Manuela Serra Sabater
Manuela Serra Sabater, nada en Madrid en 1901 e finada en Madrid en 1988, foi unha pioneira española no campo da neurociencia. Foi preparadora mecanógrafa no Laboratorio de Investigacións Biolóxicas de Santiago Ramón e Cajal na década de 1920, sendo unha das dúas mulleres mencionadas expresamente por Santiago Ramón y Cajal ao describir o Instituto Cajal ou Instituto de Madrid.[1][2]
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 1900  Madrid, España |
| Morte | 1988 (87/88 anos) Madrid, España |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | España |
| Actividade | |
| Ocupación | investigadora |
| Empregador | Instituto Cajal (pt)  |
| Lingua | Lingua castelá |
Traxectoria editar
Manuela Serra foi a segunda filla de José Serra e López de Sagredo, avogado e de Guadalupe Sabater, procedente dunha familia acomodada.[3] A familia Serra Savater vivía na rúa do Prado, 26 , sendo veciños de Ramón y Cajal. Foi colaboradora súa no Instituto Cajal de Madrid. onde ingresou en 1918.[4][5] Pronto Ramón e Cajal advertiu nela motivación e aptitudes para o estudo, ofrecéndose a pagar os seus estudos de medicina, cousa que a súa nai rexeitou. Consta que ingresou no Instituto por oposición na categoría de "Preparadora mecanógrafa" en agosto de 1926 polo que recibía un soldo de 3000 pesetas anuais.[6]
O seu labor investigador no Laboratorio de Investigacións Biolóxicas conseguiu resultados relevantes no campo da bioloxía e a neuroloxía.[7]
En 1927 deixou de traballar no laboratorio ao contraer matrimonio, seguindo o costume do momento. Tivo dous fillos e morreu na cidade de Madrid en 1988.[3][5]
É sorprendente o feito de que durante moito tempo non se prestou atención á presenza e contribución de neurocientíficas tales como Serra, que completan a visión dunha das escolas científicas máis exitosas da Historia da Ciencia biomédica, xunto á de Louis Pasteur, como en 2017 recoñeceu a UNESCO.[8]
Obra editar
Serra foi a autora dun artigo publicado no Diario do Laboratorio en 1921, Notas sobre as gliofibrillas da neuroglía da ra (Artigo de Revista 1921). É probable que esta fose a razón pola cal Ramón e Cajal menciona a Manuela Serra entre os seus discípulos en 1922, sen mencionar en cambio á súa irmá Carmen.[9] Manuela Serra aparece así mesmo como membro do Laboratorio de Investigacións Biolóxicas entre 1921 e 1925.[2]
O artigo foi inicialmente concibido como continuación dun estudo de Claudio Sala i Pons, describía as gliofibrillas da neuroloxía da ra, e estaba ilustrado con sete figuras que incluían un total de10 debuxos. Serra descubriu a presenza de mesoglia/microglia7 na materia branca e, posiblemente, na materia gris.[2]
Serra utilizaba a metodoloxía de Ramón e Cajal, que melloraba métodos previamente descritos por Max Bielschowsky. As ilustracións orixinais de Manuela Serra eran de boa calidade, e diferentes das que realizaban Ramón y Cajal e outros científicos tales como Pío del Río Hortega ou Fernando de Castro.[2]
Ao final do artigo, Serra agradece expresamente ao seu mestre, Ramón e Cajal polos seus ensinos, así como tamén a outro axudante do Laboratorio daquel momento, Rafael Lorente de Nó.[2]
Resulta curioso que o manuscrito de Manuela Serra está asinado e datado en xaneiro de 1922, mentres que foi publicado no diario do ano anterior, e Ramón e Cajal refírese expresamente á súa colaboración con Manuela Serra en 1921.[2]
Recoñecementos editar
Ramón e Cajal cita unicamente a dúas mulleres como membros da súa escola: Laura E. Forster (1911) e Manuela Serra (1918-1927), que publicaron traballos na revista do Laboratorio de Investigacións Biolóxicas, a revista do despois denominado Instituto Cajal.[10]
En 1921, publicou "Notas sobre las gliofibrillas de la neuroglía de la rana" (Artigo de Revista 1921).[9]
Notas editar
- ↑ Ansede, Manuel (2019-07-23). "Las olvidadas pioneras de la neurociencia". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2020-12-18.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Giné, Elena; Martínez, Carmen; Sanz, Carmen; Nombela, Cristina; de Castro, Fernando (2019). "The Women Neuroscientists in the Cajal School" (en inglés) 13. ISSN 1662-5129. doi:10.3389/fnana.2019.00072. Consultado o 2020-12-18.
- ↑ 3,0 3,1 "Laura Forster and Manuela Serra at the Cajal School – WiNEu" (en inglés). Consultado o 2020-12-18.
- ↑ "La Época". Hemeroteca Digital. Biblioteca Nacional de España (en castelán). Consultado o 2020-12-18.
- ↑ 5,0 5,1 Aragón, Heraldo de. "¿Dónde están las mujeres de la escuela de Ramón y Cajal?" (en castelán). Consultado o 2020-12-18.
- ↑ "La Voz de la Mujer del 31 de agosto de 1926. Biblioteca Digital memoriademadrid" (PDF).
- ↑ Álvarez, Ana (2019-07-24). "Cuatro científicas que trabajaron con Ramón y Cajal" (en castelán). Consultado o 2020-12-18.
- ↑ "Las neurocientíficas que investigaron con Cajal salen del olvido" (PDF). ifth.es (en castelán). 11 de febreiro de 2019. Consultado o 23 de maio de 2023.
- ↑ 9,0 9,1 "UCM-Biblioteca de la Facultad de Medicina". Consultado o 2020-12-18.
- ↑ "Universidad Autónoma de Madrid - Mujeres en la Escuela de Cajal". Arquivado dende o orixinal o 19 de setembro de 2020. Consultado o 2020-12-18.
;
Véxase tamén editar
Ligazóns externas editar
- Manuela Serra, la científica sin carrera a la que Ramón y Cajal quiso pagarle los estudios no blog Mujeres con Ciencia