José Rizal

José Rizal
	;
Biografía
Nacemento	(es-mx) José Protasio Rizal-Mercado y Alonso-Realonda ; 19 de xuño de 1861 ; Calamba (Imperio Español)
Morte	30 de decembro de 1896 (35 anos); Manila (Imperio Español)
Causa da morte	Pena de morte (Ferida por arma de fogo )
Datos persoais
País de nacionalidade	Capitanía Xeneral de Filipinas
Grupo étnico	Tagalog people (en)
Ideoloxía política	Reformismo (pt) e liberalismo clássico (pt)
Relixión	Igrexa católica latina
Educación	Ateneo de Manila University (en) ; Universidade de Heidelberg ; Universidade Complutense de Madrid ; University of Santo Tomas (en) ; University of Santo Tomas Faculty of Medicine and Surgery (en)
Actividade
Campo de traballo	Oftalmoloxía
Ocupación	Político, médico e escritor
Partido político	Movemento Propaganda
Membro de	Q5884395 (1883–); masonaría
Movemento	Propaganda Movement (en)
Profesores	Otto Becker (pt)
Alumnos	José Dalmán (en)
Pseudónimo literario	Dimas-Alang ; Laón Laán ; Laón Laang
Lingua	Lingua castelá
Obra
	Obras destacables (1887) Noli Me Tángere (en) ; (1891) El filibusterismo (pt) ; (1896) Mi último adiós (en) ;
Outro
Cónxuxe	Josephine Bracken (en)
Pais	Francisco Mercado (pt) e Teodora Alonzo (pt)
Irmáns	Paciano Rizal (pt) , Trinidad Rizal (pt) e Saturnina Hidalgo (en)
Parentes	Delfina Herbosa de Natividad (en) (sobriña)
Condenado por	rebelión ; Sedición ; crime de conspiração (pt)
	Sinatura

José Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda, popularmente coñecido como José Rizal, naceu en Calambá o 19 de xuño de 1861 e finou en Manila o 30 de decembro de 1896, era un nacionalista filipino e un polímata durante o final da colonización española de Filipinas (1521-1898). Oftalmólogo da profesión, Rizal foi un escritor e un membro clave do movemento "Propaganda" filipino que defendía a reforma política da colonia española.

Por instigación das ordes relixiosas (é dicir, dominicos e franciscanos), Rizal foi acusado de asociación ilícita con outros revolucionarios. Convicto por sedición, foi condenado a ser fusilado no paraxe de Bagumbayan (agora Parque Rizal), en Manila. Na véspera da súa execución, escribiu un poema titulado "O meu último adeus", así como unha carta ao seu íntimo amigo e colaborador alemán Ferdinand Blumentritt, na que afirmaba: Querido irmán, cando recibas esta carta xa estarei morto; mañá ás 7 serei executado, aínda que non son culpable de rebelión.

A sublevación filipina de 1896 comezou logo de ser executado polas tropas españolas.

Rizal é membro da xeración máis senlleira dos grandes nacionalistas filipinos, xunto cos seus paisanos e compañeiros Andrés Bonifacio e Emilio Aguinaldo.

Obras editar

Novelas editar

Noli me tangere (1887)
El filibusterismo (1891)

Teatro editar

El consejo de los dioses (1915)

Poemas editar

A la juventud filipina (1879)
Mi último adiós (1896)
A las Flores de Heidelberg

Diarios editar

Dos diarios de juventud (1882-1884) (Madrid, 1960)

Zarzuela editar

Junto al Pasig (1880)

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar

Este artigo sobre unha personalidade é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.