Movemento pola soberanía hawaiana

O movemento pola soberanía hawaiana (en hawaiano: ke ea Hawaiʻi) é un movemento político e cultural cuxo obxectivo é estabelecer unha nación autónoma ou independente en Hawai debido ao desexo de conseguir a soberanía, autodeterminación e autogoberno para o pobo hawaiano.[1][2] Algúns grupos tamén avogan por algunha forma de reparación dos Estados Unidos polo derrocamento da raíña Lili'uokalani en 1893 e polo que se describe como unha ocupación militar prolongada que comezou coa anexión de 1898. O movemento xeralmente considera que tanto o derrocamento como a anexión son ilegais.[3][4] O atol Palmyra e Sikaiana foron anexionados polo reino na década de 1860 e son consideradas polo movemento como unha ocupación ilegal xunto co arquipélago de Hawai.[5][6] A Resolución de Desculpa aprobada polo Congreso dos Estados Unidos en 1993 recoñeceu que o derrocamento do Reino de Hawai en 1893 foi un acto ilegal.[7]

A bandeira hawaiana invertida representa o reino hawaiano en apuros e é o principal símbolo do movemento pola soberanía hawaiana.

Os defensores da soberanía atribuíron os problemas que afectan ás comunidades nativas, incluíndo a falta de fogar, a pobreza, a marxinación económica e a erosión das tradicións nativas á falta de goberno nativo e de autodeterminación política.[8][9] A súa axenda de accións inclúe iniciativas educativas e accións lexislativas. Xunto coas protestas en todas as illas, na propia capital (Honolulú), así como nos lugares e lugares considerados sagrados para a cultura hawaiana, os activistas da soberanía desafiaron ás forzas e á lei dos Estados Unidos.[10]

Notas editar

  1. Michael Kioni Dudley; Keoni Kealoha Agard (xaneiro de 1993). A call for Hawaiian sovereignty. Nā Kāne O Ka Malo Press. p. 167. ISBN 978-1-878751-09-6. 
  2. "Kanahele group pushes plan for sovereign nation". hawaii-nation.org. Arquivado dende o orixinal o 9 de marzo de 2016. Consultado o 13 de novembro de 2016. 
  3. "The Rape of Paradise: The Second Century Hawai'ians Grope Toward Sovereignty As The U.S. President Apologizes" Arquivado 3 de marzo de 2016 en Wayback Machine., Perceptions Magazine, marzo/abril de 1996, p. 18–25
  4. Grass, Michael (12 de agosto de 2014). "As Feds Hold Hearings, Native Hawaiians Press Sovereignty Claims". Government Executive. Government Executive. Arquivado dende o orixinal o 7 de outubro de 2015. Consultado o 29 de outubro de 2015. 
  5. "U.S. Purchase of Palmyra Hits Impasse". Pacific Islands Report. 10 de febreiro de 2000. Arquivado dende o orixinal o 31 de xaneiro de 2018. Consultado o 30 de xaneiro de 2018. 
  6. Trask, Haunani-Kay. "The Struggle For Hawaiian Sovereignty – Introduction". Cultural Survival. Arquivado dende o orixinal o 31 de xaneiro de 2018. Consultado o 30 de xaneiro de 2018. 
  7. "Public Law 103-150" (PDF). gpo.gov. 23 de novembro de 1993. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 7 de abril de 2018. Consultado o 3 de xullo de 2018. 
  8. "Historic election could return sovereignty to Native Hawaiians". Arquivado dende o orixinal o 7 de outubro de 2016. Consultado o 13 de novembro de 2016. 
  9. Trask, Haunani-Kay (2 de abril de 2010). "The Struggle For Hawaiian Sovereignty – Introduction". Cultural Survival. Arquivado dende o orixinal o 19 de outubro de 2016. Consultado o 13 de novembro de 2016. 
  10. American Bar Association (xuño de 1997). "ABA Journal". American Bar Association Journal (American Bar Association): 75–76. ISSN 0747-0088. Arquivado dende o orixinal o 2 de xullo de 2019. Consultado o 19 de marzo de 2016.