Sepia (cor)
O sepia é unha cor marrón escura e de saturación débil, que corresponde á coloración do pigmento obtido da tinta da sepia, xiba ou choco, un cefalópodo mariño.[1] No recadro grande dáse unha mostra da coloración específica deste pigmento.
| Sepia | |
|---|---|
| Coordenadas de cor | |
| Triplete hexadecimal | 663B2A |
| sRGBB (r, g, b) | (102, 59, 42) |
| CMYKH (c, m, y, k) | (0, 54, 60, 70) |
| HSV (h, s, v) | (17°, 59 %, 40 %) |
| Orixe | Sen fonte |
| B: Normalized to [0–255] (byte) H: Normalized to [0–100] (hundred) | |
Historicamente, para a obtención do pigmento sepia preferiuse a sepia común (Sepia officinalis), que se pescaba no mar Adriático[2] e cuxa tinta utilizouse desde polo menos a antiga Roma.[3] A «tinta» da sepia é unha secreción negra castaña que o animal retén nun órgano especial en forma de bulsa. Expúlsaa en caso de ameaza co fin de escurecer a auga e confundir os seus depredadores. Contén eumelanina pura,[4] moi pouco soluble en auga, aínda que si en alcol, de cheiro intenso a peixe.[2]
Obtención e usos editar
Para uso pictórico editar
Para obter o pigmento, tras pescar a sepia —que tamén é comestible— os sacos de tinta póñense a secar ao sol colgados dunha corda (maneira na que logo é comercializada). Para pintar con este produto é posible desfacer as bulsas de tinta secas e mesturar o po pigmentado resultante co medio pictórico que se desexe empregar.[2] Mais conséguese unha cor de mellor calidade con outro procedemento tradicional, que consiste en ferver os sacos de tinta secos con amoníaco ou álcali, cos que o pigmento se disolve, separándose do receptáculo da tinta. Logo cóase para eliminar todo fragmento de tecido animal e precipítase con ácido clorhídrico nun filtro, tras o cal lávase e sécase.[2][4]
O pigmento de tinta de sepia é bastante resistente á luz e úsase en acuarelas, para veladuras e como tinta. A partir do Renacemento,[3] o seu uso como tinta de debuxo foi particularmente popular, logo desde finais do século XVIII e principios do século XIX desprazou en parte o bistre e a tinta chinesa como medio para realizar traballos á augada.[2][4][3]
Para uso culinario editar
A tinta de sepia úsase tamén —sen ningún tratamento previo á cocción— na cociña mediterránea, xa sexa a modo de prebe ou para corar a pasta.
Pigmentos substitutos editar
Actualmente, a cor sepia para pintura artística acostuma elaborarse con mesturas diversas de pigmentos orgánicos e inorgánicos que imitan a coloración do pigmento de tinta de sepia.[2] As pinturas comercializadas como «sepia» son rubias ou roxas, de negrexidas a semiescuras e de saturación semineutra a débil.[5] Debaixo pode verse o aspecto dalgunhas coloracións sepia pictóricas, puras e aclaradas con branco. O «marrón sepia» úsase especialmente para pintar á acuarela.
| Marrón sepia | Sepia | Sepia aclarado | |
|---|---|---|---|
| HTML | #5C5343 | #524B3B | #706340 |
| CMYK | (75, 70, 75, 0) | (80, 75, 80, 0) | (65, 60, 80, 0) |
| RGB | (92, 83, 67) | (82, 75, 59) | (112, 99, 64) |
| HSV | (38°, 27 %, 36 %) | (42°, 28 %, 32 %) | (44°, 43 %, 44 %) |
| Referencia | [1] | [1] | [1] |
En xeral, a cor sepia emprégase en acuarela, tinta, xiz e minas para o debuxo e a augada.
Sepia fotográfico editar
O virado a sepia é un procedemento fotográfico que consiste en substituír os grises dunha fotografía en branco e negro por unha tonalidade sepia. Esta técnica usouse desde os primeiros anos da fotografía para mellorar a calidade estética das fotos e tamén para estabilizar as imaxes, retardando a súa degradación.[6]
Unha fotografía revelada sobre papel fotográfico debe ser en branco e negro para poder virarse a sepia, xa que o procedemento depende da transformación dos gránulos de prata ennegrecidos que forman a imaxe. Para producir o cambio de cor, sométese a fotografía a un baño que transforma a prata negra en sulfuro de prata.[6]
En particular, o virado a sepia foi moi utilizado polo movemento pictorialista, que buscaba outorgar ás fotografías un aspecto pictórico, é dicir, similar ao de dunha obra de arte plástica realizada mediante técnicas tradicionais de pintura.
As cámaras fotográficas dixitais actuais adoitan ter a capacidade de virar as fotos a sepia automaticamente, aínda que tamén se poden virar as imaxes despois de capturadas mediante programas de edición dixital.
Notas editar
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Gallego, Rosa; Sanz, Juan Carlos (2005). Guía de coloraciones. Madrid: H. Blume. ISBN 84-89840-31-8.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Doerner, Max; Hoppe, Thomas (2000). Los materiales de pintura y su empleo en el arte. Reverté. p. 79. ISBN 978-8429114232.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «sepia (ink)», Art & Architecture Thesaurus® Online, J. Paul Getty Trust, 2004, consultado o 17 de xuño de 2012.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Eastaugh, N.; Walsh, V.; Chaplin, T.; Siddall, R. (2004). Pigment Compendium: A Dictionary of Historical Pigments (en inglés). Oxford; Burlington: Elsevier / Butterworth Heinemann. ISBN 0-7506-57499. Consultado o 17 de xuño de 2012.
- ↑ Gallego, Rosa; Sanz, Juan Carlos (2001). Diccionario Akal del color. Akal. ISBN 84-460-1083-6.
- ↑ 6,0 6,1 Freeman, Michael (1996). Guía completa de fotografía: Técnicas y materiales. Madrid: Tursen / H. Blume. p. 178. ISBN 84-87756-77-8.
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Sepia  |