Xosé Ferreiro
Xosé Antonio Mauro Ferreiro Suárez, nado en Noia en 1738 e finado en Hermisende (Zamora) en 1830, foi un escultor galego. Está considerado unha figura prestixiosa da arte escultórico do neoclasicismo galego do século XIX. Foi autor de innumerables imaxes relixiosas, moitas delas presentes en igrexas compostelás.
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 1738  Noia, España |
| Morte | 1830 (91/92 anos) Hermisende, España |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | España |
| Actividade | |
| Ocupación | escultor , imaxineiro |
| Movemento | Neoclasicismo |
| Profesores | Xosé Gambino |
| Lingua | Lingua castelá |
| Obra | |
Obras destacables | |
| Familia | |
| Parentes | Xosé Gambino (sogro) |
Traxectoria editar
Orfo de pai aos oito anos, trasladouse de Noia con súa nai a Santiago de Compostela. Alí acabou ingresando no obradoiro de Gambino. Nun primeiro momento, acusou o estilo e a influencia do seu mestre.
En 1758 contraeu matrimonio con Fermina, filla de Gambino, da que tivo dúas fillas. Xunto co seu xa sogro contrata o retablo maior do mosteiro de Sobrado[1] e o retablo maior de San Mamede de Carnota, así como o frontón escultórico da fachada do Pazo de Raxoi.
A partir deses primeiros encargos, chovéronlle os contratos de diversos mosteiros galegos (San Martiño Pinario, San Domingos de Bonaval, San Francisco do Val de Deus, Samos...). O seu estilo, dun acusado influxo italiano, foi cada vez máis imitado. Xa no xigantesco monumento do Xoves Santo para San Martiño Pinario, apréciase a influencia de obras clásicas como o Lacoonte ou o Apolo de Belvedere que combina co engado das imaxes infantís.Empezou a imitar en madeira a labra do mármore pintando as esculturas de branco e con roupaxes de pregas achafranadas. No tímpano do concello de Santiago de Compostela a pintura en branco do granito galaico ilumina de claro cromatismo a impoñente fachada. Os seus crucifixos, aínda transmitindo o fondo peso da dor, evocan un equilibrio sereno ateigado de conforto. Nas estatuas femininas inspirábase na súa muller, como no caso dunha das súas obras mestras a Santa Escolástica tamén de San Martiño Pinario, onde a figura feminina, entre o suave desplome e o delicado sostén do fermoso Anxo que as súas costas a recolle, acaba por dar unha sensación aérea de ingravidez e beatitude.
Dende o influxo rococó do seu mestre, foi alongando o canon cara a un neoclasicismo de factura moi persoal. A maxestade dos santos fundadores galegos San Rosendo de Celanova e San Pedro de Mezonzo evocan efixies vaticanas. Nel influíu Manuel Álvarez que sería director da Academia. Ramón Otero Túñez definiuno como un escultor de roupaxe neoclásica pero alma barroca.
En 1803, esculpe a Minerva para a Universidade de Santiago de Compostela,de 3 metros de alto, hoxe na Facultade de Química, máximo expoñente da escultura neoclásica civil.
En 1804, estivo ás portas da morte debido a unha grave enfermidade, detendo a súa actividade ata 1810. En 1811 estivo traballando en Hermisende e en 1812 en Padrenda.
Dun xeito enigmático, tras a morte da súa muller, dunha súa filla e dunha neta, acorda establecerse en soidade novamente en Hermisende, onde asina un curioso contrato co párroco do lugar no que se comprometía a traballar a cambio unicamente de xantar e cristiá sepultura.
Obra (selección) editar
Convento de San Martiño Pinario editar
- Santa Escolástica coroada por un anxo.
- Un crucifixo.
- San Rosendo de Celanova e San Pedro de Mezonzo .
- Monumento do Xoves Santo
- Cristo da Paciencia
- San Bernaldo
- Santa Xertrude
Convento de San Francisco editar
- Cristo da Boa Morte
- San Francisco de Asís da fachada
Convento do Carme de Arriba editar
- A Virxe do Carme
- Santa Tareixa de Ávila
- San Xoán da Cruz
editar
- O retablo do Rosario
- Os santos, San Xosé e San Xoaquín.
San Mamede de Carnota editar
- Retablo Maior
Igrexa parroquial de Samos editar
- Retablo maior
San Pedro da Torre de Padrenda editar
- Retablo maior
Igrexa Parroquial de Camariñas editar
- Retablo maior
Santuario da Ascensión de Prada do Bolo editar
- Retablo maior
Igrexa Parroquial de Loureda editar
- Retablo maior[2]
Outras obras editar
- Batalla de Clavijo, baixorrelevo na fachada do Pazo de Raxoi.
- Minerva, estatua na Universidade de Santiago de Compostela, hoxe na facultade de Química.
- Santiago peregrino, unha estatua en Cangas.
- San Lois, Rei de Francia, en Herbón
- San Francisco de Asís, en Herbón
- Virxe do Rosario. Sigrás. A Coruña
Notas editar
- ↑ "Donativo de dos esculturas procedentes del extinguido monasterio de Sobrado". Boletín da Real Academia Galega (141): 327–328. 1921. Arquivado dende o orixinal o 14 de febreiro de 2023. Consultado o 16 de maio de 2023.
- ↑ "Loureda «esconde» en su iglesia una joya del siglo XVIII". La Voz de Galicia (en castelán). 2012-09-23. Consultado o 2018-03-18.
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Xosé Ferreiro  |
Bibliografía editar
- Xoán Xosé Mariño: O escultor Xosé Ferreiro (1991); ISBN 84-404-8964-1
- José Manuel B. López Vázquez: "Ferreiro, Xosé" en Gran Enciclopedia Galega.
Ligazóns externas editar
Xosé Ferreiro Galicia no tempo (08/07/1991) da TVG.
