada pola presenza de Cu(II).[29]

A pepsina tamén sofre retroinhibición, xa que un produto da dixestión das proteínas fai diminuír a velocidade da reacción ao inhibir a pepsina.[30][31]

Aplicacións

editar

A pepsina comercial extráese da capa glandular dos estómagos de porco. É un compoñente (xunto coa quimosina) do callo utilizado para callar o leite durante a fabricación do queixo. A pepsina utilízase para diversas aplicacións na produción de alimentos: modifica e proporciona calidades para o batido á proteína de soia e á xelatina,[32] modifica as proteínas vexetais para o seu uso en aperitivos non lácteos, úsase para facer cereais precocidos para preparar cereais quentes instantáneos [33] e prepara os hidrolizados de proteínas vexetais para o seu uso na aromatización de alimentos e bebidas. Utilízase na industria dos curtidos para eliminar o pelo e tecidos residuais dos coiros e na recuperación da prata de películas fotográficas descartadas ao dixerir a capa de xelatina que retén a prata.[34] A pepsina foi historicamente un aditivo da marca de goma de mascar Beemans gum do Dr. Edward E. Beeman. Tamén lle deu nome á bebida refrescante Pepsi-Cola, que orixinalmente se formulaba con pepsina e noces de cola.

A pepsina úsase na preparación dos fragmentos F(ab')2 dos anticorpos. Nalgúns ensaios é preferible usar só a porción que se une ao antíxeno (Fab) do anticorpo. Para estas aplicacións, os anticorpos poden ser dixeridos encimaticamente para producir fragmentos Fab ou F(ab')2 do anticorpo. Para producir un fragmento F(ab')2 pode dixerirse unha IgG con pepsina, a cal cliva as cadeas pesadas da rexión bisagra. Unha ou máis das pontes disulfuro que unen as cadeas pesadas na rexión bisagra son preservadas, polo que as dúas rexións Fab de unión ao antíxeno permanecen xuntas, orixinando unha molécula divalente (é dicir, que contén dous sitios de unión ao anticorpo), de aí a denominación F(ab')2. As cadeas lixeiras permanecen intactas e unidas á cadea pesada. O fragmento Fc é dixerido en pequenos péptidos. Os fragmentos Fab xéranse pola clivaxe de IgG con papaína en lugar de con pepsina. A papaína cliva a IgG por encima da rexión bisagra que contén pontes disulfuro que unen as cadeas pesadas, pero por debaixo do sitio da ponte disulfuro entre a cadea lixeira e a pesada. Isto xera dous fragmentos Fab separados monovalentes (que conteñen un só sitio de unión ao anticorpo) e un fragmento Fc intacto. Os fragmentos poden purificarse por xelfiltración, intercambio iónico, ou cromatografía de afinidade.[35]

Os fragmentos de anticorpos Fab e F(ab')2 utilízanse en ensaios nos que a presenza do fragmento Fc podería causar problemas, xa que se uniría a un receptor de leucocitos ou se uniría ao sistema do complemento do plasma sanguíneo, o que lisaría as células. Os fragmentos F(ab')2 e en grande medida o Fab permiten unha localización máis exacta da rexión diana do antíxeno, por exemplo na tinguidura dos tecidos para microscopía electrónica. A divalencia do fragmento F(ab')2 permite que se formen enlaces cruzados cos antíxenos, facilitando o uso de ensaios de precipitación, agregación celular por medio de antíxenos de superficie, ou ensaios de rosetting (os eritrocitos únense arredor dunha célula central adoptando un aspecto de flor).[36]

Os seguintes tres xenes codifican encimas pepsinóxeno A idénticos:

Pepsinóxeno 3, grupo I (pepsinóxeno A)
Identificadores
Símbolo PGA3
Entrez 643834
HUGO 8885
OMIM

169710

RefSeq NM_001079807
UniProt P00790
Outros datos
Número EC 3.4.23.1
Locus Cr. 11 q13
Pepsinóxeno 4, grupo I (pepsinóxeno A)
Identificadores
Símbolo PGA4
Entrez 643847
HUGO 8886
OMIM

169720

RefSeq NM_001079808
UniProt P00790
Outros datos
Número EC 3.4.23.1
Locus Cr. 11 q13
Pepsinóxeno 5, grupo I (pepsinóxeno A)
Identificadores
Símbolo PGA5
Entrez 5222
HUGO 8887
OMIM

169730

RefSeq NM_014224
UniProt P00790
Outros datos
Número EC 3.4.23.1
Locus Cr. 11 q13

Existe un cuarto xene humano que codifica a gastricsina tamén chamada pepsinóxeno C:

Progastricsina
(pepsinóxeno C)
Identificadores
Símbolo PGC
Entrez 5225
HUGO 8890
OMIM

169740

RefSeq NM_001166424
UniProt P20142
Outros datos
Número EC 3.4.23.3
Locus Cr. 6 pter-p21.1
  1. PDB|1PSO; Fujinaga M, Chernaia MM, Tarasova NI, Mosimann SC, James MN (1995). "Crystal structure of human pepsin and its complex with pepstatin". Protein Sci. 4 (5): 960–72. PMC 2143119. PMID 7663352. doi:10.1002/pro.5560040516. 
  2. Fruton JS (2002). "A history of pepsin and related enzymes". Q Rev Biol 77 (2): 127–47. JSTOR 3071644. PMID 12089768. doi:10.1086/340729. 
  3. Florkin M (1957). "Discovery of pepsin by Theodor Schwann.". Rev Med Liege (en French) 12 (5): 139–44. PMID 13432398. 
  4. Asimov, Isaac (1980). "page 95". A short history of biology. Westport, Conn: Greenwood Press. ISBN 0-313-22583-4. 
  5. Northrop JH (1929). "Crystalline pepsin". Science 69 (1796): 580. PMID 17758437. doi:10.1126/science.69.1796.580. 
  6. "Enzyme entry 3.4.23.1". Arquivado dende o orixinal o 04 de xuño de 2011. Consultado o 2008-12-14. 
  7. Dunn BM (2001). "Overview of pepsin-like aspartic peptidases". Curr Protoc Protein Sci. Chapter 21: Unit 21.3. PMID 18429164. doi:10.1002/0471140864.ps2103s25. 
  8. 8,0 8,1 Cox, Michael; Nelson, David R.; Lehninger, Albert L (2008). Lehninger principles of biochemistry. San Francisco: W.H. Freeman. pp. 96 e 675. ISBN 0-7167-7108-X. 
  9. IUBMB Enzyme Nomenclature: http://www.chem.qmul.ac.uk/iubmb/enzyme/EC3/4/23/1.html Arquivado 15 de outubro de 2012 en Wayback Machine.
  10. "Effects of pH". Consultado o 2010-04-29. 
  11. "Brenda-enzymes: Entry of pepsin A (EC-Number 3.4.23.1 )". Retrieved 2008-12-14
  12. 12,0 12,1 12,2 Johnston N, Dettmar PW, Bishwokarma B, Lively MO, Koufman JA (2007). "Activity/stability of human pepsin: implications for reflux attributed laryngeal disease". Laryngoscope 117 (6): 1036–9. PMID 17417109. doi:10.1097/MLG.0b013e31804154c3. 
  13. 13,0 13,1 13,2 Johnston N, Knight J, Dettmar PW, Lively MO, Koufman J (2004). "Pepsin and carbonic anhydrase isoenzyme III as diagnostic markers for laryngopharyngeal reflux disease". Laryngoscope 114 (12): 2129–34. PMID 15564833. doi:10.1097/01.mlg.0000149445.07146.03. 
  14. 14,0 14,1 14,2 Johnston N, Dettmar PW, Lively MO, Postma GN, Belafsky PC, Birchall M, Koufman JA (2006). "Effect of pepsin on laryngeal stress protein (Sep70, Sep53, and Hsp70) response: role in laryngopharyngeal reflux disease". Ann. Otol. Rhinol. Laryngol. 115 (1): 47–58. PMID 16466100. 
  15. Goldberg HI, Dodds WJ, Gee S, Montgomery C, Zboralske FF (1969). "Role of acid and pepsin in acute experimental esophagitis". Gastroenterology 56 (2): 223–30. PMID 4884956. 
  16. Lillemoe KD, Johnson LF, Harmon JW (1982). "Role of the components of the gastroduodenal contents in experimental acid esophagitis". Surgery 92 (2): 276–84. PMID 6808683. 
  17. Tamhankar AP, Peters JH, Portale G, Hsieh CC, Hagen JA, Bremner CG, DeMeester TR (2004). "Omeprazole does not reduce gastroesophageal reflux: new insights using multichannel intraluminal impedance technology". J. Gastrointest. Surg. 8 (7): 890–7; discussion 897–8. PMID 15531244. doi:10.1016/j.gassur.2004.08.001. 
  18. Kawamura O, Aslam M, Rittmann T, Hofmann C, Shaker R (2004). "Physical and pH properties of gastroesophagopharyngeal refluxate: a 24-hour simultaneous ambulatory impedance and pH monitoring study". Am. J. Gastroenterol. 99 (6): 1000–10. PMID 15180717. doi:10.1111/j.1572-0241.2004.30349.x. 
  19. Oelschlager BK, Quiroga E, Isch JA, et al. Gastroesophageal and pharyngeal reflux detection using impedance and 24-hour pH monitoring in asymptomatic subjects: defining the normal environment. J Gastrointest Surg 2006;10:54–62.
  20. Mainie I, Tutuian R, Shay S, Vela M, Zhang X, Sifrim D, Castell DO (2006). "Acid and non-acid reflux in patients with persistent symptoms despite acid suppressive therapy: a multicentre study using combined ambulatory impedance-pH monitoring". Gut 55 (10): 1398–402. PMC 1856433. PMID 16556669. doi:10.1136/gut.2005.087668. 
  21. Johnston N, Wells CW, Blumin JH, Toohill RJ, Merati AL (2007). "Receptor-mediated uptake of pepsin by laryngeal epithelial cells". Ann. Otol. Rhinol. Laryngol. 116 (12): 934–8. PMID 18217514. 
  22. Johnston N, Wells CW, Samuels TL, Blumin JH (2010). "Rationale for targeting pepsin in the treatment of reflux disease". Ann. Otol. Rhinol. Laryngol. 119 (8): 547–58. PMID 20860281. 
  23. Samuels TL, Johnston N (2009). "Pepsin as a causal agent of inflammation during nonacidic reflux". Otolaryngol Head Neck Surg 141 (5): 559–63. PMID 19861190. doi:10.1016/j.otohns.2009.08.022. 
  24. Balkwill F, Mantovani A (2001). "Inflammation and cancer: back to Virchow?". Lancet 357 (9255): 539–45. PMID 11229684. doi:10.1016/S0140-6736(00)04046-0. 
  25. Adams J, Heintz P, Gross N, Andersen P, Everts E, Wax M, Cohen J (2000). "Acid/pepsin promotion of carcinogenesis in the hamster cheek pouch". Arch. Otolaryngol. Head Neck Surg. 126 (3): 405–9. PMID 10722017. 
  26. Knight J, Lively MO, Johnston N, Dettmar PW, Koufman JA (2005). "Sensitive pepsin immunoassay for detection of laryngopharyngeal reflux". Laryngoscope 115 (8): 1473–8. PMID 16094128. doi:10.1097/01.mlg.0000172043.51871.d9. 
  27. Samuels TL, Johnston N (2010). "Pepsin as a marker of extraesophageal reflux". Ann. Otol. Rhinol. Laryngol. 119 (3): 203–8. PMID 20392035. 
  28. Marciniszyn J, Hartsuck JA, Tang J (1977). "Pepstatin inhibition mechanism". Adv. Exp. Med. Biol. 95: 199–210. PMID 339690. 
  29. Husain SS, Ferguson JB, Fruton JS (1971). "Bifunctional inhibitors of pepsin". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 68 (11): 2765–8. PMC 389520. PMID 4941985. doi:10.1073/pnas.68.11.2765. 
  30. Northrop HJ (1932). "The story of the isolation of crystalline pepsin and trypsin". The Scientific Monthly 35 (4): 333–340. 
  31. Greenwell P, Knowles JR, Sharp H (1969). "The inhibition of pepsin-catalysed reactions by products and product analogues. Kinetic evidence for ordered release of products". Biochem. J. 113 (2): 363–8. PMC 1184643. PMID 4897199. 
  32. Lee Yuan Kun (2006). Microbial Biotechnology: Principles And Applications. World Scientific Publishing Company. ISBN 981-256-677-5. 
  33. US patent 2259543 Arquivado 16 de novembro de 2018 en Wayback Machine., Billings HJ, "Fortified Cereal", published 1938, assigned to Cream of Wheat Corporation
  34. Smith ER (1933). "Gelatinase and the gates-gilman-cowgill method of pepsin estimation". J. Gen. Physiol. 17 (1): 35–40. PMC 2141270. PMID 19872760. 
  35. Lane, David Stuart; Harlow, Edward; Harlow, Ed (1988). Antibodies: a laboratory manual. Cold Spring Harbor, N.Y: Cold Spring Harbor Laboratory. pp. A2926. ISBN 0-87969-314-2. 
  36. "Enzyme Explorer- Pepsin". Sigma-Aldrich. 

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar