Gnomon

parte do reloxo de sol que proxecta a sombra

En orixe, a palabra gnomon, que en grego significa guía ou mestre, facía referencia a un obxecto alongado cuxa sombra se proxectaba sobre unha escala graduada para medir o paso do tempo. O gnomon ou estilo defínese como o obxecto alongado que guinda sombra, independentemente do ángulo que forme co cuadrante.

O gnomon é a peza triangular deste reloxo de sol.

Características

editar
 
Gnomon nun reloxo de sol en Frións, Ribeira.

Estará inclinado respecto o plano horizontal cun ángulo igual á latitude do lugar onde se sitúe o reloxo de sol, e varía segundo os distintos tipos de reloxos (ecuatoriais, declinantes etc.). No hemisferio norte, o caso máis sinxelo, a aresta que proxecta a sombra está orientada cara ao norte, quedando paralela ao eixo de rotación da Terra

Eratóstenes de Cirene empregou un gnomon para medir o diámetro da Terra, con aceptable precisión.

Xeometría

editar

En xeometría, o gnomon dun rectángulo dado é outro, que, engadido ao primeiro, xera outro rectángulo semellante ao inicial. Así, o gnomon dun rectángulo será o rectángulo necesario para obter o seu recíproco.