Wikipedia

Ons (filme)

filme de 2020 dirixido por Alfonso Zarauza
Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Ons.

Ons é un filme dramático galego de 2020 dirixido por Alfonso Zarauza e escrito por Zarauza e Jaione Camborda. É unha longametraxe galega con participación portuguesa[1] rodada en lingua galega. Estreouse no Festival de Cinema Europeo de Sevilla o 11 de novembro de 2020.

Ons
Ons filme.jpg
Proxección do filme en xaneiro de 2020.
Ficha técnica
Título orixinalOns
DirectorAlfonso Zarauza
GuiónAlfonso Zarauza
Jaione Camborda
IntérpretesMelania Cruz
Antonio Durán "Morris"
Anaël Snoek
Xúlio Abonjo
Marta Lado
MúsicaElba Fernández
Xavier Font
FotografíaAlberte Branco
EstudioMaruxiña Film Company
EstreaFestival de Cinema Europeo de Sevilla: 11 de novembro de 2020
Duración86 minutos
OrixeGalicia Galicia
Portugal Portugal
XéneroDrama
Recadación32.808,46 €[1]
Na rede
IMDB: tt11660916 Filmaffinity: 425867 Editar o valor em Wikidata

A película, levouse a cabo a través dunha coprodución entre Galicia e Portugal na que participaron a produtora galega Maruxiña Film Company e a portuguesa Bando à Parte. Tamén tivo participación tanto a Televisión de Galicia (TVG) coma a Rádio e Televisão de Portugal (RTP), xunto cunha subvención de AGADIC e a colaboración da Deputación de Pontevedra.

SinopseEditar

Tras unha profunda depresión pola morte do seu amante nun accidente de coche, o doutor Vicente chega xunto á súa esposa Mariña a unha remota illa do Atlántico, co obxectivo de pasar o verán, curar a súa enfermidade e recuperar o seu matrimonio.

A vida na solitaria illa séntalle ben a Vicente, que pide á súa muller prolongar a súa estancia e pasar o outono. Cada día vaise sentindo mellor, ata que, tras un naufraxio no medio dun temporal, unha misteriosa e amnésica muller aparece na illa e irrompe nas súas vidas. A partir dese momento xa nada volverá ser o que era.

PersonaxesEditar

Actor/actriz Personaxe Notas
Melania Cruz Mariña Esposa de Vicente e irmá de Antón. Chega a illa coa esperanza de recuperar o home do que se namorou pero os acontecementos que os rodean non

son os que ela esperaba.

Antonio Durán “Morris” Vicente Interpreta o personaxe de Vicente, un doutor da gran cidade que se encontra en depresión debido ao accidente mortal que sufriu a súa amante. Chega a

illa co obxectivo de superar a súa enfermidade e recuperar a maxia coa su muller, Mariña.

Xúlio Abonjo Antón É un dos gardas forestais. É o marido de Isabel e a súa vez, irmán de Mariña.
Marta Lado Isabel Nada na Illa e fareira pola tradición familiar. Gústalle vivir illada e pensa que é a única fareira que queda no continente, os demais están automatizados. É muller

dun dos gardas forestais, Antón.

Anaël Snoek Creba É un personaxe que naufragou na illa. A súa aparición pon en relieve a relación entre Mariña e Vicente, así como aos demais personaxes. A coñecen como

“Creba” pero en realidade non sabemos o seu nome, nin sequera quen é.

Diego Anido Couto personaxe que se encarga de traer todas as cousas á illa, incluso no inverno. É moi querido por todos e o seu afogamento supón unha traxedia emocional.
Miguel de Lira Golobardos É un colono que naceu na illa, o cal despreza aos turistas e as regras que rixen este patrimonio da humanidade. Dende que Ons se convirtira nun espazo

protexido, o tivo difícil xa que sempre viviu dos congros e a pesca. Ademais, a súa muller, era futiva e morreu mariscando.

Montserrat Martínez Pereira Valentina Filla de Antón e Isabel.

Análise cinematográficaEditar

Análise argumentalEditar

Ons é unha illa que funciona como o personaxe xerador de turbulentos cambios emocionais nos personaxes que están apresados na mesma, metáfora coa que Antonioni encarcerou os sentimentos dos protagonistas burgueses de L’Aventura (1960) nesa illa rochosa, facéndoos estoupar nun torrente de segredos, desexos e paixóns ocultas.

Mariña (Melania Cruz) e Vicente (Antonio Durán) adáptanse a esta nova contorna illada, aparentemente pacífica, na que se mantén un estilo de vida pegado á terra malia as arremetidas do turismo. Esta parella protagonista encontráse en plena crise existencial pola depresión dun accidente de coche no que faleceu a súa amante; e a situación dela en contraste, co seu desexo de recuperación da relación perdida coa súa parella e a necesidade de ser nai candoxa cumpriu os corenta. Aos poucos, e a medida que a illa e o abatido inverno vai pasando por eles, as circunstancias irán transformando; mentres Vicente recupérase e recupera a confianza nel, no amor e na relación coa súa esposa. Mariña descomponse e ten que afrontar unha pequena estancia no inferno coa irrupción das súas pantasmas máis ocultas.

A función do espazo en Ons resulta decididamente dramática. A cámara filma os espazos abertos e sucos na noite, baixo perspectiva calma e ameazante, avisando da súa condición maleable e imprevista. A illa comportase como un ser que, nun plano terrorífico, leva tanto tempo sen recibir visitas que a intromisión dunha parella en crise como a de Vicente e Mariña acaba por funcionar como o detonador dun incómodo contedor de miradas e conexións xestuais fiado entre os seres que habitan nela.

As diferentes tramas que van xurdindo ao longo da metraxe funcionan como excusa para nos transportar a través do limiar emocional que traspasa os desexos máis ocultos dos seres atrapados neste microcosmos dos pensamentos, sempre entrecruzados no subconsciente das e dos protagonistas.

Porén, o elemento que remove toda a trama é a presenza da misteriosa forasteira interpretada por Anaël Snoek. Esta é a causa pola que o relato torna nun estado de tensión ambiental que deliña a súa estraña forma de thriller dramático. Ons bebe da intensidade encadeada ao emerxer sobrenatural das manifestacións espirituais nadas de elementos tan misteriosos como as longas noites solitarias, filmadas a través dun simple raio de luz do faro, o cal representa o compás narrativo das diferentes fases que compoñen a profunda escuridade que vai arrastrando a cada unha das personaxes que conforman o filme.

A forza de cada paso argumental recolle intensidade neste espazo limitado, dotado dunha humanización extrema, na que tamén se reflicten os rostros e corpos dos diversos personaxes. Un exemplo é o da actriz Melania Cruz desbordada polo poder que extrae da súa quietude expresiva. Nos seus ollos atopamos o perigo existente do que nos está a avisar a luz que se escapa do faro.

Non obstante, a propia esencia contrastada deste filme está atada á relación interior-exterior de almas pregoando respostas á necesidade de recibir afecto, a cal se fai carne nos espazos baleiros argumentais  ao longo dos diferentes silencios. Isto fai de Ons unha experiencia totalmente explícita na busca desesperada das rutinas sentimentais. Por todo isto, Ons materializa a verbalización dun novo cinema galego, cada vez máis consistente e autónomo nas súas propias liñas identificativas.

En definitiva, Ons é unha película que fala do amor, pero non do amor na súa vertente máis banal e tópica, senón de todo aquilo que necesitamos e de todo aquilo do que carecemos cando amamos. Ese faro de Ons como metáfora do amor, unha luz protectora que che guía no medio da escuridade dun océano inmenso. Tamén á que te queres achegar e temes perder, pero que á vez debes evitar, porque se te achegas demasiado,  acabarás afundindo.

Análise audiovisualEditar

A fotografía toma unha parte moi importante nesta obra. Non só para capturar a beleza da illa e os sucesos que ocorren nela, senón para engadir, xunto coa montaxe e a música, unha nova lectura dramática á historia a través da linguaxe cinematográfica. Imos facer unha pequena análise por partes destes diferentes elementos.

  • A cámara: o filme foi grabado cunha cámara Arri Alexa usando lentes anamórficas. O uso do formato anamórfico aporta unha distorsión moi característica á imaxe, apreciable especialmente nos laterais desta. Isto contribúe a crear un maior impacto visual e dramático, xa que esta visión distorsionada e aberrante se corresponde coas emocións das personaxes a medida que avanza o filme. Tamén se tentou, mediante o forzado do sensor a 1600 ISO e a etalonaxe, acadar unha imaxe máis orgánica e semellante ó analóxico.
  • Cor: A etalonaxe ten unha marcada tonalidade azul e está chea de cores frías. Se nos adentramos nos significados e simboloxía asociadas a estas, atopamos a tristeza como principal. Estas cores van evolucionando a medida que avanza a película. Esta comeza con algúns tonos dourados do sol de verán, e remata perdendo esta calidez a medida que avanza o tempo. A cor azul, ao igual que a tristeza, se mantén coma unha constante ao longo do filme.
  • Iluminación: A iluminación é principalmente natural ao longo de todo o filme. Caracterízase por unha aparencia suave e difusa, pero que en ocasións gaña contraste para engadirlle dramatismo aos planos, especialmente nos de interior. Tamén se usan, en interiores, puntos de iluminación funcional, é dicir, que aparecen en plano, sendo estes xeralmente luces de candeas e lume, reforzados, probablemente, por focos fora de escena.
  • Profundidade de campo: Ao longo da película, mantense bastante profundidade de campo, permitindo apreciar todo o que ocorre en escena, ademais de ser importante para mostrar os impresionantes planos xerais da illa. Con todo, o director de fotografía válese de usar moi pouca profundidade de campo para certos planos coa intención de que teñan maior impacto visual. Momentos da película como nos que Mariña sae a correr e a pensar, por exemplo, están grabados con moi pouca profundidade de campo, o que implica que todo arredor da personaxe queda totalmente desenfocado, e desta forma, a nos da unha sensación de desconexión co exterior, e nos focaliza na protagonista e as súas preocupacións.
  • Movemento de cámara: O uso do movemento de cámara na película é moi contrastado. Ao longo desta, altérnanse plaos totalmente estáticos con secuencias cheas de movemento, pero moi suave e controlado, o que mantén unha sensación de estadía no tempo. Para isto, válense do uso dun estabilizador, que permite a creación dun movemento fluído. Desta forma mantense unha mesma sensación, que axuda a manter o ritmo da película.
  • O ritmo: O ritmo da película é lento e pausado. O uso de planos secuencia e de  diálogos case monolóxicos contribúen a que, na montaxe, a película manteña este ritmo.
  • A música: A ambientación sonora contribúe tamén, co uso de música simple e ambiental, a crear unha sensación de estadía no tempo. A música é extradiexética a meirande parte do tempo, salvo no momento en que Mariña pon a soar un vinilo.
  • O paralelismo: As escenas inicial (despois da secuencia de créditos iniciais do faro) e final son practicamente iguais e, á vez, presentan grandes diferenzas. En ambas podemos ver ós protagonitas, Mariña e Vicente, nunha embarcación pequena, atravesando o mar de Ons xunto a un mariñeiro.

ProduciónEditar

PreproduciónEditar

A preproducción comezou co desenvolvemento da idea e coa escritura do guión entre Alfonso e Jaioine, que durou arredor de cinco anos, e tiña, entre outros, un problema grande coa localización na que se desenvolvería a historia. Zarauza percorreu moitos lugares de Galicia, sen éxito, para tentar atopar un que se adaptase ás necesidades da historia. Buscaba un lugar illado, lonxe de todo, pero non aparecía ningún sitio que o convecera. Non foi ata que visitou a illa de Ons, por recomendación, que sentiu que atopara o lugar onde se tiña que contextualizar a película. E así foi, reescribiu o guión adaptándoo ás peculiaridades da illa e, acadou así a base do que sería o resto da película.

A pesar de ser unha coproducción, a produtora que iniciou todo o proceso foi Maruxiña Film Company, fundada polo director e mailo seu irmán Rubén en 2014, para deixar de depender de empresas alleas para autofinanciarse e poder controlar os diferentes procesos da creación do filme. Isto é debido a malas experiencias en producións anteriores.

ProduciónEditar

A fase de produción do filme se desenvolveu durante os meses de outubro e novembro de 2019 na illa de Ons. Rodar nesta época do ano era imprescindible para poder retratar a illa cunha ambientación máxica, pero supuxo unha gran cantidade de retos para todo o equipo. Primeiramente, durante o outono non hai viaxes regulares en barco para poder trasladarse de volta ó continente. Isto implica un illamento case total do exterior, salvo polas embarcacións especificamente dispostas para os participantes na rodaxe. A cobertura era practicamente inexistente, e a corrente eléctrica caíase múltiples veces ó día e era cortada regularmente entre as doce ou unha da noite ata as 12 da mañá. Outro problema era a falta de tendas de ningún tipo. Só había un restaurante e habitacións ou casas onde se aloxaba o equipo. Non había nin farmacias, nin médicos na illa.

A maior dificultade, con todo, foi o tempo. Lorena Vilas, primeira axudante de dirección, mantivo unha estreita comunicación con Meteogalicia para obter múltiples prediccións das condicións meteorolóxicas do día, e organizar en base a estas os plans e ordes de rodaxe para o día. En moitas ocasións sucedeu que, chegado o momento de gravar, as condicións meteorolóxicas non coincidían coa ambientación precisada para a escena, o que implicaba realizar moitos cambios no momento e un estreito traballo co departamento de script para manter a continuidade da película. E é que, na illa, podíanse vivir as catro estacións do ano nun mesmo día, pasando dunha néboa e frío invernáis pola mañá, ata un sol e calor intensos, pasando por moita chuvia e fortes ventos. Durante este tempo viviron múltiples temporais na illa.

Post-produciónEditar

Con respecto a fase de post-produción, a montaxe foi realizada polo vilagarcián Fernando Alfonsín, técnico de imaxe dixital, colorista e editor con máis de 20 anos de experiencia. Xunto a Alfonso Merino dirixe a empresa Alfonsín Digital Lab, un estudo situado en Bertamiráns, o único de Galicia que posúe o certificado Dolby Vision. Participaron con grandes filmes coma Hierro (2009), 3 Caminos (2020) e Cuñados (2021).

Da montaxe de Ons, coa que conseguiu o Mestre Mateo, Fernando Alfonsín, explicou que a súa principal dificultade consistiu en lograr o equilibrio entre a montaxe e o ritmo implícito da cinta, rodada en gran medida con planos secuencia. Trátase, ao fin, de transmitir a esencia do pensamento do director mediante a combinación do material rodado. Para rematar, Fernando definiu o filme Ons coas seguintes palabras: “Transmite en gran medida unha sensación de claustrofobia, pero ao final existe unha liberación”.

Por outra banda, a posproducción de son foi realizada por Sérgio Silva e David Machado, coa que gañaron o Mestre Mateo a mellor son. David Machado é director do estudo La Panificadora, estudo de son para cinema e televisión en Santiago de Compostela. Participou en numerosos traballos audiovisuais coma O descoñecido (2015) e O que arde (2019). Para David Machado, Ons é unha película moi naturalista na que se traballou cun son inmersivo, enfocado dunha maneira un pouco thriller que contrasta coa narración visual. É un filme que a nivel xeral podes ver sen decatarte, pero se te fixas, a nivel historia e a nivel son, ten moitas capas de lectura.

DifusiónEditar

Ons estrouse no Festival de Cinema Europeo de Sevilla o 11 de novembro de 2020, mais a súa estrea nas salas comerciais produciuse un mes máis tarde, a partir do 18 de decembro de 2020.[2] Á súa vez, competiu na sección de nova creación “Special Screen”, onde disputou un premio dotado con 10.000 euros contra catorce longametraxes de países coma o Reino Unido, Francia, Dinamarca ou Bélxica. Outros festivais onde Ons estivo presente foron o Márgenes de Madrid e o festival de Cineuropa.

En canto ás plataformas de streaming, Ons foi o primeiro filme en estar só e integramente en galego e sen dobraxes nas plataformas de Netflix, Filmin e HBO, mais contan con subtítulos ao castelán.

AcollidaEditar

O filme Ons (2020) foi recibido polo crítico Sergio F. Pinilla en Cinemanía con catro estrelas sobre cinco.[3]

Nos Premios Mestre Mateo, Ons alzouse con nove premios dos trece ao que estaba nomeado: mellor película, mellor dirección de fotografía a Alberte Branco, mellor dirección de produción a Tamara Soto, mellor guión a Alfonso Zarauza e Jaione Camborda, mellor montaxe a Fernando Alfonsín, mellor son a Sérgio Silva e David Manchado,  e mellor interpretación a Melania Cruz, a Antonio Durán “Morris” e a Marta Lado.[4]

NotasEditar

  1. ↑ 1,0 1,1 Catálogo ICAA (ed.). "Ficha da ICAA de Ons". Consultado o 4 de novembro de 2021. 
  2. ↑ Farriol, Daniel (8 de abril de 2021). "Crítica de 'Ons': La paradoja del faro". noescinetodoloquereluce.com (en castelán). Consultado o 21 de xaneiro de 2022. 
  3. ↑ Pinilla, Sergio F. (15 de decembro de 2020). "Ons". 20minutos.es (en castelán). Consultado o 23 de xaneiro de 2022. 
  4. ↑ "GAÑADORAS XIX MESTRE MATEO" (PDF). academiagalegadoaudiovisual.gal. 10 de abril de 2021. Consultado o 21 de xaneiro de 2022. 

Véxase taménEditar

Outros artigosEditar

BibliografíaEditar

Ligazóns externasEditar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ons_(filme)&oldid=6159990»