Wartan Hunanian
Wartan Hunanian[1][2] (en ucraíno: Вартан Гунанян, "Vartan Hunanian"; en armenio: Վարդան Հունանյան), nado en 1644 en Tokat (Armenia Menor, Imperio Otomán; hoxe Turquía) e finado en maio/xuño de 1715 en Lviv,[3][4] foi un eclesiástico católico armenio, arcebispo de Lviv entre 1681 e 1715.
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 17 de febreiro de 1644  Tokat (pt)  |
| Morte | 15 de xuño de 1715 (71 anos) Lviv |
| Lugar de sepultura | Catedral armenia de Lviv |
| Arcebispo católico | |
| 24 de outubro de 1681 – ← Mikołaj Torosowicz – Jan Tobiasz Augustynowicz → | |
| Arcebispo titular | |
| 28 de xaneiro de 1675 – Diocese: Epiphaneia in Syria (en) | |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Imperio Otomán |
| Relixión | Igrexa católica e Igrexa Católica Armenia |
| Educación | Pontificia Universidade Urbaniana |
| Actividade | |
| Ocupación | bispo católico (1675–), sacerdote católico (1665–), diácono (1662–) |
| Lingua | Armenio occidental |
| Consagración | Mikołaj Torosowicz |
Traxectoria editar
Chegada a Lviv e arcebispo coadxutor editar
Naceu en Tokat en 1644.[5] Chegou a Lviv en 1665 dende Etchmiadzin como diácono, acompañando ao legado do catholicos armenio Xacobe IV.[3][5] En Lviv estudou no colexio dos teatinos, e en 1670 marchou a estudar a Roma no Colexio Urbaniano, onde doutorouse en Teoloxía e foi ordenado sacerdote.[3][5]
O 28 de xaneiro de 1675 foi nomeado arcebispo coadxutor de Lviv e arcebispo titular de Epiphania in Syria. Recibiu a ordenación episcopal en Roma o 28 de abril de mans do arcebispo Mikołaj Torosowicz, e volveu a Lviv a finais do ano.[3][5][6] Porén, non foi ben recibido alí nin por Torosowicz nin polos fieis, xa que o percibían como un estraño ao non ser orixinario de Polonia,[6] e a colaboración entre os dous bispos foi imposible.[5]
Exilio e cativerio en Armenia editar
O papa Inocencio XI pediu ao rei de Polonia que asegurase a presenza de Hunanian en Lviv, mais o rei non desexaba interferir nos asuntos da comunidade armenia.[6] Por iso, canso de insistir e das discrepancias con Torosowicz, Hunanian deixou Lviv o 5 de xuño de 1677 e marchou a evanxelizar á Armenia persa.[3][6]
En Armenia reuniuse co catholicos de Etchmiadzin Xacobe IV, favorable á unión coa Igrexa católica.[6] Porén, o seu sucesor Eleazar I era opoñente e, cando logo do pasamento de Torosowicz o 24 de outubro de 1681 Hunanian converteuse en arcebispo de Lviv, o catholicos de Etchmiadzin Eleazar I non lle permitiu volver a Lviv a tomar posesión da súa sé:[3][6] Hunanian foi detido e encerrado en decembro de 1682, sufrindo torturas na cadea,[6] co propósito de que na súa ausencia os armenios de Lviv rexeitasen a unión coa Santa Sé.[3]
Na súa ausencia, a familia Bernatowicz persuadiu ao monxe basiliano Jan Bernatowicz, a quen Torosowicz nomeara abade en 1676, a tomar a posición de arcebispo.[3] Bernatowicz, home ambicioso e desexoso de progresar na súa carreira, acudiu ao catholicos de Cilicia Isaac I e foi ordenado bispo.[3] Á súa volta, tratou de tomar o poder e botar ao administrador da arquidiocese, Gabriel Zachnowicz, partidario da unión. O seu plan, porén, fracasou.[3]
Liberación e goberno da arquidiocese editar
Ao saber o reitor do colexio armenio de Lviv Francesco Bonesana destes feitos, escribiu á Congregación para a Propagación da Fe.[6] O papa Inocencio XI escribiu ao xa de Persia Suleiman I pedindo a liberación de Hunanian.[6]
Finalmente Hunanian foi liberado por Eleazar I logo dos esforzos diplomáticos do papa Inocencio XI e do rei Xoán III de Polonia.[3] En decembro de 1685 chegou a Alepo, e o 2 de outubro de 1686 chegou a Lviv. Bernatowicz pediulle perdón, e Hunanian levantoulle as penas canónicas impostas polo nuncio Opizio Pallavicini.[3]
Hunanian foi un firme defensor da unión con Roma, e reforzou a xurisdición do arcebispo de Lviv sobre os armenios dos principados de Moldavia e Valaquia.[3] Durante o seu pontificado organizou o mosteiro de irmás bieitas armenias de Lviv,[3][4] e reforzou a disciplina do clero, aceptando só sacerdotes célibes na arquidiocese.[3] Realizou tamén unha reforma litúrxica, que significou na práctica un novo ritual para os católicos armenios de Polonia.[3]
Finou en maio/xuño de 1715, e está enterrado na catedral armenia de Lviv.[3][7]
Notas editar
- ↑ Os armenios de Galicia tiñan como lingua propia o polaco.
- ↑ Tamén Vartan, Vardan; e Hunanyan, Yunanean, Unanean, Unanyan.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 Bohosiewicz, Michał (1964). "Hunanian Wartan". En Konopczyński, Władysław. Polski słownik biograficzny (en polaco). Vol. X. Nakł. Polskiej Akademii Umiejętności. p. 106-107.
- ↑ 4,0 4,1 Vaccaro, Luciano; Zēkʹiean, Lewon, eds. (2010). Storia religiosa dell'Armenia: una cristianità di frontiera tra fedeltà al passato e sfide del presente (en italiano). Centro ambrosiano. p. 154. ISBN 9788880257547.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Obertyński, Zdzisław (1974). "Unia ormian polskich". Historia Kościoła w Polsce (en polaco). Vol. 1, parte 1. Poznań: Pallottinum. pp. 338–340.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 de Vries, Wilhelm (1957). "Der selige Papst Innozenz XI. und die Christen des Nahen Osten". Orientalia christiana periodica (en alemán) 23: 33–57. ISSN 0030-5375.
- ↑ O Polski słownik biograficzny data a súa morte en maio de 1715.
Véxase tamén editar
Bibliografía editar
- Obertyński, Zdzisław (1974). "Unia ormian polskich". Historia Kościoła w Polsce (en polaco). Vol. 1, parte 1. Poznań: Pallottinum. pp. 338–340.
- Archbishop Wartan Hunanian
| Dignidades da Igrexa católica | ||
|---|---|---|
| Predecesor: Mikołaj Torosowicz |
Arcebispo de Lviv 1681 - 1715 |
Sucesor: Jan Tobiasz Augustynowicz |