O termo espiritualidade[1] (do latín spiritus, espírito), depende da doutrina, escola filosófica ou ideoloxía que a trate, así como do contexto en que se empregue.[2][3]

Alma cativa (1891-92) de Elihu Vedder. A espiritualidade adoita relacionarse coa «liberación da alma» atrapada ou dominada polo material.

Nun sentido amplo, significa a condición espiritual. Hai autores que o consideran unha dimensión máis da persoa, como a dimensión biolóxica ou social.[4] Referido a unha persoa, é a disposición principalmente moral, psíquica ou cultural, que posúe quen tende a investigar e desenvolver as características do seu espírito.[5] Esta decisión implica habitualmente a intención de experimentar estados especiais de benestar, como a salvación ou a liberación. Relaciónase así mesmo coa práctica da virtude.

Na relixión editar

 
Home orando

En certo sentido é posible falar de prácticas espirituais sen estar especificamente baixo o que habitualmente se considera unha relixión organizada, aínda que en xeral non deixan de ser prácticas tradicionais.[6]

No occidente relacionouse habitualmente o termo con doutrinas e prácticas relixiosas, especialmente na perspectiva da relación entre o ser humano e un ser superior (Deus), así como coas doutrinas relacionadas coa salvación da alma, aínda que actualmente se ampliou moito o seu uso e non son estas as únicas formas en que se fai uso da expresión.

Dise tamén de estilos ou formas de vida que inclúen perspectivas relacionadas co ámbito espiritual e as súas prácticas, buscando, por exemplo, a liberación. Outros enfoques diferentes tamén son posibles: (iniciación, rito).[7]

Igualmente, pode entenderse sen referencia ningunha a un ser superior ou exterior ao ser humano, empregándose o termo para referirse a unha "espiritualidade atea", ou "sen deus".[8][9][10]

Na filosofía editar

Algúns puntos de vista filosóficos, utilizan o termo para facer referencia á oposición entre materia e espírito, ou entre interioridade e exterioridade.[11]

Porén, polo contrario, a postura filosófica dos practicantes do budismo zen concibe a "unidade" dos opostos:

Un filósofo, Nishida Kitaro (...) tamén se entregou á práctica zen, da que destilou a súa concepción filosófica da "unidade" dos opostos (espazo e tempo, espírito e materia, autoconciencia e conciencia obxectiva, individuo e mundo).[12]

Nas artes editar

Ás veces tamén no ámbito literario, o termo obedece só a aspectos estéticos e estilísticos.[13]

Notas editar

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para espiritualidade.
  2. Adriaanse, H. J. (1991). Penser la religion: recherches en philosophie de la religion (en francés) 15. Beauchense. p. 292. le terme spiritualité est un terme relativement nouveau dont la significativamente esta d’ailleurs largement fluctuante 
  3. Demay, Joël. Brandonu.ca, ed. "Spiritualité, individu, et analyse théorique de la communication : les études indiennes et la psychologie à la rescousse" (PDF) (en francés). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 11 de agosto de 2011. Consultado o 24 de outubro de 2010. 
  4. "Manual cuidados paliativos" (PDF). SECPAL. 
  5. "Definición de "espiritualidad", en Referendario". Diccionario online Wordreference. 
  6. Yusa, Michiko (2006). Religiones de Japón. Ediciones AKAL. p. 104. ISBN 9788446018544. ...la tradición del ascetismo de montaña. 
  7. Foucault, C.; Mongeau, S. (2004). L’art de soigner en soins palliatifs (en francés). Presses de l’Université de Montréal. p. 200. 
  8. Comte-Sponville, A. (2006). L'esprit de l'athéisme: introduction à une spiritualité sans Dieu. Albin Michel. 
  9. Sonier, Louis (2005). Maison De Vie, ed. Une spiritualité sans dieu. 
  10. Costa-Lascoux, J.; Lombard, P.; Levaï, I.; Houziaux, A. (2006). Peut-il y avoir une spiritualité sans Dieu?. Éditions de l’Atelier. p. 15. la notion de spiritualité est neutre par rapport à celle de foi en Dieu 
  11. Richard, R.; Dézé, C. (1992). Psychologie et spiritualité: à la recherche d'une interface (en francés). Presses de l’Université Laval. p. 17. 
  12. Yusa, Michiko (2006). Religiones de Japón (en castelán). Ediciones AKAL. p. 102. ISBN 9788446018544. 
  13. Marcha, Roger. L'écrivain et ses institutions (en francés). p. 497. La notion de spiritualité, quand elle rencontre la production et l’activité des écrivains, implique outre les enjeux religieux, philosophique et anthropologique, [...] des dimensions proprement littéraires et esthétiques 

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar