Wikipedia

Imperio Gupta

O Imperio Gupta foi unha entidade política constituída pola dinastía Gupta na metade norte do subcontinente hindú entre o 240 e o 550.[1] A dinastía gobernante foi fundada polo rei Sri Gupta, e os gobernantes máis destacados foron Chandragupta I, Samudragupta e Chandragupta II, coñecido como Vikramaditya. Foi un dos maiores imperios políticos e militares da historia da India, no momento do seu maior esplendor, entre 319 e 467, cubría a maioría do subcontinente.[2] O poeta sánscrito do século V Kalidasa acredita que os Guptas conquistaran arredor de vinte e un reinos, tanto dentro coma fóra da actual India, incluíndo os reinos dos Parasikas, Hunas, Kamboxas, Kiratas, tribos localizadas ao leste e oeste do río Oxus e outros.[3]

Imperio Gupta
←
 
←
 
←
 
←
240–550 →
 
→
 
→
 
→
O Imperio Gupta, en gris, e os seus vasalos, en verde.
Capital Pataliputra
Lingua Sánscrito
Relixión Hinduísmo
Budismo
Goberno Monarquía absoluta
Historia
 • Coroación Chandragupta I (240) 240
Superficie 3,500,000 km²

Os maiores logros deste período, referido por algúns historiadores como a Idade de Ouro da India,[4] tiveron lugar principalmente durante os reinados de Samudragupta, Chandragupta II e Kumaragupta I. Este gran desenvolvemento cultural estivo marcado por moitos inventos e descubrimentos en ciencia, tecnoloxía, enxeñaría, arte, dialéctica, literatura, matemáticas, astronomía e filosofía. Moitas fontes literarias, como o Mahabharata e o Rāmāyaṇa, foron exaltadas neste período,[5] e apareceron estudosos como Kālidāsa,[6] Aryabhata, Varahamihira e Vatsyayana que fixeron grandes avances en moitos campos.[7][8][9]

O imperio desapareceu debido a unha serie de factores como a perda de territorio e da autoridade imperial causada polos seus antigos feudatarios, así como a invasión desde Asia Central dos pobos Huna (Kidarites e Hunos Alchon).[10] Despois do colapso do Imperio Gupta no século VI, a India volveu a estar dividida en numerosos reinos rexionais.

OrixeEditar

A orixe dos Guptas é dubidosa.[11] Segundo unha teoría proceden da actual rexión de doab baixo[12] de Uttar Pradesh, onde se descubriron a maior parte das inscricións e das moedas dos primeiros reis Gupta.[13][14] Esta teoría tamén é apoiada polo Purana, que menciona o territorio dos primeiros reis Gupta como as áreas de Prayaga, Saketa e Magadha na conca do Ganxes.[15][16]

Outra destacada teoría sitúa a súa orixe na rexión de Bengala, segundo o texto do monxe budista chinés do século VII Yijing. De acordo con Yijing, o rei Che-li-ki-to (identificada co fundador da dinastía Shri Gupta) construíu un templo para os peregrinos chineses preto de Mi-li-kia-si-kia-po-no (aparentemente unha transcrición de Mriga-shikha-vana). Yijing afirma que este templo estaba situado máis de 40 yojanas ao leste de Nalanda, o que significaría que estaba nalgún lugar da moderna rexión de Bengala.[17] Outra hipótese é que o primeiro reino Gupta se estendese dende Prayaga no oeste á Bengala setentrional no leste.[18]

HistoriaEditar

 
A raíña Kumaradevi e o rei Chandragupta I, nunha moeda de ouro
 
Moeda de Samudragupta, co piar Garuda, British Museum

O fundador da dinastía foi Sri Gupta, que gobernaba Bengala, no ano 280[19] O seu fillo e sucesor Gatotkacha gobernou probablemente en 280-319. En contraste co seu sucesor, Chandragupta I, a quen se menciona como Maharajadhiraja, el e o seu fillo Ghatotkacha figuran en inscricións como maharajá.[20] Ghatotkacha iniciou unha política de expansión anexionando pequenos reinos hindús, este gobernou ata o ano 319.

Ghatotkacha foi sucedido polo seu fillo, Chandragupta I, que gobernou entre os anos 319 e 335. Casou con Kumar Devi, unha princesa Licchavi, recibindo un importante dote tanto económica e territorial en Madadha, con capital en Pataliputra, como de prestixio o emparentarse cunha importante familia de ampla tradición na India. Ademais de politicamente tamén expandiu o imperio conquistando gran parte de Madadha, Prayaga e Saketa. Asumiu o título imperial de Maharajadhiraja.

Samudragupta continuou unha política de conquistas que consolidaron o Imperio e levou a este a un período de esplendor político, cultural e militar. Os reis tribais do centro e do Decan tiñan que pagarlle tributo. Os nove reis de Ariavarta se lle someteron. Controlou a metade occidental do val do Ganxes, o Nepal e o Puniab. Firme hinduísta permitiu a construción do mosteiro budista de Xuanzang en Sri Lanka.

De acordo cos rexistros dos Gupta, Samudragupta escolleu o príncipe Chandragupta II, de entre os seus fillos, como o seu sucesor. Este gobernou entre 375 e 415. A súa filla, Prabhavatigupta, casou con Rudrasena II, gobernante Vakataka do Deccan.[21] Chandragupta II expandiu os seus dominios ao oeste, derrotando os Saka, Sátrapas occidentais de Malwa, Gujarat e Saurastra nunha campaña que durou ata 409. Derrotou a Rudrasimha III facéndose cos portos que comerciaban co Mediterráneo, fortalecendo a prosperidade social e económica.

O seu fillo Kumaragupta I casou cunha princesa Kadamba da rexión de Karnataka. Kumaragupta continuou a política de consolidación e estabilidade. Asumiu o título de Mahendraditya[22] e gobernou ata 455.

Skandagupta, fillo e sucesor de Kumaragupta I, adoita ser considerado o último dos grandes gobernantes Gupta. Asumiu os títulos de Vikramaditya e Kramaditya.[23] Derrotou a ameaza de Pushyamitra, mais despois comezou a sufrir os primeiros embates serios dos hunos brancos ou heftalitas, que proviñan do noroeste. Repeleu o ataque arredor 455, pero os gastos que implicou a guerra levaron ao esgotamento dos recursos do imperio e contribuíron a acelerar a súa decadencia.[24] Tralo pasamento de Gundagupta, o imperio fragmentouse nunha parte oriental e outra occidental o que facilitou a súa desintegración.

Despois da morte de Skandagupta, o imperio decaeu claramente,[25] e as acuñacións posteriores indican a perda do control de gran parte da India occidental despois de 467–469.[2]

Kamaragupta foi sucedido por Purugupta (467-473), Kumaragupta II (473-476), Budhagupta (476-495), Narasimhagupta (495-?), Kumaragupta III (530-540), Vishnugupta (540-550) e dous reis menos coñecidos, chamados Vainyagupta e Bhanugupta. Nos anos 480, os heftalitas desbarataron as defensas dos Gupta no noroeste, e contra o ano 500 invadiron gran parte do imperio, que se desintegrou polos ataques de Toramana e do seu sucesor Mihirakula. Polas inscricións, parece que o imperio, aínda que disminuido, resistiu os hunos, xa que Bhanugupta venceu a Toramana en 510.[26][27] O emperador gupta Narasimhagupta e o rei Yashodharman de Malwa aliáronse para desviar os hunos cara ao sur da India en 528.[28] En todo ese tempo, non está clara a sucesión nin onde residía realmente o poder, mais parece que, despois de que os emperadores Bhanugupta e Narasimhagupta derrotasen os diferentes ataques, o último emperador foi Vishnugupta.

A última inscrición coñecida dun emperador Gupta é do reinado de Vishnugupta,[29] en que fai unha concesión de terra na área de Kotivarsha en 542/543.[30] A isto segue a ocupación da maior parte do norte e o centro da India polo gobernante Aulikara Yashodharman arredor de 532.[30]

Un estudo de 2019 do arqueólogo Shanker Sharma concluíu que a causa da caída do Imperio Gupta foi unha inundación devastadora que tivo lugar a mediados do século VI en Uttar Pradesh e Bihar.[31]

Gobernantes do Imperio GuptaEditar

Organización políticaEditar

O poder supremo descansaba no emperador, pero era nomeado pola asemblea quen tamén tiña competencía para analizar e xulgar as acción de goberno e tamén para asesoralo nela. Estaba formada por líderes militares, sacerdotes e representantes de corporacións e ata de clases baixas.

A función de goberno ordinaria recaía no consello de ministros formado entre 3 e 37 membros. O consello tiña sesións secretas e ás veces impuña o seu punto de vista. Os seus deberes eran regular o referente á pompa real: coroamento, desprazamentos, honras fúnebres do soberano; e tamén manter a orde para evitar a anarquía. Dentro dos asuntos externos debían realizar as relacións diplomáticas, asinar tratados e rexistrar a información sobre os tributos recibidos do estranxeiro.

Por debaixo atopábase o escalafón de recadadores de impostos e os oficiais reais, quen vixiaban as diferentes ramas da economía.

O exércitoEditar

 
Moeda de ouro da era Gupta cun rei Gupta sostendo un arco

O Imperio Gupta non podería triunfar sen unha boa organización militar. As fontes principais de información neste campo son chinesas e de observadores occidentais, aínda que hai un documento indio contemporáneo considerado clásico, o Siva-Dhanur-veda, que ofrece unha visión interna do sistema militar dos Guptas.

Os Gupta parece que basearon o seu exército nos arqueiros de infantería, equipados cun grande arco de metal ou de bambú e frechas de bambú con punta metálica. A diferenza do arco composto empregado polos seus inimigos asiáticos, o arco deste deseño sería menos propenso á deformación nas condicións de humidade que prevalecen na rexión. O arco indio foi unha arma poderosa, capaz dun gran poder de penetración e efectiva contra os arqueiros a cabalo invasores. Empregáronse eixes de ferro contra os elefantes acoirazados, e frechas de lume como parte do arsenal dos arqueiros. Os nobres utilizaban arcos de aceiro, menos correntes que os de bambú, de grande alcance e poder de penetración. Os arqueiros estaban protexidos pola infantería, equipada con escudos, xavelinas e espadas longas. Tamén coñecían as catapultas e outras máquinas de asedio sofisticadas.

Seica amosaron pouca predilección polos arqueiros a cabalo. Os seus triunfos militares debéronse probablemente ao uso combinado de elefantes, cabalería acoirazada e arqueiros a pé.[32] Así mesmo, contaban cunha mariña de guerra que controlaba as augas rexionais.

O colapso do Imperio Gupta ante os hunos non foi debido a defectos inherentes ao exército, senón a problemas internos, como estaba a ocorrer tamén na Europa occidental e na China.

Durante o reinado de Chandragupta II, o exército estaba formado por 500 000 infantes, 50 000 cabaleiros, 20 000 carros e 10 000 elefantes, máis unha armada duns 1200 barcos. Chandragupta II dominaba a totalidade do subcontinente indio; o Imperio Gupta foi o máis poderoso do mundo durante o seu reinado, mentres que o Imperio Romano estaba en declive.

CulturaEditar

 
Disposición inicial das pezas do chaturanga.

Foi un período de esplendor das artes e floreceu o sánscrito.

Astronomía e matemáticasEditar

Os estudosos deste período destacan a Varaja Mijira e Aryabhata, dous astrónomos e matemáticos moi importantes. A numeración india é o primeiro sistema de numeración con notación posicional de base dez. Crese que Aryabhata foi o primeiro matemático que usou o concepto de cero.

Os astrónomos desta época postularon a teoría heliocéntrica e estudaron as eclipses, tanto solarer como lunarer, explicándoos como sombras proxectadas sobre a Terra.[33]

MedicinaEditar

O Susruta é un célebre texto sánscrito cos principais conceptos da medicina aiurvédica e capítulos innovadores sobre cirurxía. Os médicos inventaron varios instrumentos que permitiron ampliar o número de operacións.

O antigo texto gupta do Kama Sutra está considerado por moitos como a obra de referencia sobre o comportamento sexual na literatura sánscrita.

XadrezEditar

 
Krishna e Radha xogando ao chaturanga

Crese que deste período é unha versión actualizada do chaturanga, unha forma primitiva do xadrez, a partir da cal evolucionou o xogo moderno,[34] así coma o Shōgi (xadrez xaponés), Janggi (xadrez coreano) e Makruk (xadrez tailandés).

O nome provén dos termos Chatur (Catro) e anga (membro), referíndose aos catro membros que integraban o exército, a saber infantería, cabalería, elefantes e carros.

ArteEditar

O poeta e dramaturgo Kālidāsa, da época de Chandragupta II, escribiu as famosas obras Raghu Vamsha ("estirpe de Raghu"), en honra de Rāma, e a Nube mensaxeira. Tamén fixo unha adaptación sobre a personaxe do Mahabharata, Shakuntala.

En medio dunha arte caracterizada por unha sutileza equilibrada e riseira, como se aprecia na escultura do Buda de Sarnath e noutros moitos relevos, a maioría dos santuarios que se construíron son hinduístas, posto que o hinduísmo adquire preponderancia na era Gupta ao seren hinduístas os soberanos, se ben estes souberon aceptar o exercicio doutros cultos, entre eles o budismo, ata o punto de que o monxe chinés Fa Xian visitou os territorios guptas para afondar nos seus coñecementos.

Os dous grandes centros da escultura foron Mathura e Gandhara, sendo esta última o centro da arte greco-budista. Ambos exportaron as súas producións a outras partes do norte da India. A diferenza do precedente Imperio Kushan, non hai representacións de monarcas, nin sequera nas moedas,[35] con excepción dalgunhas moedas dos Sátrapas occidentais.

Os máis célebres monumentos de estilo gupta que sobreviviron, as covas de Ajantā, Elefanta e Ellora (budista, hindú, e mixta, respectivamente), proveñen de feito de dinastías posteriores, mais reflicten a monumentalidade e o equilibrio do estilo gupta. Ajantā contén as máis importantes pinturas do período, cun estilo maduro que probablemente tivo un longo desenvolvemento, ante todo nos palacios.[36]

A danza e a música, baseada en microtóns, acadou unha época dourada.

RelixiónEditar

 
Escultura de Vishnu, século V.

Os emperadores eran hinduístas[37] pero outras correntes como o budismo atinxiron unha grande tolerancia.[38] Sanchi remained an important centre of Buddhism.[38] Disque Kumaragupta I fundou Nalanda.[38] Os templos e mosteiros das trinta covas de Axantä no Decán amosan un budismo en expansión.

No aspecto relixioso as ideas hinduístas corresponden en gran medida a este período, quizais é no tempo do Gupta, grazas á influencia budista, cando o hinduísmo chegou a tolerar as opinións máis diversas, e mesmo antagónicas dentro do seu sistema de crenzas.

CronoloxíaEditar

  • 320: Chandragupta I funda o Imperio Gupta, amplía o imperio cara o Norte.
  • 330-376: Samudragupta amplía o Imperio dende o Río Indo á Baía de Bengala e ata as montañas do norte.
  • 376-415: Chandragupta II fortalece o imperio, aumentando a seguridade.
  • 415-450: Kālidāsa compón a maior parte da súa obra durante o reinado de Kumargupta (415-455).
  • 450: Comeza o colapso do imperio ante a presión dos Hunos.
  • 554: A dinastía Gupta remata coa morte do último emperador, Shashakgupta.

NotasEditar

  1. ↑ Gupta Dynasty – MSN Encarta. Arquivado dende o orixinal o 29 de outubro de 2009. Consultado o 21 de maio de 2017. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Gupta Dynasty – MSN Encarta. Arquivado dende o orixinal o 29 de outubro de 2009. Consultado o 21 de maio de 2017. 
  3. ↑ Raghu Vamsa v 4.60-65
  4. ↑ N. Jayapalan, History of India, Vol. I, (Atlantic Publishers, 2001), 130.
  5. ↑ Gupta dynasty (Indian dynasty) Arquivado 30 de marzo de 2010 en Wayback Machine.. Britannica Online Encyclopedia. Consultado o 21 de novembro de 2011.
  6. ↑ Keay, John (2000). India: A history. Atlantic Monthly Press. pp. 151–52. ISBN 978-0-87113-800-2. 
  7. ↑ Vidya Dhar Mahajan 1990, p. 540.
  8. ↑ Keay, John (2000). India: A history. Atlantic Monthly Press. p. 132. ISBN 978-0-87113-800-2. 
  9. ↑ Gupta dynasty: empire in 4th century Arquivado 30 de marzo de 2010 en Wayback Machine.. Britannica Online Encyclopedia. Consultado o 21 de novembro de 2011.
  10. ↑ Grousset, Rene (1970). The Empire of the Steppes (en inglés). Rutgers University Press. p. 69. ISBN 978-0-8135-1304-1. 
  11. ↑ Ashvini Agrawal 1989, p. 79.
  12. ↑ Dani, Ahmad Hasan; Litvinsky, B. A. (1996). History of Civilizations of Central Asia: The crossroads of civilizations, A.D. 250 to 750 (en inglés). UNESCO. p. 185. ISBN 978-92-3-103211-0. 
  13. ↑ Dilip Kumar Ganguly 1987, p. 14.
  14. ↑ Tej Ram Sharma 1989, p. 39.
  15. ↑ Dilip Kumar Ganguly 1987, p. 2.
  16. ↑ Ashvini Agrawal 1989, p. 96.
  17. ↑ Dilip Kumar Ganguly 1987, pp. 7–11.
  18. ↑ Dilip Kumar Ganguly 1987, p. 12.
  19. ↑ Agarwal, Ashvini (1989). Rise and Fall of the Imperial Guptas, Delhi:Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-0592-5, pp.84–7
  20. ↑ Majumdar, p. 474
  21. ↑ Raychaudhuri, p. 489
  22. ↑ Agarwal, Ashvini (1989). Rise and Fall of the Imperial Guptas, Delhi:Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-0592-5, pp.191–200
  23. ↑ Raychaudhuri, p. 510
  24. ↑ Raychaudhuri, p. 516
  25. ↑ Sachchidananda Bhattacharya, Gupta dynasty, A dictionary of Indian history, (George Braziller, Inc., 1967), 393.
  26. ↑ Ancient Indian History and Civilization by Sailendra Nath Sen p.220
  27. ↑ Encyclopaedia of Indian Events & Dates by S. B. Bhattacherje p.A15
  28. ↑ Columbia Encyclopedia
  29. ↑ Corpus Inscriptionum Indicarum Vol.3 (inscriptions of the Early Gupta Kings) p. 362
  30. ↑ 30,0 30,1 Indian Esoteric Buddhism: Social History of the Tantric Movement by Ronald M. Davidson p. 31
  31. ↑ "Deluge drowned mighty Guptas: Study". The Telegraph (en inglés). Kolkota. Consultado o 19 de agosto de 2019. 
  32. ↑ Roy, Kaushik (2015). Warfare in Pre-British India, 1500 BCE to 1740 CE. Routledge. p. 56. ISBN 978-1-315-74270-0. 
  33. ↑ Thomas Khoshy, Elementary Number Theory with Applications, Academic Press, 2002, p. 567. ISBN 0-12-421171-2.
  34. ↑ Murray, H. J. R. (1913). A History of Chess. Benjamin Press (originally published by Oxford University Press). ISBN 0-936317-01-9. OCLC 13472872. 
  35. ↑ Harle, 87-89
  36. ↑ Harle, respectively 118-122, 123-126, 129-135
  37. ↑ A History of Ancient and Early Medieval India by Upinder Singh p. 521
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 The Gupta Empire by Radhakumud Mookerji pp. 133–

Véxase taménEditar

BibliografíaEditar

Ligazóns externasEditar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Imperio_Gupta&oldid=5919101»