Protoporfirina de cinc

composto químico

A protoporfirina de cinc (ZPP)[1] é un composto que se atopa nos eritrocitos do sangue cando a produción de hemo é inhibida por envelenamento por chumbo ou por falta de ferro. [2] Neses casos a protoporfirina IX (precursora do hemo) en vez de incorporar un ión ferroso para formar o hemo, incorpora un ión cinc, formando ZPP. A reacción para inserir o ferro na protoporfirina IX está catalizada polo encima ferroquelatase.

Protoporfirina de cinc
Identificadores
Número CAS 15442-64-5
PubChem 27287
KEGG C03184
MeSH zinc+protoporphyrin
ChEBI CHEBI:28783
Propiedades
Fórmula molecular C34H32N4O4Zn
Masa molecular 626,032 g/mol

Se non se indica outra cousa, os datos están tomados en condicións estándar de 25 °C e 100 kPa.

Utilidade clínica editar

A medición de protoporfirina de cinc nas células vermellas utilizouse como unha proba para a diagnose do envelenamento por chumbo[3][4] e para a deficiencia de ferro.[5] Hai varias situacións clínicas específicas en que esta medición é útil.[2] Os niveis de protoporfirina de cinc poden elevarse como resultado das seguintes condicións:[3]

As propiedades fluorescentes da ZPP en glóbulos vermellos intactos permiten que a proporción molar ZPP/hemo poida medirse rapidamente, a baixo custo e cun pequeno volume de mostra.[7]

Historia editar

Os compostos de protoporfirina que conteñen cinc coñécense desde a década de 1930.[2] O interese por eles creceu co descubrimento en 1974[8] de que a ZPP era a principal porfirina non hémica que se formaba nos eritrocitos como resultado do envelenamento por chumbo ou a deficiencia de ferro.

Nesa época xa se sabía que os niveis de protoporfirina IX non hémica estaban elevados nesas condicións, pero investigacións previas utilizaran métodos de extracción que convertían a ZPP en protoporfirina IX libre.[9]

A literatura inicial é ás veces confusa, e os resultados son difíciles de comparar sen un exame detallado dos métodos de medición e os factores de conversión utilizados para informar dos resultados. Algúns informes, por exemplo, medían a proporción molar ZPP/Hemo (μmol de ZPP por mol de hemo), pero informaban os datos como concentración en peso (μg de eritrocitos por decilitro, ou μg de eritrocitos por g de hemoglobina a un hematocrito asumido de 35). Os informes poden referirse a Protoporfirina Eritrocitaria Libre (FEP) ou Protoporfirina eritrocitaria (EP ou EPP). A ZPP é abreviada tamén como ZP e ZnPP. A práctica actual tenden a medir e informar a proporción molar de ZPP e Hemo (μmol/mol).[2][5]

Notas editar

  1. CHEBI zinc protoporphyrin
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Labbé RF, Vreman HJ, Stevenson DK (1999). "Zinc protoporphyrin: A metabolite with a mission". Clinical Chemistry 45 (12): 2060–72. PMID 10585337. Arquivado dende o orixinal o 15 de setembro de 2019. Consultado o 06 de xaneiro de 2014. 
  3. 3,0 3,1 Martin CJ, Werntz CL, Ducatman AM (2004). "The interpretation of zinc protoporphyrin changes in lead intoxication: a case report and review of the literature". Occupational Medicine 54 (8): 587–91. PMID 15576877. doi:10.1093/occmed/kqh123. 
  4. Verschoor M, Herber R, Zielhuis R, Wibowo A (1987). "Zinc protoporphyrin as an indicator of lead exposure: precision of zinc protoporphyrin measurements". International Archives of Occupational and Environmental Health 59 (6): 613–21. PMID 3679557. doi:10.1007/BF00377923. 
  5. 5,0 5,1 Crowell R, Ferris AM, Wood RJ, Joyce P, Slivka H (2006). "Comparative effectiveness of zinc protoporphyrin and hemoglobin concentrations in identifying iron deficiency in a group of low-income, preschool-aged children: practical implications of recent illness". Pediatrics 118 (1): 224–32. PMID 16818569. doi:10.1542/peds.2006-0156. 
  6. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 07 de xaneiro de 2014. Consultado o 06 de xaneiro de 2014. 
  7. Blumberg WE, Eisinger J, Lamola AA, Zuckerman DM (1977). "The hematofluorometer". Clinical Chemistry 23 (2 PT. 1): 270–4. PMID 832391. Arquivado dende o orixinal o 15 de setembro de 2019. Consultado o 06 de xaneiro de 2014. 
  8. Lamola AA, Yamane T (1974). "Zinc protoporphyrin in the erythrocytes of patients with lead intoxication and iron deficiency anemia". Science 186 (4167): 936–8. PMID 4469690. doi:10.1126/science.186.4167.936. 
  9. Piomelli S (1973). "A micromethod for free erythrocyte porphyrins: the FEP test". The Journal of Laboratory and Clinical Medicine 81 (6): 932–40. PMID 4710372. 

Véxase tamén editar

Outros nomes editar

Ligazóns externas editar