Lillian Gish

actriz estadounidense (1893-1993)

Lillian Diana Gish,[1] nada en Springfield (Ohio) o 14 de outubro de 1893 e finada en Nova York o 27 de febreiro de 1993, foi unha actriz estadounidense de cinema e teatro,[2] directora e guionista, unha das grandes estrelas femininas máis prominentes e influentes da época muda de Hollywood. A súa carreira estendeuse durante 75 anos, dende as curtametraxes mudas de 1912 ata 1987. Gish foi chamada "A Primeira Dama do Cinema Estadounidense" ("The First Lady of American Cinema"), e está recoñecida polas súas técnicas de interpretación cinematográfica pioneiras.[3]

Infotaula de personaLillian Gish

(1921) Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento(en) Lillian Diana Gish Editar o valor em Wikidata
14 de outubro de 1893 Editar o valor em Wikidata
Springfield, Estados Unidos de América (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Morte27 de febreiro de 1993 Editar o valor em Wikidata (99 anos)
Nova York, Estados Unidos de América Editar o valor em Wikidata
Causa da morteMorte natural Editar o valor em Wikidata (Insuficiencia cardíaca Editar o valor em Wikidata)
Lugar de sepulturaChurch of the Heavenly Rest (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
ResidenciaSpringfield (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
País de nacionalidadeEstados Unidos de América Editar o valor em Wikidata
Actividade
Lugar de traballo Estados Unidos de América Editar o valor em Wikidata
Ocupaciónactriz de cinema , actriz de televisión , activista pola paz , actriz , actriz de teatro , autobiógrafa , guionista , directora de cine , realizadora Editar o valor em Wikidata
Período de tempoSéculo XX Editar o valor em Wikidata
Período de actividade1902 Editar o valor em Wikidata - 1988 Editar o valor em Wikidata
Membro de
LinguaLingua inglesa Editar o valor em Wikidata
Familia
Cónxuxesen valor Editar o valor em Wikidata
PaisJames Leigh Gish (en) Traducir Editar o valor em Wikidata  e Mary Gish (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
IrmánsDorothy Gish Editar o valor em Wikidata
Premios
Sinatura
Editar o valor em Wikidata

Páxina weblilliangish.com Editar o valor em Wikidata
IMDB: nm0001273 Allocine: 7694 Rottentomatoes: celebrity/lilian_gish Allmovie: p27129 TCM: 71895 TV.com: people/lillian-gish IBDB: 42299
Musicbrainz: 251c0e9a-7243-4153-8b1b-a723b9c15b5f Songkick: 2885746 WikiTree: Gish-212 Find a Grave: 2020 Editar o valor em Wikidata
Lillian Gish (á esquerda da imaxe, con chapeu), xunto á súa irmá Dorothy.

Traxectoria editar

Filla de Mary Robinson McConnell e James Leigh Gish, Lillian Diana Gish comezou a traballar como modelo xunto á súa irmá máis nova, Dorothy, despois de que o pai, que sufría de alcoholismo, abandonase á familia deixándoa nunha precaria situación. En 1899, con apenas seis anos, Lillian empezou a actuar no teatro, e estaría sobre o escenario, sempre xunto á súa irmá, ata 1912. Foi nesa data cando a moza Lillian coñeceu a David Wark Griffith grazas á relación das irmás coa estrela Mary Pickford. Pickford presentou as irmás a Griffith e axudounas a conseguir contratos con Biograph Studios. Lillian Gish tiña dezanove anos nesa época, pero dixo aos directores de casting que tiña dezaseis.[4]

Griffith quedou impresionado polo talento das dúas irmás, especialmente polo de Lillian, máis agraciada fisicamente cá súa irmá ademais. An Unseen Enemy foi a primeira película de Lillian ás ordes do director, á que seguirían doce máis tan só nese ano. A fama definitiva, así a todo, chegou tres anos despois, con The Birth of a Nation.

Axiña Lillian foi catalogada como unha das grandes heroínas da pantalla, e en 1920 probou como directora en Remodeling Her Husband, na que a súa irmá Dorothy era protagonista. Comentábase por aquel entón a posibilidade dunha relación amorosa con Griffith, que en realidade xamais existiu. De feito, as relacións da actriz sempre se manterían nun respectuoso silencio, á marxe do seu coñecido affaire co produtor Charles Duell, con quen estivo prometida, o actor Robert Harron e o editor George Jean Nathan. Lillian nunca casou.

Cando en 1926 asinou un contrato coa MGM, conseguiu ser unha das poucas actrices con poder sobre as cámaras e o director. Á chegada do cine sonoro, o seu convencemento de que esta nova técnica xamais triunfaría afastouna do cine e fíxoa volver ao teatro, aínda que axiña -trala morte de DW Griffith, a quen axudou economicamente nos seus últimos anos de vida, cando fora relegado do mundo do cine- reaparecería no celuloide. En 1946, o seu papel como Laura Belle McCanles en Duel in the Sun faríalle merecedora dun nomeamento ao Oscar como mellor actriz secundaria.

Non o conseguiu naquel momento, pero a súa total dedicación valeulle un Oscar honorífico en 1971, tres anos logo da morte da súa irmá Dorothy. Dezaseis anos despois, á idade de 93 anos, Lillian protagonizou a súa última película, The Whales of August (As baleas de agosto) xunto a Bette Davis.

Morreu en 1993, poucos meses antes de cumprir cen anos.

Filmografía editar

Cinema mudo editar

  • An Unseen Enemy (1912)
  • Two Daughters of Eve (1912)
  • In the Aisles of the Wild (1912)
  • The One She Loved (1912)
  • The Painted Lady (1912)
  • The Musketeers of Pig Alley (1912)
  • Gold and Glitter (1912)
  • My Baby (1912)
  • The Informer (1912)
  • The New York Hat (1912)
  • The Burglar’s Dilemma (1912)
  • A Cry for Help (1912)
  • Oil and Water (1913)
  • The Unwelcome Guest (1913)
  • A Misunderstood Boy (1913)
  • The Left-Handed Man (1913)
  • The Lady and the Mouse (1913)
  • A Timely Interception (1913)
  • The House of Darkness (1913)
  • Just Gold (1913)
  • The Mothering Heart (1913)
  • During the Round-Up (1913)
  • An Indian’s Loyalty (1913)
  • A Woman in the Ultimate (1913)
  • A Modest Hero (1913)
  • So Runs the Way (1913)
  • The Madonna of the Storm (1913)
  • The Blue or the Gray (1913)
  • The Conscience of Hassan Bey (1913)
  • Just Kids (1913)
  • The Stolen Bride (1913)
  • Judith of Bethulia (1914)
  • The Battle at Elderbush Gulch (1914)
  • The Green-Eyed Devil (1914)
  • The Hunchback (1914)
  • The Quicksands (1914)
  • The Battle of the Sexes (1914)
  • Silent Sandy (1914)
  • The Rebellion of Kitty Belle (1914)
  • Man’s Enemy (1914)
  • The Angel of Contention (1914)
  • The Tear That Burned (1914)
  • The Folly of Anne (1914)
  • Men and Women (1914)
  • The Sisters (1914)
  • Home Sweet Home (1914)
  • The Escape (1914)
  • Lord Chumley (1914)
  • The Birth of a Nation (1915)
  • His Lesson (1915)
  • The Lost House (1915)
  • Enoch Arden (1915)
  • Captain Macklin (1915)
  • The Lily and the Rose (1915)
  • Pathways of Life (1916)
  • Daphne and the Pirate (1916)
  • Sold for Marriage (1916)
  • An Innocent Magdalene (1916)
  • Intolerance (1916)
  • Diane of the Follies (1916)
  • The Children Pay (1916)
  • A House Built Upon Sand (1916)
  • Souls Triumphant (1917)
  • Hearts of the World (1918)
  • The Great Love (1918)
  • Liberty Bond (1918)
  • United States Fourth Liberty Loan Drive (1918)
  • Canadian Victory Loan Drive (1918)
  • The Greatest Thing in Life (1918)
  • A Romance of Happy Valley (1919)
  • Broken Blossoms (1919)
  • True Heart Susie (1919)
  • The Greatest Question (1919)
  • Way Down East (1920)
  • Orphans of the Storm (1921)
  • The White Sister (1923)
  • Romola (1924)
  • Ben-Hur: A Tale of the Christ (1925) (uncredited extra)
  • La Bohème (1926)
  • The Scarlet Letter (1926)
  • Annie Laurie (1927)
  • The Enemy (1927)
  • The Wind (1928)

Cinema sonoro editar

  • One Romantic Night (aka The Swan) (1930)
  • His Double Life (1933)
  • Commandos Strike at Dawn (1942)
  • Top Man (aka Man of The Family) (1943)
  • Miss Susie Slagle's (1946)
  • Duel in the Sun (1946)
  • Portrait of Jennie (aka Tidal Wave) (1948)
  • The Trip to Bountiful (1953) (TV)
  • Film Fun (1955) (uncredited)
  • The Cobweb (1955)
  • The Night of the Hunter (1955)
  • Orders to Kill (1958)
  • The Unforgiven (1960)
  • Follow Me, Boys! (1966)
  • Warning Shot (1967)
  • The Comedians (1967)
  • Arsenic and Old Lace (1969) (TV)
  • Twin Detectives (1976) (TV)
  • Sparrow (1978) (TV)
  • A Wedding (1978)
  • Thin Ice (1981) (TV)
  • Hobson's Choice (1983) (TV)
  • Hambone and Hillie (1984)
  • Adventures of Huckleberry Finn (1985) (TV)
  • Sweet Liberty (1986)
  • The Whales of August (1987)

Na cultura popular editar

O álbum de debut da banda de rock The Smashing Pumpkins, estreado o 28 de maio de 1991 titúlase Gish pola actriz. O cantante Billy Corgan explicou nunha entrevista: "A miña avoa adoitaba dicirme que unha das mellores cousas que lle pasaran nunca foi cando Lillian Gish cruzou a cidade nun tren; a miña avoa vivía no medio de ningures, así que foi un gran momento..."[5]

Notas editar

  1. Aínda que se dixo que as irmás Gish naceran co apelido "de Guiche", de feito o seu apelido de nacemento era "Gish". Segundo Lillian Gish: Her Legend, Her Life (2001), biografía de Charles Affron: "The Gish name was initially the source of some mystification. In 1922, at the time of the opening of Orphans of the Storm, Lillian reported that the Gish family was of French origin, descending from the Duke de Guiche ... [S]uch press-agentry falsification was common."
  2. "Theatre | Alexander Street, a ProQuest Company". search.alexanderstreet.com. 
  3. "American Film Institute". www.afi.com. 
  4. Affron, Charles (12 de marzo de 2002). Lillian Gish: her legend, her life. University of California Press. pp. 19–20. ISBN 978-0-520-23434-5. 
  5. Caro, Mark (28 de decembro de 1990). "Smashing Pumpkins Finds a New Home at Caroline Records". Chicago Tribune.

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar