O Páramo

concello da comarca de Sarria, na provincia de Lugo

Coordenadas: 42°50′39″N 7°29′57″O / 42.84417, -7.49917

O Páramo é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca de Sarria. Segundo o IGE en 2014 tiña 1484 habitantes (1823 no 2006, 1858 no 2005, 1887 no 2004, 1873 no 2003).

O Páramo
Bandeira do Páramo
Escudo do Páramo
Casa do Concello do Páramo.JPG
Casa do concello do Páramo.
Situacion O Páramo.PNG
Situación
Xentilicio[1]paramés
Xeografía
ProvinciaProvincia de Lugo
ComarcaComarca de Sarria
Poboación1.322 hab. (2022)[2][3]
Área74,8 km²[3]
Densidade17,67 hab./km²
Entidades de poboación18 parroquias[4]
Capital do concelloO Páramo [5]
Política (2019[6])
AlcaldeJosé Luís López López (Todo polo Páramo [7])
ConcelleirosBNG: 1
PPdeG: 4
PSdeG-PSOE: 4
Outros: Agrupación de Electores polo Páramo 4
Eleccións municipais no Páramo
Uso do galego[8] (2011)
Galegofalantes87,19%
Na rede
http://www.concellodeparamo.es
editar datos en Wikidata ]

DemografíaEditar

Censo total 1484 (2014)
Menores de 15 anos 115 (7,75 %)
Entre 15 e 64 anos 827 (55,73 %)
Maiores de 65 anos 542 (36,52 %)

XeografíaEditar

O concello do Páramo está situado ao sur da provincia de Lugo, e ten 74,8 km². A zona norte está situada na Chaira de Lugo[Cómpre referencia], a unha baixa altitude e cun relevo chan. A zona sur linda coa serra do Páramo, que se estende de suroeste a nordeste. Nela están as cumios máis altos do concello: o Monte do Páramo (876 m), o Monte Maior (792 m) e o Monte Novo (604 m).

Rede FluvialEditar

O Páramo está situado na conca do río Miño, que serve de fronteira natural cos concellos de Portomarín e Guntín. O río Neira serve de fronteira polo norte. O río Sarria flúe polo leste do concello[Cómpre referencia].

ClimaEditar

O clima do Páramo pertence á variedade oceánica con tendencia á continentalización, con invernos frescos e veráns suaves, cunha temperatura media anual de 12 °C, con mínimas en xaneiro de 6 a 7 °C e máximas en agosto de 18 e 19 º, cunha amplitude térmica anual de case 13 °C.

As precipitacións son abundantes, con algo máis de 1.000 mm anuais, sendo decembro e xaneiro os meses máis húmidos e xullo e agosto os máis secos.

HistoriaEditar

Segundo Manuel Amor Meilán, a primeira referencia escrita sobre as terras do Páramo data do concilio de Lugo celebrado en 569, onde se estableceron os límites dos once condados pertencentes á diocese de Lugo. O Condado Paramiensis, limitado pola confluencia do Sarria e o Neira polo noroeste, seguindo a marxe do Neira polo norte, o Miño polo oeste, e o Sil polo sur. Ademais de Sáa de Páramo, abranguía as parroquias de Vilasante, Ribeira, Chanca, Paradela e O Incio.

Na Idade Media existiu o convento de San Salvador do Páramo, xa existente no século X, segundo se le na carta de restauración da igrexa de San Xoán de Friolfe, datada en 910, asinada por catro abades, oito presbíteros, catro diáconos e sete testemuñas.

No ano 1255 Afonso X confirmou un privilexio que expedira en 1246, sendo infante, a favor da Orde Hospitalaria de Sarria, polo cal facía doazón de Páramo en Gallicia que yaze en onor de Sarria como parte de Riva de Neira.

En 1812, trala reordeación territorial, O Páramo intégrase na provincia única de Galicia. En 1822, coa división en catro provincias, e coa ordenación territorial de 1833, queda adscrito á nova provincia de Lugo.

PatrimonioEditar

Existen restos prehistóricos, coma os túmulos megalíticos achados na Parroquia de San André da Ribeira. Da cultura castrexa consérvanse os castros de Friolfe, Gondrame, Moscán, Torre, Vilarmosteiro e Piñeiro. Consérvanse as medorras da Gándara e A Torre.

Do románico consérvanse as igrexas parroquiais de Grallás, Vilarmosteiro, Gondrame e Vileiriz. Esta última, do século XII, ten a ábsida rectangular. Outros templos menores son a capelas de Regueiroescuro ou a de Santa Engracia.

O pazo de Vilafiz ten planta rectangular. Conta cun pombal de cachotaría e cadeirado de granito nas esquinas, portas e ventás. A capela, situada a carón do pazo, ten un campanario barroco.

Outras construcións civís de importancia son o pazo de Paredes, a Torre de Neira (construída en 1849), a casa medieval de Sarmiento, a casa da Barreira, casa da Mámoa, casa Teixeiro, torre da Barreira e torre do Mariscal.

Na carballeira do Campo da Feira celébrase os días 10 e 25 a feira.

Galería de imaxesEditar

Artigo principal: Galería de imaxes do Páramo.

Lugares do PáramoEditar

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Páramo vexa: Lugares do Páramo.

ParroquiasEditar

Galicia | Provincia de Lugo | Parroquias do Páramo

Adai (Santa Mariña) | Friolfe (San Xoán) | Gondrame (Santa María) | Grallás (Santo Estevo) | Moscán (Santa María Madanela) | Neira (Santa María Madanela) | Piñeiro (San Salvador) | Reascos (Santa María) | Ribas de Miño (Santiago) | A Ribeira (San Mamede) | Sa (Santiago) | San Vicente de Gondrame (San Vicente) | Santo André da Ribeira (San Pedro) | A Torre (San Martiño) | Vilafiz (Santa María) | Vilarmosteiro (Santa Eufemia) | Vilasante (Santa Cruz) | Vileiriz (San Salvador)

NotasEditar

  1. Véxase no Galizionario.
  2. Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020. (en castelán).
  3. 3,0 3,1 Instituto Galego de Estatística. (2022) "O Páramo".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
  4. Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
  5. "DECRETO 229/2006, do 30 de novembro, polo que se aproba o cambio de capitalidade do Concello do Páramo". 
  6. Goberno de España, Ministerio do Interior (ed.). "Elecciones 2019". resultados.eleccioneslocaleseuropeas19.es. Arquivado dende o orixinal o 25 de xuño de 2019. Consultado o 27 de maio de 2019. 
  7. Federación Galega de Municipios e Provincias (ed.). "O Páramo". www.fegamp.gal. Consultado o 14 de setembro de 2019. 
  8. Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014. Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google 

Véxase taménEditar


 
 Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.