Pedrafita do Cebreiro

concello da comarca dos Ancares, na provincia de Lugo

Pedrafita do Cebreiro (do latín petra ficta, 'pedra chantada' e cebro, 'asno montés')[1] é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca dos Ancares. Segundo o padrón municipal (INE 2018) conta con 1.032 habitantes (563 homes e 469 mulleres). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «cebreirego».

Modelo:Xeografía políticaPedrafita do Cebreiro
Imaxe
Casa do concello de Pedrafita do Cebreiro

Localización
lang=gl Editar o valor en Wikidata Mapa
 42°43′36″N 7°01′18″O / 42.7266, -7.0217
EstadoEspaña
Comunidade autónomaGalicia
ProvinciaProvincia de Lugo Editar o valor en Wikidata
CapitalPedrafita do Cebreiro Editar o valor en Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación909 (2023) Editar o valor en Wikidata (8,65 hab./km²)
Xeografía
Parte de
Superficie105,1 km² Editar o valor en Wikidata
Altitude1.098 m Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Organización política
• Alcalde Editar o valor en WikidataJosé Luis Raposo Magdalena Editar o valor en Wikidata
Eleccións municipais en Pedrafita do Cebreiro Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Código postal27000–27999 Editar o valor en Wikidata
Fuso horario
Código INE27045 Editar o valor en Wikidata

Páxina webconcellodepedrafitadocebreiro.es Editar o valor en Wikidata

Xeografía

editar

Atópase na zona montañosa do leste da provincia de Lugo, no límite coa provincia de León, en plena serra dos Ancares. Cunha altitude de 1.098 metros na capital municipal, é o concello máis alto da provincia e tamén de toda Galicia. Os principais picos son O Faro (1.615 m), Muralla (1.480 m), Area (1.402 m) e Carballeda (1.392 m). No concello nacen os ríos Navia e Lor.

Limita ao norte con Cervantes e As Nogais, ao oeste con Triacastela e Samos, ao sur con Folgoso do Courel e ao leste cos concellos leoneses de Barxas e A Veiga de Valcarce.

Demografía

editar
Censo total 1.032 (2018)
Menores de 15 anos 38 (3.68 %)
Entre 15 e 64 anos 557 (53.97 %)
Maiores de 65 anos 437 (42.34 %)
Evolución da poboación de Pedrafita do Cebreiro   Fontes: INE e IGE.
1900 1930 1950 1981 2004 2009 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
4.402 4.687 4.223 2.520 1.486 1.263 1.228 1.199 1.175 1.155 1.119 1.088 1070 1032 1001 969 943
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Cultura

editar

Toponimia

editar

Pedrafita do Cebreiro procede do latín petra ficta, 'pedra cravada, miliario ou monumento megalítico, consistente nunha gran pedra colocada verticalmente' e cebrarium, 'lugar onde hai moitos asnos bravos', tamén chamados onagros e 'cebros' < (e)quos feros + -arium (sufixo abundancial).[2].

Patrimonio

editar

Patrimonio arquitectónico

editar
editar
Refraneiro
  • Corren as nubes pra o Cebreiro, colle a capa e o sombreiro [3].
Cantigueiro
  • Ó pasar a Cruz de Ferro/ a Gudiña ben a sei/ i agora voume chegando/ aos aires de Monterrei [4].
  • Os ollos que me a min queren/ nesta terra non están;/ pasaron a Cruz de Ferro/ e por Castilla andarán [5].
  • Pasei pola Olivada,/ dei volta polo Cebreiro;/ as mociñas de Padroso/ todas andan ao carneiro [6].

Galería de imaxes

editar

Parroquias

editar
Galicia | Provincia de Lugo | Parroquias de Pedrafita do Cebreiro

O Cebreiro (Santa María) | Fonfría (San Xoán) | Hospital (San Xoán) | Liñares (Santo Estevo) | Lousada (San Vicente) | Louzarela (San Xoán) | Pacios (San Lourenzo) | Padornelo (San Xoán) | Pedrafita do Cebreiro (Santo Antón) | Riocereixa (Santa María Madanela) | Veiga de Forcas (Santa María) | Zanfoga (San Martiño)

Lugares

editar

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Pedrafita do Cebreiro vexa: Lugares de Pedrafita do Cebreiro.

  1. Real Academia Galega (Antón Santamarina) (25/11/2021). O Seminario de Onomástica responde: Pedrafita do Cebreiro (Youtube). 
  2. Cabeza Quiles, F: Toponimia de Galicia. Vigo. Editorial Galaxia. 2008, 703 páxs. ISBN 978-84-9865-892-1. Páxs. 326, 428, 492.
  3. Saudade. Verba Galega nas Américas 1942-1953. Ed. facsímile do Centro Ramón Piñeiro 2008, nº 3, maio 1943, 24-25.
  4. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 122. A cantiga recolle o sentir dun segador galego ó seu regreso de Castela, no momento de entrar en Galicia. Xaquín Lorenzo explica que non se trata da Cruz de Ferro situada en Foncebadón, entre Astorga e Ponferrada, senón da Cruz de Portela de Padornelo, en Pedrafita do Cebreiro, que é de pedra, a uns 37 km da Gudiña. Os labregos que ían á sega a Castela deixaban unha pedra ó pé desta cruz e, á volta, deixaban a fouce como exvoto na ermida da Nosa Señora das Angustias, que está ó seu carón.
  5. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 126.
  6. Xaquín Lorenzo Fernández: Cantigueiro popular da Limia Baixa 1973, 129. No orixinal: paséi. Xaquín Lorenzo non inclúe o lugar da Olivada no seu índice toponímico, e tampouco aparece no Nomenclátor; Padroso é lugar da parroquia de Rioseco, no concello de Calvos de Randín.

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar

Outros artigos

editar

 
 Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.