Lázaro Candal
Antonio Lázaro Candal Bravo, nado na Coruña o 4 de decembro de 1931, foi un ex futbolista, narrador e xornalista deportivo galego. Desenvolveu a maior parte da súa carreira profesional en Venezuela, onde se converteu nun dos narradores deportivos máis coñecidos do país.
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 4 de decembro de 1931  A Coruña, España |
| Morte | 24 de agosto de 2023 (91 anos) |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Venezuela |
| Actividade | |
| Ocupación | narrador , xornalista deportivo , futbolista |
| Deporte | fútbol |
| Familia | |
| Fillos | Álex Candal Elizabeth candal. Anna ca.dal. (en)  |
| Páxina web | quehicistepapaito.com |
  | |
É pai do tamén narrador deportivo Álex Candal.
Traxectoria editar
Naceu na rúa coruñesa do Orzán, sendo fillo do derradeiro condutor de tranvías da Coruña, Antonio Candal, e da ama de casa Jesusa Bravo.[1] Xogou ao fútbol en varios equipos da cidade como o Alameda, no que coincidiu con Luis Suárez e Carlos Torres, o Torre SD, o Imperátor, ou o Orzán.
Comezou no xornalismo no semanario deportivo Riazor e en La Voz de Galicia, onde asinaba como Candy, antes de marchar en 1956 a Costa Rica xunto con José María Penabad, "Zoquiñas". Alí traballou na sección de deportes do diario El Nacional e fichou polo Gimnástica Española de San Xosé.[1][2][3] Con ese equipo xogou dúas tempadas na Primeira División de Costa Rica e a continuación fichou polo Club Sport La Libertad.[2]
En 1959 instalouse en Caracas, onde fichou polo La Salle FC da Primeira División de Venezuela, e traballou como correspondente para La Voz de Galicia e Marca, ademais de noutros diarios e radios venezolanas.[4][2] Xogou tamén no Deportivo Español, retirándose en 1963, e logo foi secretario técnico do Deportivo Galicia.[5]
En 1967 comezou a narrar os partidos dos equipos venezolanos na Copa Libertadores, tarefa que realizou durante 33 anos. En 1974 foi o narrador do Mundial de Alemaña en Venevisión, e fixo o meso coas seguintes nove Copas do Mundo, a partir da de 1986 en Radio Caracas Televisión. Durante ese tempo narrou tamén a liga española, as Copas de Europa, Eurocopas, Copas América e os Xogos Olímpicos entre outros.
Foi ademais vicepresidente durante vinte anos da Liga Nacional de Fútbol Menor, creou o Premio ao Mellor Futbolista Suramericano do Ano e fundou o Mundial de Fútbol da Emigración.[6] Levou en tres ocasións o Deportivo da Coruña a Venezuela, e foi galardoado coa insignia de ouro do club.[1]
Premios e galardóns editar
Durante a súa longa carreira foi galardoado con numerosos premios e recoñecementos, entre eles os seguintes:
- 14 Premios Espectáculos ao Mellor Narrador Deportivo de Venezuela.
- Premio Guaicaipuro de Ouro como Mellor Narrador Deportivo (1974).
- 7 Premios Meridiano de Ouro ao Mellor Narrador Deportivo (1982 a 1988).
- Diploma de Honra e Botón de Ouro da Federación Venezolana de Fútbol (1986).
- Orde do Mérito ao Traballo, entregada polo presidente da República Jaime Lusinchi (1986).
- Premio á Hispanidade do Instituto de Cultura Hispánica (1988).
- Trofeo Venus da Prensa como Mellor Narrador Deportivo de Venezuela (1990).
- Premio Cacique de Ouro como Mellor Narrador Deportivo do Ano (1992 e 1994).
- Orde de Cabaleiros de María Pita (1995).
- Distinguido como Fillo Ilustre de Maracaibo (2007).
- Orde de Honra ao Mérito do Fútbol Suramericano pola Confederación Suramericana de Fútbol (2007).
Ademais leva o seu nome un campo de fútbol na cidade de Clarines, Anzoátegui.
Obras editar
- Hacia el mundial de España (1982).
- México 1986 (1986).
- El fútbol es risa... y poesía (2002).
- Fútbol es (2006).
- La historia de la Vinotinto (2014).
Notas editar
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Miranda, Carlos (16 de maio de 2016). "Lázaro Candal, el coruñés que narró diez Mundiales de fútbol". La Opinión A Coruña (en castelán). Consultado o 31 de marzo de 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 "Candal, el periodista gallego que cantó goles con guardaespaldas". El Correo Gallego (en castelán). 21 de xaneiro de 2017. Consultado o 31 de marzo de 2021.
- ↑ "El coruñés Candal ha fichado por la Gimnástica Española de Costa Rica". La Voz de Galicia (en castelán). 17 de maio de 1956. p. 5.
- ↑ "El debut de Lázaro “papaíto” Candal" (en castelán). 6 de abril de 2016. Consultado o 31 de marzo de 2021.
- ↑ "Pedro “El Gallego” Castro un defensa central de lujo, testimonios de compañeros que compartieron en la cancha con él" (en castelán). 11 de outubro de 2020. Consultado o 24 de marzo de 2021.
- ↑ Maceiras, Xabier (16 de abril de 2016). "O Mundialito da Emigración de 1982". Consultado o 31 de marzo de 2021.