Salmón atlántico
O salmón do Atlántico[2] (Salmo salar) é un peixe da familia dos salmóns, Salmonidae, que vive no norte do océano Atlántico e nalgúns dos ríos que desembocan nel.
| Salmón atlántico | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||
| Estado de conservación | |||||||||||||||||||
 Pouco preocupante[1] | |||||||||||||||||||
| Clasificación científica | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Nome binomial | |||||||||||||||||||
| Salmo salar Linnaeus, 1758 | |||||||||||||||||||
 Distribution do salmón atlántico
| |||||||||||||||||||
Fisioloxía editar
Teñen o corpo fusiforme e dentes ben desenvolvidos. Tódalas aletas, agás as adiposas, teñen unha beira negra. Os salmóns novos teñen pencas azuis e vermella e van collendo un brillo azul prateado ó medraren. Os adultos recoñécense polas pencas negras, que predominan por riba da liña lateral. Cando están na fase reprodutora poden facerse lixeiramente averdegados ou avermellados.
Distribución e hábitat editar
Crían nos ríos de Europa occidental dende o norte de Portugal ata Noruega, Islandia e Groenlandia, nos da costa leste de Norteamérica dende Connecticut nos Estados Unidos ata o norte do Labrador e a zona ártica do Canadá. Exemplares fuxidos dos viveiros teñen sido atopados criando en ríos da costa pacífica na Columbia Británica canadense. No mar atópanse principalmente na costa oeste de Groenlandia e nas rutas migratorias. Calcúlase que o 90% da poboación da especie localízase en Noruega, Islandia, Escocia e Irlanda[3]
Os salmóns desapareceron ou víronse moi reducidos nos seus ríos orixinarios da cunca do atlántico norte, e hoxe moitas poboacións son froito de reintroducións ou de soltas periódicas de crías. O número de animais que se reproducen de xeito natural é moi pequeno. A protección dos seus hábitats naturais e clave par ao éxito destas campañas.
Etapas vitais editar
Os salmóns do Atlántico seguen unha norma de conduta migratoria que fai que acaden o seu máximo tamaño e peso na auga salgada, volvendo para pór os ovos ós ríos e regatos de augas doces nos que naceron e nos que as crías pasan os seus primeiros estados de desenvolvemento. Non son, porén, dependentes das augas salgadas e numerosas poboacións viven permanentemtne en augas doces, completando todas as súas fases vitais sen problemas.
Fase de auga doce editar
A duración da etapa nas augas doces vai de 1 a 4 anos, segundo a localización do río de nacemento do salmón. Os exemplares que nacen en ríos máis setentrionais pasan máis anos nestes. A idade media de permanencia está relacionada coa temperatura.
Durante a fase de cría os salmóns permanecen na área de eclosión dos ovos, manténdose dos restos nutritivos da xema. Nesta fase medran para converterse en cazadores activos. Acadado este punto poden desprazarse para buscaren comida, buscando áreas de gran concentración de presas. A fase final nas augas continentais serve para prepararse para a viaxe ó mar. Durante todo este tempo son á súa vez presa habitual doutros cazadores, calculándose que só as troitas xa devoran ó redor dun 40% de tódalas crías de salmón.
Fase oceánica editar
A viaxe cara ó océano adoita comezar entre mai e xuño e dura uns 28 días, nos que os salmóns son presa habitual de peixes meirandes coma o lucio e das gaivotas. Fan unha estancia de aclimatación nos estuarios dos ríos, para afacerse á salinidade do mar, abandonándoos cando están xa adaptados. No mar sofre nun crecemento rápido durante un período que vai do ano ós catro anos. En xeral o destino da súa migración é a plataforma continental do oeste de Groenlandia. Nesta época son obxecto de pesca e son tamén presa habitual de tabeiróns, bacallaus e outros peixes. Os salmóns de máis duns 250 gramos son grandes de máis para serviren de presa a moitos peixe se ás aves, polo quen esta época o perigo meirande son as focas. A supervivencia nesta étapa calcúlase entre o 14 e o 53%.
Cando acadan o talle suficiente inician a viaxe de retorno ós seus ríos nativos. En chegando ó destino, deixan de comer completamente antes da freza. Non se coñecen de certo os mecanismos de orientación que lles permiten regresar ós eu lugar de nacemento, e tense suxerido que as técnicas olfactivas xogarían un rol importante neste proceso.
Dieta editar
Axiña que acaban de absorber o saco vitelino comezan a cazar, empezando por pequenos invertebrado ser, cando van medrando, chegando a atrapar peixiños. Durante a época oceánica capturan presas meirandes coma peixes de ata o talle dun arenque, cefalópodos, anfípodos e gambas, que cachan tanto no substrato mariño coma nas correntes. Nesta época o seu talle aumenta moito.
Conduta editar
Malia que se di que nalgunhas fases do seu desenvolvemento son territoriais, este punto non está aclarado. Poden ser agresivos contra outros exemplares da especie, pero tamén forman bancos, especialmente cando están a entrar no mar. Os salmóns do Atlántico adultos son máis agresivos ca outras especies de salmón e nas zonas en que foron introducidos poden atacar a especies nativas semellantes. Coma o salmón chinook americano.
Reprodución editar
Á diferenza das especies de salmón do Pacífico, non sempre morren despois de se reproducir e poden refacerse e volver ó mar, e mesmo facer varias viaxes.[4] A migración e a reprodución son, porén, un esforzo fisiolóxico enorme, polo que os casos de máis dunha reprodución non son o máis habitual.[4]
Acuicultura editar
- Artigo principal: Acuicultura de salmónidos.
O salmón foi obxecto intensivo de pesca durante anos, pero agora a pesca de exemplares salvaxes ten pouca importancia comercial, a causa da redución numérica da especie no seu estado natural, e supón só o 0.5% de todo o salmón comercializado. O resto é produto da cría en catividade, sobre todo en Chile, Canadá, Noruega, Rusia, o Reino Unido e Tasmania.
Técnicas de cría editar
Ovos e esperma obtidos de exemplares adultos anestesiados son mesturados e déixanse posteriormente en tanques especiais. Algunhas investigacións estudiaron mesmo a crioxenización dos ovos.[5] Os salmóns acabados de nacer adoitan manterse en tanques de auga doce de 12 a 20 meses, para ser transportados a augas costeiras salgadas nas que pasan aproximadamente dous anos.[4] Os viveiros adoitan estar cerrados por dúas redes: unha interior, para evitar a fuxida dos salmóns; e outra interior, para evitar a entrada de depredadores.
Os salmóns escapados das cedeiras marítimas son acusados de reducir a capacidade xenética da especie. Na costa occidental de Norteamérica son considerados unha ameaza para os salmóns locais, polo que se fan esforzos para minimizar o número de peixes escapados.
O impacto humano editar
Cando se descubriron, nos anos 1950, os bancos de salmón en Groenlandia e nas Illas Feroe, estableceuse unha grande industria pesqueira que causou unha forte redución do número de salmóns: entre 1979 e 1990, as capturas baixaron de 4 millóns a só 700,000.[6] A pesca excesiva, a perda de hábitat e os animais escapados son as ameazas maiores para as poboacións salvaxes da especie.
A NASCO editar
A NASCO, siglas en inglés da Organización para a Conservación do Salmón do Atlántico Norte, é un organismo internacional con sede na cidade escocesa de Edimburgo no que se agrupan Canadá, Dinamarca, a Unión Europea, Islandia, Noruega, Rusia e os Estados Unidos. Foi establecido en 1983, para protexer os bancos de salmón do Atlántico mediante a protección dos seus hábitats e a promoción da conservación da especie.
Nomenclatura editar
Recibiron o seu nome científico do zoólogo e taxonomista Carl von Linné en 1758. O nome, Salmo salar, é de orixe latina. "Salmo" é a forma nesta lingua do nome do peixe, e "salar" significa "saltador".[7]
O salmón na cultura popular galega editar
Crese que o salmón representa a sabedoría e que é símpolo de santidade. Así, existe a lenda de que San Rosendo, futuro bispo de Mondoñedo do século X, decidiu facer penitencia e colocouse un cilicio (sendo aínda un simple frade), mandando tirar a chave ó Eume, á vez que prometía non quitarse tal trebello ata que aparecera a chave.
Tempo despois, uns pescadores pediron aloxamento no convento e ofreceron uns salmóns ós frades. E ó abrir o seu salmón, Rosendo atopou a chave do seu cilicio.
Notas editar
- ↑ World Conservation Monitoring Centre, 1996. Salmo salar Arquivado 25 de setembro de 2008 en Wayback Machine.. IUCN 2009. Lista Vermella de Especies Ameazadas Consultada o 6 de maio de 2010.
- ↑ Lahuerta Mouriño, Fernando (2000). Vocabulario multilingües de organismos acuáticos. CRPIH (Xunta de Galicia). ISBN 84-453-2913-8.
- ↑ La perdición del salmón atlántico Servicio de Información y Noticias Científicas
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Heen, K (1993). Salmon Aquaculture. Halstead Press.
- ↑ N. Bromage (1995). Broodstock Management and Egg and Larval Quality. Blackwell Science.
- ↑ "Salmon campaigner lands top award". BBC News. 2007-04-22.
- ↑ Barton, M: "Biology of Fishes.", pages 198-202 Thompson Brooks/Cole 2007
Véxase tamén editar
Bibliografía editar
- VAQUEIRO, Vítor: Mitoloxía de Galiza. Lendas, tradicións, maxias, santos e milagres, ed. Galaxia, Vigo 2011, 423.
Ligazóns externas editar
- Páxina do salmón do Atlántico no sitio da World Wide Fund (en inglés)
- Atlantic Salmon Trust (en inglés)