Sargón de Acad
Sargón de Acad ou Sargón o Grande foi un rei acadio do século XXIV ou XXIII a. c., artífice do primeiro imperio da historia así como do surximento da primeira monarquía como tal, con independencia da cidade-estado e do templo que ata entón dominaran Mesopotamia. O seu imperio acadio supuxo a entrada de novos conceptos sociopolíticos na civilización mesopotámica e converténdose nun modelo para futuros estados así como difundiu a civilización mesopotámica en torno súa determinando o desenvolvemento cultural en todo o Oriente próximo antigo, Sargón sería divinizado séculos despois da súa morte.
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | século XXIV a. C. Azupiranu (pt)  |
| Morte | século XXIII a. C. Imperio acadio |
| Actividade | |
| Ocupación | monarca (2334 a. C.–2279 a. C.), cup-bearer (en) |
| Familia | |
| Cónxuxe | Tashlultum (pt) |
| Fillos | Rimush (pt) , Shu-Enlil (en) , Enheduanna, Manishtushu (pt) , Ilaba'is-takal (en) |
| Pais | La'ibum (en) e enitum (en) |
A súa orixe énos descoñecida, segundo as lendas mesopotámicas era fillo dunha sacerdotisa e dun pai descoñecido, ao nacer os sacerdotes depositárono nunha canastra que deixaron abandonada á súa sorte no Éufrates, descuberto polo xardineiro real, adoptouno como fillo e xa maior entrou na corte do rei de Kish[1].
Enfrontado ao rei Urzababa de Kish, tomou o poder e logo lanzouse contra o seu veciño inimigo de Uruk(levando a seu rei Lugalzagesi nunha picota ao templo de Enlil) estableceu a súa propia capital, Acad[2] e remataría conquistando toda Mesopotamia, Elam e Siria, detal forma que uniu o golfo Pérsico o mar Mediterráneo tras varias campañas.
Convertido en rei de Sumer e de Acad puido vivir en calquera cidade prestixiosa pero quixo indicar que seu reino inauguraba unha nova era e por iso fundou, non moi lonxe de Kish, a súa nova capital, Acad ou Agade(que aínda non atoparon os arqueólogos) onde fixo un gran porto fluvial. Converteu o acadio en lingua oficial pero sen ferir a susceptibilidade dos vencidos, xa que conservaron as súas autoridades, e as súas divindades respectadas, xa que se proclamou o "unxido de Anu" e "vigairo de Enlil", chamando á súa propia filla Enheduanna (autora dun himno á deusa Inanna)[3] e chegando a un sincretismo coas divindades sumerias, así Inanna pasou a chamarse Ishtar, Utu chamouse Samash,etc pero modificándoos pasando de personificacións locais de forzas da natureza a personalidades cósmicas, responsables da marcha ordenada non só da natureza senón tamén da historia e da sociedade ao convertelos en seres "morais".
Creou un imperio centralizado, establecendo a súa capital en Acad e lexitimando o seu poder soberano mediante o control militar e o monopolio comercial do Estado (sobre os produtos que Mesopotamia tiña que importar, como madeiras e pedras) tolerando s anteriores autoridades (excepto cando estas eran demasiado perigosas como Lugalzagesi) e colocándolles un vicerrei en cada cidade, este posto estivo ocupado por familiares de Sargón, como a sacerdotisa Enheduanna en Ur, que representaban o imperio ante as autoridades locais. Unha vez establecida a súa supremacía en Sumer Sargón neutralizou os dous veciños que o puñan en perigo, Eblan e Awan, atacándoos no seu propio terreo no norte de Siria. Trala campaña militar contra deles contentouse cun xuramento de fidelidade e un tributo, o que lle permitiu ter acceso directo a minerais e madeiras que antes tiñan que importar a Mesopotamia. Para conquistar Awan, no suroeste de Irán, tívoo máis difícil.
Recoñecido como un dos primeiros grandes conquistadores da antigüidade, a supremacía militar acadia baseouse nunha nova táctica destrutora das falanxes sumerias coa utilización do arco e o venablo. Proclamouse Señor das catro partes do Mundo, o seu reinado durou 56 anos e grazas á súa estrutura política consegiu que a súa dinastía reinase durante 142 anos ata caer ante as sublevacións internas e os ataques dos nómades Gutis. Durante a súa dominación os acadios monopolizaron os bens de consumo e materias primas importadas do Mediterráneo e a India, mediante o monopolio do porto de Acad sobre todos os demais portos mesopotámicos, así como a figura do "lugartenente do rei", no que un acadio representaba ao rei ante as autoridades locais doutras cidades conquistadas coa axuda dunha guarnición militar e o control administrativo, de tal forma que o maior "capitalista" era o propio Sargón e xa non o templo ou a cidade, como na era anterior. Aínda que xa existía a propiedade privada da terra, como nos indican as incricións do obelisco de Manishtushu, onde o rei indica que mercou 330 hectáreas a 98 propietarios e redistribuidos a persoas que Sargón quixo agasallar dándolles o susufructo destas terras.