Wikipedia

Miren Agur Meabe

escritora española

Miren Agur Meabe Plaza, nada o 7 de outubro de 1962 en Lekeitio, Biscaia, é unha escritora e tradutora en lingua éuscara.[1]

Infotaula de personaMiren Agur Meabe

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento7 de outubro de 1962 Editar o valor em Wikidata (61 anos)
Lekeitio, España Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
Actividade
Campo de traballoLiteratura infantil e xuvenil, poesía e conto Editar o valor em Wikidata
Lugar de traballo País Vasco Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónescritora , poeta , tradutora , mestra Editar o valor em Wikidata
Xénero artísticoPoesía, Literatura infantil e literatura xuvenil Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua éuscara Editar o valor em Wikidata
Obra
Obras destacables
Premios
Voz: Miren Agur Meabe (lingua éuscara) Editar o valor em Wikidata
Literaturaren Zubitegia: 189 Bitraga: 3021 Dialnet: 2909122

Desde o ano 2006 é membro colaborador da Real Academia da Lingua Vasca-Euskaltzaindia.​[2]

Traxectoria editar

Estudou na Escola de Formación do Profesorado de Derio, especialidade en Humanidades, despois estudou Filoloxía Vasca. Ensinou durante varios anos na escola Kirikiño de Bilbao e desde 1990 tamén traballou como directora de publicacións e xerente en Giltza-Edebé.[3] Traballou en creación literaria, tradución e escrita. Como escritora, é coñecida en dúas áreas: a poesía e a literatura infantil e xuvenil. Tamén traballou noutros xéneros: contacontos e novelas, por exemplo.[4]

O seu primeiro traballo, publicouse en 1986, Uneka... Gaba. Mostra os signos do simbolismo e logo a idea principal que se formará a posmodernidade: que vivimos só en momentos. Para deixar paso a esta idea principal, Miren Agur Meabe empregou unha escrita moi próxima á linguaxe lírica, dándolle prioridade ao eu e aos momentos.[5][6]

Despois mergullouse na poesía e gañou o premio do concello de Lasarte-Oria (1991), o seu traballo sobre Oi hondarrezko emakaitz. É unha colección de poemas sobre o mito de Penélope, publicada por Idatz & Mintz Labayru (1999), aínda que algúns dos textos do libro aparecen no libro de poemas máis coñecido de Miren Agur Meabe, Azalaren kodea (2000). Nesta obra, como indica a súa poesía, introduciu un novo discurso baseado no corpo. Os títulos das seccións do libro tamén indican os diferentes escritos feitos ao redor do corpo: notas, cicatrices, tatuaxes e contra - signos.

Esta nova linguaxe, que parece estar ligada ao corpo da muller, está relacionada co desexo de comunicación consistente en xestos, aínda que se dea con palabras. A vida da autora é o punto de partida dos seus poemas. Algúns dos textos están en castelán, catalán, inglés etc.

No seu terceiro libro de poemas, Bitsa eskuetan (2010 ), xorden as súas constantes poéticas: a busca da identidade, as referencias ao contexto cotián, a conciencia do suxeito feminino, a expresión explícita do desexo etc.

Recibiu o Premio da Crítica polos dous libros mencionados en 2001 e 2011. En 2021 recibiu o primeiro Premio Nacional de Poesía outorgado a unha obra en éuscaro. Segundo o xurado: Nola gorde errautsa kolkoan (Como gardar cinza no peito) dá cabida a multitude de voces, estilos e tons e ofrece unha dimensión irónica na súa linguaxe e na actitude que plasma.[7]

Literatura infantil e xuvenil editar

Miren Agur Meabe tamén traballou en literatura infantil e xuvenil. Estas áreas inclúen: Bisita (2001), Joanes eta Bioletaren bihotza (2002), Etxe bitan bizi naiz (2003), Nola zuzendu andereño gaizto bat (2003), Amal (2003), Supositorioak otsoarentzat (2006) e Izar bat zopan (2008). Como se pode ver, a autora abriuse camiño desde o 2000. Tamén están dispoñibles versións en catalán, castelán e galego dalgúns destes libros.

Non obstante, tivo a maior repercusión na literatura xuvenil. Publicou varios traballos, dos cales tres gañaron o Premio Euskadi. Os tres foron traducidos ao castelán.

A novela Itsaslabarreko etxea (2001) combina aventura, amor e terror. O libro Urtebete itsasargian (2006) trata da guerra civil, contada dende a perspectiva dun neno. Esta obra céntrase nos pasaxes da vida diaria e na sensibilidade do neno. Aínda que pode lembrar a obra escrita por Joseba Sarrionandia sobre o mesmo tema, en comparación co que escribiu Sarrionandia, a obra de Miren Agur Meabe presta máis atención aos incidentes cotiáns e ao mundo interior da mocidade, como o coñecemento do amor.

Zer da, ba, maitasuna? (2008 ), combinando narrativa e poesía, abordou cuestións íntimas e sociais.

Obras editar

Literatura infanto xuvenil editar

  • Itsaslabarreko etxea (2001). Aizkorri. (A casa do cantil)
  • Joanes eta Bioletaren bihotza (2002). Elkar. (O corazón de Joanes e Violeta)
  • Etxe bitan bizi naiz, eta zer? ( 2003). Elkarlanean. (Vivo en dúas casas, e que?)
  • Nola zuzendu andereño gaizto bat (2003). Giltza. (Como corrixir unha malvada señorita)
  • Un ano no faro ( 2006). Elkar. (Un ano no faro)
  • Supositorioak otsoarentzat ( 2006). Key. (Supositorios para o lobo)
  • Izar bat zopan (2008). Key. (Unha estrela na sopa)
  • Olatu guztien gainetik (2009). Ibaizabal. (Sobre todas as ondas)
  • Errepidea (2010). Erein.
  • Mila magnolia lore (2010). Gero-Messenger. (Mil flores de magnolia)
  • Bihotzak dun-dun (2015). Elkar. (Corazóns dun-dun)
  • Ros (2015). Erein.
  • Tipi-tapa-tipi ilunabarrean (2016). Denonartean. (Tipi-tapa-tipi no solpor)
  • Maitte-maitte. Chorando e rindo, un ano no mundo . (CD). En colaboración con Antxon Sarasua e Maite Mutuberria (2017. Elkar. (Maitte-maitte. Chorando e rindo, un ano no mundo)

Poesía editar

  • Oi, hondarrezko emakaitz!: Garraitzetako itsas urak aitorturiko poemak (1999). Labayru Center. (Ai, muller de area!: Poemas recoñecidos pola auga de mar dos transportes)
  • Código de pel (2000). Susa. (Código de pel)[8]
  • Bitsa eskuetan (2010). Susa. (Anacos na man)[9]
  • Lurra eta dardara. Zortzi ahots emakumezko antoloxía poética (2019). Balea Branca. (Terra e tremor. Oito voces femininas)[10]
  • Begiak zerumugan (2020). Elkar. (Ollos no ceo)[11]
  • Nola gorde errautsa kolkoan (2020). Susa. (Como almacenar cinzas na espiga)[12]

Narrativa editar

  • Uneka. . . Gaba (1986). Labayru. Unha colección de contos.
  • Zazpi orduak (2010). Elkar. (Sete horas)
  • Un ollo de cristal (2013). Susa). (Un ollo de cristal)
  • Hezurren erretura (2019). Susa. ISBN 978-84-17051-30-3 . (Queimadura de óso)

Lecturas por niveis editar

  • Tangoa noizean behin (2012). Arian Readings, Elkar. (Tango de cando en vez)
  • Zisnea eta uhartea (2013). Arian Readings, Elkar. (Cisne e illa)
  • Titare bete zorion (2014). Arian Readings, Elkar. (Titare chea de felicidade)
  • Bolboretas (2016). Arian Readings, Elkar. (Bolboretas)
  • Kresalaren Taberna (2017). Arian Readings, Elkar.

Traducións editar

Éuscaro editar

  • Begoña Ibarrola: Ausarten kluba (El club de los valientes) (2012). Elkar.
  • Begoña Ibarrola: Ehunzango dantzaria (El ciempiés bailarín) (2012). Elkar.
  • Begoña Ibarrola: Adarbakar urdina (El unicornio azul) (2015). Elkar.
  • Alizia eta antzara jokoa (Alicia et le jeu de l’oie)(Lola Moral e Sergio García) (2017), Vitoria-Gasteiz Saria.

Galego editar

  • Eu vivo en dúas casas (2003). Galaxia. 32 páxs.

Castelán editar

  • Un ojo de cristal (Kristalezko begi bat) (2014). Pamiela.

Premios e méritos editar

  • 1991: Premio do Concello de Lasarte-Oria, ¡ Oh, muller de area! cun libro de poemas.
  • 1997: Premio Imajina Ezazu Euskadi polo seu libro Ohar orokorrak.
  • 2001: Premio da crítica española polo seu libro Azalaren kodea.
  • 2002: Premio Euskadi de literatura infantil e xuvenil en éuscaro pola súa obra Itsaslabarreko etxea .
  • 2006: nomeada urgazle Euskaltzain o 26 de maio de 2006.
  • 2007: Premio Euskadi de literatura infantil e xuvenil en éuscaro polo libro Urtebete itsasargian .
  • 2007: Premio Lauaxeta pola súa obra.[13]
  • 2008: Premio Young Book polo seu libro Urtebete itsasargian.
  • 2011: Premio Euskadi de literatura infantil e xuvenil en éuscaro pola súa obra Errepidea.
  • 2011: Premio da Crítica Española polo seu libro de Poesía Bitsa eskuetan.
  • 2012: Lista de honra de IBBY polo libro Mila magnolia-lore.
  • 2012: Rosalía de Castro, Premio á obra, Centro Pen Galicia.
  • 2013: POremio 111Akademiaren polo seu libro Kristalezko begi.
  • 2014: Premio Seven Streets pola novela Un ollo de cristal .
  • 2017: Premio Vitoria-Gasteiz na categoría de literatura infantil pola tradución de Lola Moral e Alicia et le jeu de l'oie de Lola Moral e Sergio García: Alizia eta antzara jokoa.
  • 2019: Premio Juul, 12-16 anos na categoría Zer da, ba, maitasuna?
  • 2020: Premio Mikel Zarate de literatura infantil. Itsasoaren atea.
  • 2021: Premio Nacional de Poesía.[14][15] Nola gorde errautsa kolkoan.

Notas editar

  1. ↑ "Libros de autor: Miren Agur Meabe // Grupo Edebé: publicaciones infantiles, juveniles y para adultos". www.edebe.com (en castelán). Consultado o 2020-12-13. 
  2. ↑ "M - Euskaltzaindia". www.euskaltzaindia.eus. Consultado o 2020-12-13. 
  3. ↑ "Euskal Idazleen Elkartea. Idazleak". www.idazleak.eus (en éuscaro). Arquivado dende o orixinal o 08 de novembro de 2017. Consultado o 2020-12-13. 
  4. ↑ Escritores.org. "Meabe Plaza, Miren Agur". www.escritores.org (en castelán). Consultado o 2020-12-13. 
  5. ↑ "M - Euskaltzaindia". www.euskaltzaindia.eus (en éuscaro). Consultado o 2020-12-13. 
  6. ↑ "Euskal Literaturaren Hiztegia (ELH)" (en éuscaro). Consultado o 2020-12-13. 
  7. ↑ "La poeta Miren Agur Meabe recibe el primer Premio Nacional de Poesía a una obra en euskera". www.publico.es. Consultado o 2021-09-22. 
  8. ↑ "Susa literatura - Azalaren kodea". www.susa-literatura.eus. Consultado o 2020-12-13. 
  9. ↑ "Susa literatura - Bitsa eskuetan". www.susa-literatura.eus. Consultado o 2020-12-13. 
  10. ↑ Lizarralde, Mikel. "Zortzi begirada poetiko". Berria (en éuscaro). Consultado o 2020-12-13. 
  11. ↑ Lizarralde, Mikel. "Zortzi begirada poetiko". Berria (en éuscaro). Consultado o 2020-12-13. 
  12. ↑ Uranga, Amagoia Gurrutxaga. "Letraz jositako triptikoa itxi du Meabek, hirugarren ohola emanda". Berria (en éuscaro). Consultado o 2020-12-13. 
  13. ↑ asociacionescritoras-es. "A Coruña: Poetas Di(n)versos: recital de Miren Agur Meabe e Claudio Rodríguez Fer Axenda cultural AELG". Consultado o 2020-12-13. 
  14. ↑ "Miren Agur Meabe, galardonada con el Premio Nacional de Poesía 2021". culturaydeporte.gob.es (en castelán). 21 de setmbro de 2021. Consultado o 25 de outubro de 2023. 
  15. ↑ Ormazabal, Mikel (21 de setembro de 2021). "Miren Agur Meabe, primera autora en ganar el Premio Nacional de Poesía con una obra en euskera". elpais.com (en castelán). Consultado o 25 de outubro de 2023. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Zubeldia, Iñaki: Miren Agur Meabe emakume-ahots indartsua euskal literaturan (2004). Egan, -3/4, 143-162.
  • Borda, Itxaro (2013). "La intimidad, esa bomba". 452ºF: Revista de Teoría de la Literatura y Literatura Comparada, ISSN-e 2013-3294, Nº. 9, páxs. 42-55 (en castelán).
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Miren_Agur_Meabe&oldid=6615949»