Guillerme IX de Aquitania

duque de Aquitania, conde de Poitou e poeta occitano

Guillerme de Poitiers (en occitano: Guilhem de Peiteus), coñecido tamén coma Guillerme IX de Aquitania, Guillerme IX o Trobador (en occitano: Guilhèm IX lo Trobador) ou aínda coma Guillerme o Trobador (en francés: Guillaume le Troubadour), nado o 22 de outubro de 1071 e finado o 10 de febreiro de 1126, foi un nobre occitano, noveno duque de Aquitania, sétimo conde de Poitiers e primeiro dos trobadores en lingua occitana do que se ten noticia.

Modelo:BiografíaGuillerme IX de Aquitania

Editar o valor en Wikidata
Nome orixinal(oc) Guilhem IX de Peiteus Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento22 de outubro de 1071 Editar o valor en Wikidata
Morte11 de febreiro de 1127 Editar o valor en Wikidata (55 anos)
Poitiers (Reino de Francia) Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaIgreja de São João de Montierneuf (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupacióntrobador, compositor, escritor, poeta, guerreiro Editar o valor en Wikidata
MovementoPoesia trovadoresca (pt) Traducir e música medieval (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Carreira militar
ConflitoBatalla de Cutanda Editar o valor en Wikidata
Outro
TítuloDuque de Aquitania (1086–1127)
Conde de Poitiers (1086–1127) Editar o valor en Wikidata
FamiliaRamnulfids (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
CónxuxeFilipa, Condessa de Toulouse (1094 (Gregoriano)–1118)
Ermengarda de Anjou (1089 (Gregoriano)–) Editar o valor en Wikidata
ParellaDangereuse de L'Isle Bouchard Editar o valor en Wikidata
FillosGuillerme X, duque de Aquitania
 () Filipa, Condessa de Toulouse
Henri de Poitiers
Inês da Aquitânia, rainha de Aragão
 () Filipa, Condessa de Toulouse
Raimundo de Poitiers
 () Filipa, Condessa de Toulouse Editar o valor en Wikidata
PaisGuilherme VIII, Duque da Aquitânia Editar o valor en Wikidata  e Hildegarda da Borgonha Editar o valor en Wikidata
IrmánsInês da Aquitânia, rainha de Aragão e Navarra
Beatriz de Poitiers
Inês da Aquitânia, rainha de Leão e Castela Editar o valor en Wikidata
Cronoloxía
1115Excommunication in the Catholic Church (en) Traducir Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteDicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron Editar o valor en Wikidata
BNE: XX1108525 Musicbrainz: 3ace9a3c-e7da-4def-b356-6620478812fc Discogs: 1681142 Allmusic: mn0001650539 WikiTree: Aquitaine-36 Editar o valor en Wikidata

Traxectoria

editar

Naceu en 1071, fillo de Guillerme VIII de Aquitania e da súa terceira esposa, Audéarde de Borgoña, filla do duque Roberto I de Borgoña. Cando faleceu o seu pai en 1086, herdou uns dominios máis extensos que os do propio rei de Francia, de quen era nominalmente vasalo. Nos anos 1101 e 1102, participou tardiamente na Primeira Cruzada trala caída de Xerusalén. Sostivo varias guerras contra os condes de Tolosa. Foi excomungado en dúas ocasións, unha delas por abandonar a súa esposa lexítima e arrebatarlle á forza a muller ao seu vasalo o vizconde de Châtellerault. Entre 1120 e 1123 combateu xunto a Afonso I o Batallador, o seu concuñado, para tentar arrebatar ós musulmáns o reino de Valencia. O vínculo de Guillerme o Trobador e Afonso o Batallador é dobre. Dunha parte, Inés de Aquitania (irmá de Guillerme o Trobador) casou con Pedro I de Aragón, o cal faleceu sen descendencia masculina, herdando os seus reinos o seu irmán Afonso o Batallador. Doutra, porque á morte do Batallador, que faleceu sen descendencia, herdou os seus reinos o seu irmán Ramiro II o Monxe, o cal casou con Inés de Poitou, filla de Guillerme o Trobador. Por iso é polo que o Trobador resultou cuñado de Pedro I de Aragón e concuñado dos seus irmáns, Afonso o Batallador e Ramiro o Monxe.

Descendencia

editar

Do seu matrimonio con Filipa de Tolosa tivo os seguintes fillos:

Obra literaria

editar

Guillerme de Aquitania é o primeiro poeta de nome coñecido nas literaturas románicas. Consérvanse 11 poemas seus, nos que a temática amorosa é tratada ás veces con gran crueza: autodenominábase «trichador de dòmnas», alardeaba das súas proezas sexuais e moitos dos seus poemas están adicados á súa amante, Maubergeonne, á que chama a Perigosa. Noutra composición, pide ós seus cabaleiros que o axuden a escoller cabalo:

Cabaleiros, aconselládeme nesta dúbida:
-nunca escoller me foi tan difícil-:
Non sei se quedar coa (dama) Agnes ou coa (dama) Arsen)
Cavalier, datz mi cosselh d'un pessamen:
-Anc mays no fuy issaratz de cauzimen- :
Res non sai ab qual me tengua, de n'Agnes o de n'Arsen.

Noutros poemas, amosa unha sensibilidade moi diferente:[1]

Coa dozura da primavera
ferven os bosques e os paxaros cantan
cada un no seu latín
segundo o ritmo do novo canto:
así convén que cada un se alegre
no que máis desexa.
Ab la doussor del temps novel
folhon li bosc e li auzel
chanton chascus en lor lati
segon lo vers del novel chan:
adonc esta ben qu'om s'aizi
d'aisso dont om a plus talan.)

Acolleu na súa corte ó bardo galés Blédri ap Davidor, quen introduciu nas literaturas románicas a lenda celta de Tristán e Iseu.

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar
  • Biographies des troubadours ed. J. Boutière, A.-H. Schutz (París: Nizet, 1964) pp. 7–8, 585-587.
  • Bond, Gerald A., ed., transl. intro. The Poetry of William VII, Count of Poitier, IX Duke of Aquitaine, (Garland Publishing Co.:Nova York) 1982
  • Duisit, Brice. Las Cansos del Coms de Peitieus (CD), Alpha 505, 2003
  • Harvey, Ruth E. The wives of the 'first troubadour', Duke William IX of Aquitaine (Journal of Medieval History), 1993
  • Meade, Marion. Eleanor of Aquitaine, 1991
  • Merwin, W.S. Sir Gawain and the Green Knight, 2002. pp xv-xvi. Nova York: Alfred A. Knopf. ISBN 0-375-41476-2.
  • Owen, D.D.R. Eleanor of Aquitaine: Queen and Legend
  • Parsons, John Carmi. Eleanor of Aquitaine: Lord and Lady, 2002
  • Pasero, Nicolò, ed.: Guglielmo IX d'Aquitania, Poesie. 1973
  • Verdon, J. La chronique de Saint Maixent, 1979.
  • Waddell, Helen. The Wandering Scholars: the Life and Art of the Lyric Poets of the Latin Middle Ages, 1955