Paulina Chiziane

escritora mozambicana

Paulina Chiziane, nada en Manjacaze (provincia de Gaza) o 4 de xuño de 1955, é unha escritora mozambicana[1] que foi Premio Camões en 2021.

Paulina Chiziane
Paulina Chiziane by Otávio de Souza.jpg
Nome completoPaulina Chiziane
Nacemento4 de xuño de 1955
Lugar de nacementoManjacaze
NacionalidadeMozambique
Alma máterUniversidade Eduardo Mondlane
Ocupaciónescritora
PremiosPrémio José Craveirinha de Literatura e Premio Camões
editar datos en Wikidata ]

TraxectoriaEditar

Paulina Chiziane creceu nos suburbios da cidade de Maputo, anteriormente chamada "Lourenço Marques". Naceu nunha familia protestante en que se falaban as linguas chope e ronga, e aprendeu a lingua portuguesa na escola dunha misión católica. Comezou estudos de Lingüística na Universidade Eduardo Mondlane, mais non chegou a rematalos.

Participou activamente na política de Mozambique como militante da Frelimo (Frente de Libertação de Moçambique), durante a xuventude.[2] Porén, sentiuse desilusionada coa directiva do partido despois da independencia do país. En particular, ficou defraudada pola política filooccidental e as ambivalencias ideolóxicas internas do partido. Outros motivos foron os posicionamentos respecto ás políticas de mono e poligamia, a economía política, vencellada ao marxismo-leninismo, e a hipocrisía, ao seu entender, en relación coa liberdade económica da muller.

Tras apartarse da política, iniciou a súa actividade literaria en 1984, con contos publicados na prensa. A súa escrita foi xerando polémicas sobre asuntos como a práctica da poligamia no país. Co seu primeiro libro, Balada de amor ao vento (1990), converteuse na primeira muller en publicar unha novela no seu país.[3] A obra fala da poligamia no sur de Mozambique durante o período colonial. Debido á súa participación activa na Frelimo, a súa narrativa reflicte o malestar social dun país devastado pola guerra de liberación e os conflitos civís posteriores á independencia.

En 2003, a súa novela Niketche: uma história de poligamia gañou o Premio José Craveirinha.[4]

En 2016 anunciou que deixaba a escrita, esgotada polas loitas que afrontara ao longo da súa carreira.[5] Vive e traballa na provincia da Zambézia.

ObrasEditar

NovelaEditar

  • Balada de Amor ao Vento:
    • 1.ª ed. 1990.
    • Lisboa: Caminho, 2003. ISBN 9789722115575.
  • Ventos do Apocalipse:
    • Maputo: ed. do autor, 1993.
    • Lisboa: Caminho, 1999. ISBN 9789722112628.
  • O Sétimo Juramento (2000). Lisboa: Caminho. ISBN 9789722113298.
  • Niketche: Uma História de Poligamia:
    • Lisboa: Caminho, 2002. ISBN 9789722114769.
    • São Paulo: Companhia das Letras, 2004.
    • Maputo: Ndjira, 2009, 6ª ed.. ISBN 9789024796281.
  • O Alegre Canto da Perdiz (2008). Lisboa: Caminho. ISBN 9789722119764.
  • As Andorinhas (2009). Indico Editores.
  • Na mão de Deus (2013).
  • Por Quem Vibram os Tambores do Além (2013). Con Rasta Pita
  • Ngoma Yethu: O curandeiro e o Novo Testamento (2015).
  • O Canto dos Escravizados (2017).

Outras obrasEditar

  • Eu, mulher... por uma nova visão do mundo (1994)[6]

Premios e recoñecementosEditar

  • Premio José Craveirinha 2003, por Niketche: uma história de poligamia
  • XXXIII Premio Camões en 2021.[7]

NotasEditar

  1. "O ato de colonizar está nas mentes". Revista Bastião. Consultado o 1 de setembro de 2014. 
  2. Martins, 2006.
  3. Perdigao, Y. P. (22 de decembro de 2015). "Say What! Where are all the black writers from Portuguese Africa?". Afrikult. Arquivado dende o orixinal o 15 de xullo de 2020. Consultado o 19 de decembro de 2018. 
  4. Fitzpatrick, M. (2007). Mozambique. Lonely Planet. pp. 34–35. 
  5. Remédios, J. M. (11 de xullo de 2016). "Paulina Chiziane: "Não volto a escrever. Basta!"". Geledes Instituto da Mulher Negra. Consultado o 19 de decembro de 2018. 
  6. Chiziane, P. (2013). "[Testemunho] Eu, mulher... Por uma nova visão do mundo". Abril, Revista do Núcleo de Estudos de Literatura Portuguesa e Africana da UFF, v. 5, n.10 (2013). Arquivado dende o orixinal o 12 de febreiro de 2018. Consultado o 23 de febreiro de 2018. 
  7. Diario, Nós. "A autora mozambicana Paulina Chiziane resulta galardoada co premio Camões". Nós Diario. Consultado o 2021-10-22. 

Véxase taménEditar

BibliografíaEditar

Ligazóns externasEditar