Wikipedia

Lourdes Tibán

política e líder indíxena de Ecuador

Lourdes Licenia Tibán Guala, nada en Salcedo o 15 de outubro de 1969, é unha avogada e política ecuatoriana de etnia indíxena. Actualmente é membro do Foro Permanente para as Cuestións Indíxenas da ONU, e é considerada unha das líderes nacionais do movemento indíxena.[1][2][3] Foi unha das principais asembleístas de oposición no goberno de Rafael Correa.[4]

Infotaula de personaLourdes Tibán

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento15 de outubro de 1969 Editar o valor em Wikidata (54 anos)
San Miguel de Salcedo, Ecuador Editar o valor em Wikidata
Membro Foro Permanente para as Cuestións Indíxenas da ONU
1 de xaneiro de 2017 –
Member of the National Assembly of Ecuador (en) Traducir
31 de xullo de 2009 – 11 de maio de 2017
Circunscrición electoral: Cotopaxi, Ecuador

Datos persoais
ResidenciaSalcedo (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
País de nacionalidadeEcuador Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidade Central do Equador (pt) Traducir
Faculdade Latino-Americana de Ciências Sociais (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónavogada , política Editar o valor em Wikidata
Partido políticoPachakutik Editar o valor em Wikidata
Membro de
Sinatura
Editar o valor em Wikidata
Facebook: lourdestibanec Twitter: LourdesTiban Instagram: lourdestiban Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Naceu o 15 de outubro de 1969 na comunidade indíxena de Chirinche Bajo, no Cantón Salcedo, Provincia de Cotopaxi.[1][5] Deixou o seu fogar aos 14 anos, polo que tivo que traballar en hortas familiares e posteriormente como empregada doméstica en Ambato. Aos 19 anos empezou a estudar a secundaria a distancia.[6]

En 2002, graduouse en xurisprudencia na Universidade Central de Ecuador e en 2007 recibiu o título de máster en Ciencias Sociais na Facultade Latinoamericana de Ciencias Sociais.[5]

Inicios na política editar

Empezou a súa vida política en 1997 como asesora do deputado Leonidas Iza. Anos máis tarde pasou a ser subsecretaria de Desenvolvemento Rural no Ministerio de Benestar Social baixo o goberno de Lucio Gutiérrez,[5] abandonando o posto cando rompeu a alianza existente entre o Goberno e Pachakutik.[7]

En 2005 converteuse en secretaria executiva do Consello de Desenvolvemento das Nacionalidades e Pobos do Ecuador (Codenpe), posto que desempeñou até 2009. Durante este tempo coñeceu ao entón ministro de finanzas, Rafael Correa, co cal, como indicou ela, tivo unha discusión polo financiamiento da institución, unha discusión na cal foi apoiada por Alfredo Palacio e a cal Tibán argumentou que foi unha das causas da saída de Correa do cargo.[8] No ano 2009, con Correa no poder, tivo que renunciar ao seu cargo polas críticas do mandatario contra ela, que a chamou "pobre muller" e acusouna de gastar fondos do Codenpe en protestas contra o réxime. Tibán respondeu denunciando a eliminación do orzamento ao Codenpe por parte do Goberno e aseverando que os ataques do presidente constituían unha represalia por ter participado persoalmente en marchas en contra da Lei de Minería que impulsaba o goberno central nesa época.[9]

Asembleísta nacional editar

Logo da súa saída do Codenpe anunciou a súa intención de lanzarse como candidata a asembleísta da Provincia de Cotopaxi.[10] Nas eleccións lexislativas de 2009 gañou un escano na Asemblea por Pachakutik.[11] Na mesma foi parte da Comisión de Dereitos Colectivos, Comunitarios e a Interculturalidade.[12] Tamén exerceu a segunda vocería do Consello de Administración Lexislativa dende 2009 até 2011.[13]

Durante o seu período como asembleísta tomou unha marcada posición contraria ao Goberno de Rafael Correa.[1] Foi unha das principais promotoras da campaña polo "Non", durante o Referendo constitucional e consulta popular de 2011.[14] Así mesmo animou ao presidente a que outorgase amnistía aos que chamou "perseguidos políticos" do 30-S, entre os cales estivo un dos seus irmáns, logo de que o presidente declarase ante a prensa internacional que buscaba "harmonía nacional".[15]

En agosto de 2012 denunciou ante medios de comunicación a suposta venda de sinaturas de inscrición para o rexistro de partidos e movementos políticos no Consello Nacional Electoral. Tamén aseverou que o seu teléfono móbil fora roubado e que por iso non contaba con información sobre a identidade dos ofertantes.[16] O presidente Correa criticou a actitude de Tibán, alegando que estaba a encubrir aos vendedores de sinaturas.[17] A Fiscalía da Nación chamou finalmente á asembleísta a declarar sobre o caso, xunto co Presidente da Asemblea, Fernando Cordero Cueva e outros membros do Goberno.[18]

 
Tibán xunto con Martha Roldós no ano 2015.

Meses antes das eleccións lexislativas de 2013 foi elixida precandidata presidencial polo movemento Pachakutik.[19] Mais unha vez constituída a Unidade Plurinacional das Esquerdas (alianza entre varios movementos e partidos de esquerda que incluía a Pachakutik), pasou a encabezar a lista de asembleístas nacionais por devandita agrupación,[1] Tibán, xunto a outros catro compañeiros de Pachakutik, resultaron elixidos.[20]

Durante a antesala ás eleccións presidenciais de 2017 volveu ser seleccionada como a precandidata á presidencia da república por Pachakutik, logo de gañar as eleccións primarias do movemento co 46,7% dos votos (superando por case vinte puntos porcentuais a Salvador Quishpe, quen quedou en segundo lugar).[21] Porén, a finais de setembro de 2016 anunciouse a decisión do movemento de retirar a candidatura de Tibán e apoiar a Paco Moncayo, candidato da Esquerda Democrática.[22]

A comezos de 2017 foi nomeada membro do Foro Permanente para as Cuestións Indíxenas da ONU para o período 2017-2019.[23][2]

Vida persoal editar

Contraeu matrimonio civil en 2008 co dirixente indíxena Raúl Ilaquiche.[24] O 14 de febreiro de 2015 tivo lugar a súa voda eclesiástica, celebrada na comuna de Chirinche Bajo polo arcebispo de Portoviejo, Mario Ruiz Navas.[25][26] Á mesma estiveron convidados varios asembleístas e personalidades da política.[27]

Bibliografía editar

  • Derechos colectivos de los pueblos y nacionalidades indígenas en el Ecuador: alcances y limitaciones (2001)[9][28]

Notas editar

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 El Telégrafo. Tibán le debe a los medios su posicionamiento nacional. Consultado o 27 de novembro de 2013.
  2. ↑ 2,0 2,1 "Members of the Permanent Forum | United Nations For Indigenous Peoples". www.un.org (en inglés). Consultado o 20 de xuño de 2017. 
  3. ↑ "Members of the Permanent Forum | United Nations For Indigenous Peoples". www.un.org (en inglés). Consultado o 30 de marzo de 2018. 
  4. ↑ "Las mujeres que le dicen a Rafael Correa: “déjanos en paz” | Plan V". www.planv.com.ec (en castelán). Consultado o 30 de marzo de 2018. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 El Universo. Lourdes Tibán. Consultado o 27 de novembro de 2013.
  6. ↑ "Lourdes: política, esposa y madre". La Hora (en castelán). 8 de marzo de 2013. Arquivado dende o orixinal o 4 de abril de 2016. Consultado o 4 de abril de 2016. 
  7. ↑ El Universo. Comandante policial preocupado por movilizaciones indígenas. Consultado o de decembro de 2013.
  8. ↑ La Posta (30 de maio de 2017). "Castigo Divino: Lourdes Tibán 2". Consultado o 30 de marzo de 2018. 
  9. ↑ 9,0 9,1 El Universo. Lourdes Tibán tras curul en Asamblea. Consultado o 27 de novembro de 2013.
  10. ↑ Hoy. Lourdes Tibán renuncia al Codenpe. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  11. ↑ Hoy. AP y PK acercan las posiciones. Consultado o 27 de novembro de 2013.
  12. ↑ El Telégrafo. Comisiones “asesoras” entregan sus informes. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  13. ↑ Asemblea Nacional de Ecuador. "Conozca las autoridades que han sido parte del Consejo de Administración Legislativa" (PDF) (en castelán). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 30 de xuño de 2017. Consultado o 20 de xuño de 2017. 
  14. ↑ La Hora. Opositores a consulta organizan sus campañas. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  15. ↑ El Comercio. Lourdes Tibán pide amnistía para involucrados en el 30-S. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  16. ↑ El Telégrafo. Lourdes Tibán: “Ofertaban a $ 1,6 por firma”. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  17. ↑ El Comercio. Correa cree que los partidos con firmas falsas deberían ser 'borrados'. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  18. ↑ El Telégrafo. Fiscalía de Pichincha recepta declaración de Tibán y Cordero. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  19. ↑ El Comercio. Lourdes Tibán, precandidata presidencial por Pachakutik. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  20. ↑ El Universo. Nuevo periodo legislativo une a coordinadora de Izquierdas. Consultado o 1 de decembro de 2013.
  21. ↑ "Lourdes Tibán triunfó en las primarias de Pachakutik". El Comercio (en castelán). 6 de agosto de 2016. Arquivado dende o orixinal o 8 de agosto de 2016. Consultado o 4 de abril de 2016. 
  22. ↑ "Pachakutik apoya la candidatura presidencial de Paco Moncayo". El Comercio (en castelán). 29 de setembro de 2016. Arquivado dende o orixinal o 30 de setembro de 2016. Consultado o 4 de abril de 2016. 
  23. ↑ "Lourdes Tibán ha sido nominada representante de pueblos indígenas por las Naciones Unidas". La Hora (en castelán). 11 de marzo de 2017. Arquivado dende o orixinal o 12 de marzo de 2017. Consultado o 23 de xuño de 2017. 
  24. ↑ "Lourdes Tibán se casa por la Iglesia en San Valentín". La República (en castelán). 14 de febreiro de 2015. Arquivado dende o orixinal o 19 de novembro de 2015. Consultado o 4 de abril de 2016. 
  25. ↑ "Lourdes Tibán diseñó el vestido para su matrimonio". El Comercio (en castelán). 14 de febreiro de 2015. Arquivado dende o orixinal o 15 de abril de 2015. Consultado o 4 de abril de 2016. 
  26. ↑ "Lourdes Tibán se casa invita a todo el país". El Diario (en castelán). 14 de febreiro de 2015. Arquivado dende o orixinal o 3 de agosto de 2015. Consultado o 4 de abril de 2016. 
  27. ↑ "Lourdes Tibán contrajo matrimonio en una boda celebrada en español y en quichua". Expreso (en castelán). 14 de febreiro de 2015. Arquivado dende o orixinal o 4 de abril de 2016. Consultado o 4 de abril de 2016. 
  28. ↑ Ficha en GoogleBooks
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lourdes_Tibán&oldid=6418386»