En control de procesos, o Gramiano de controlabilidade é un Gramiano que se usa para determinar se un sistema lineal é controlábel.
Para un sistema lineal e constante:

o Gramiano de controlabilidade defínese como:

Se a matriz
é non singular, é dicir
ten rango n (sendo n menor de entre o número de columnas ou filas), para todo
, dise entón que o par
é controlábel.
Sistemas lineais invariantes no tempo de forma
,

son controlabeis no intervalo
se as filas da matriz produto
, onde
é a matriz de transmisión de estado, son linealmente independentes.
O Gramiano úsase para demostrar a independencia linear de
.
Para ser linealmente independente, a matriz Gramiana
ten que ser invertíbel.
