Premio Turing

O Premio Turing é concedido anualmente pola Asociación para a Maquinaria de Computación (en inglés Association for Computing Machinery, ou ACM) a unha persoa pola súa contribución á computación.

A denominación do premio responde a Alan Mathison Turing, un matemático británico considerado un dos pais da ciencia da computación moderna. O premio é recoñecido como o "Premio Nobel da informática". Está patrocinado pola Intel Corporation e acompañado actualmente por un premio monetario de 250.000 dólares.

Nacionalidades

A maior parte dos laureados son estadounidenses. De 1966 a 2018:

País	Laureados	Suma
Estados Unidos	44	44
Reino Unido	9	53
Israel	4	57
Canadá	2	59
Noruega	2	61
Francia	2	63
Países Baixos	1	64
Checoslovaquia	1	65
Dinamarca	1	66
Grecia	1	67
Venezuela	1	68
China	1	69
Letonia	1	70
Suíza	1	71
India	1	72
Italia	1	73

Laureados

Ano	Nº	Imaxe	Nome	País	Citación
1966	1		Alan Perlis	Estados Unidos	Programación avanzada e construción de compiladores.
1967	2		Maurice Vincent Wilkes	Reino Unido	Coñecido polo proxecto do EDSAC, o primeiro computador cun programa embutido. Construído en 1949, o EDSAC usaba unha mercury delay line memory. É tamén autor, canda Wheeler e Gill, de "Preparation of Programs for Electronic Digital Computers" en 1951, no que bibliotecas de programas foron introducidas de forma eficiente.
1968	3		Richard Hamming	Estados Unidos	Polo seu traballo en métodos numéricos, sistemas de códigos automáticos, e detectores e correctores de erros de código.
1969	4		Marvin Minsky		Intelixencia artificial.
1970	5		James H. Wilkinson	Reino Unido	Pola súa investigación na análise numérica que facilitou o uso de computadores dixitais rápidos, álxebra linear e análise de erros de "backward".
1971	6		John McCarthy	Estados Unidos	A súa palestra "The Present State of Research on Artificial Intelligence".
1972	7		Edsger Dijkstra	Países Baixos	Edsger Dijkstra foi o principal contribudor no final dos anos 1950 para o desenvolvemento do ALGOL, unha linguaxe de programación de alto nivel, modelo de claridade e rigor matemático. É un dos maiores expoñentes na arte e ciencia das linguaxes de programación, e contribuíu enormemente á comprensión da súa estrutura, representación e posta en funcionamento. Os seus quince anos de publicacións van dende artigos teóricos na teoría dos grafos até manuais, textos expositores, e filosofía contemplativa no campo das linguaxes de programación.
1973	8		Charles Bachman	Estados Unidos	Pola súa contribución na tecnoloxía de banco de datos.
1974	9		Donald Knuth		Polas súas contribucións na análise de algoritmos e proxecto de linguaxes de programación, en particular polas súas contribucións na "Arte da Programación de Computadores" (cunha serie de libros con este título).
1975	10		Allen Newell		Por xuntar esforzos científicos durante máis de vinte anos, inicialmente en colaboración con J. C. Shaw na RAND Corporation, e subsecuentemente con numerosos colegas na Carnegie Mellon University, fixeron contribucións básicas na intelixencia artificial, psicoloxía da cognitividade humana, e proceso de listas.
	11		Herbert Simon
1976	12		Michael Rabin	Israel	Polo artigo "Finite Automata and Their Decision Problem", escrito por ambos, que introduciu a idea de máquina non determinista, co que se probou un concepto de enorme valor. O seu (Scott & Rabin) artigo foi fonte de inspiración para varios traballos neste campo.
	13		Dana Scott	Estados Unidos
1977	14		John Backus		Polas profundas e influentes contribucións no proxecto de sistemas prácticos de programación de alto nivel, principalmente a través do seu traballo no Fortran, e por publicacións importantes na especificación formal de procedementos de linguaxes de programación.
1978	15		Robert Floyd		Por deixar unha clara influencia nas metodoloxías para a creación de software eficiente e fiable, e axudar a fundar os seguintes campos importantes da ciencia da computación: teoría do parsing, a semántica das linguaxes de programación, verificación automática de programas, programación automática, e análise de algoritmos.
1979	16		Kenneth Iverson	Canadá	Polo seu esforzo pioneiro nas linguaxes de programación e na notación matemática nun campo coñecido hoxe como APL, polas súas contribucións para a introdución de sistemas interactivos, uso educativo das APL, e teoría e práctica das linguaxes de programación.
1980	17		C.A.R. Hoare	Reino Unido	Pola súa contribución fundamental para a definición e proxecto de linguaxes de programación.
1981	18		Edgar Frank Codd		Pola súa continua e fundamental contribución na teoría práctica dos sistemas xeradores de banco de datos.
1982	19		Stephen Cook	Estados Unidos	Polo avance no entendemento da complexidade da computación de forma significante e profunda.
1983	20		Ken Thompson		Polo desenvolvemento da teoría xeral de sistemas operacionais e especialmente pola introdución do sistema operacional UNIX.
	21		Dennis Ritchie
1984	22		Niklaus Wirth	Checoslovaquia	Por desenvolver unha serie de linguaxes de computador innovadoras, EULER, ALGOL-W, MODULA e PASCAL.
1985	23		Richard Karp	Estados Unidos	Pola súa continua contribución na teoría dos algoritmos, incluíndo o desenvolvemento de algoritmos eficientes para fluxo de rede e outros problemas de combinación, a identificación de tempo-plinominal coa noción intuitiva de eficiencia do algoritmo e, máis notadamente, contribucións na teoría de NP-Completude.
1986	24		John Hopcroft		Polas investigacións fundamentais no proxecto e análise de algoritmos e estruturas de datos.
	25		Robert Tarjan
1987	26		John Cocke		Polas contribucións significativas no proxecto e teoría dos compiladores, a arquitectura de varios sistemas e o desenvolvemento da arquitectura RISC.
1988	27		Ivan Sutherland		Pola súa contribución visionaria e pioneira na computación gráfica, comezando co Sketchpad.
1989	28		William Kahan	Canadá	Pola súa contribución fundamental na análise numérica.
1990	29		Fernando Corbató	Estados Unidos	Polo seu traballo pioneiro organizando os conceptos e liderando o desenvolvemento de sistema de computación de general-purpose (propósito-xeral), large-scale (larga-escala), time-sharing(compartillamento de tempo) e resource-sharing (compartillamento de recursos) , CTSS e Multics.
1991	30		Robin Milner	Reino Unido	Por tres diferentes contribucións: 1) LCF, a mecanización das funcións lóxicas de computación de Scott, probabelmente a primeira ferramenta práctica para unha máquina de demonstración de teoremas (machine assisted proof construction); 2) ML, a primeira linguaxe en incluír un tipo inferente polimórfico xunto a un tipo de mecanismo de tratamento seguro de excecións; 3) CCS, unha teoría xeral de computador concorrente. Alén disto, el formulou e avanzou fortemente na abstracción, o estudo do relacionamento entre a semántica operacional e de denotación (operational semantics/denotational semantics).
1992	31		Butler Lampson	Estados Unidos	Polas contribucións no desenvolvemento de ambientes de computación persoal distribuídos e a tecnoloxía para a súa aplicación: workstations, rede de computadores, Sistemas operacionais, sistemas de programación, displays, seguranza e publicación de documentos.
1993	32		Juris Hartmanis		En recoñecemento ao seu artigo no que estabeleceu as fundacións para o campo da teoría da complexidade computacional.
	33		Richard Stearns
1994	34		Edward Feigenbaum		Polo pioneirismo no proxecto de construción a gran escala de sistemas de intelixencia artificial, demostrando a importancia práctica e potencial comercial desta tecnoloxía.
	35		Raj Reddy
1995	36		Manuel Blum	Venezuela	En recoñecemento á súa contribución nos fundamentos da teoría da complexidade computacional e a súa aplicación na criptografía e validación de programas.
1996	37		Amir Pnueli	Israel	Polo traballo introdutorio lóxica temporal na ciencia da computación e por importantes contribucións na verificación formal de programas e sistemas.
1997	38		Douglas Engelbart	Estados Unidos	Por unha visión inspirada do futuro da computación interactiva e a invención de tecnoloxías chaves que axudaron a realizar esta visión.
1998	39		James Gray		Por contribucións na investigación de banco de datos, proceso de transaccións e lideranza técnica na aplicación de sistemas.
1999	40		Fred Brooks		Por contribucións marcantes na arquitectura de computadores, sistemas operacionais, e enxeñaría de software.
2000	41		Andrew Chi-Chih Yao	China	En recoñecemento pola súa contribución fundamental na teoría da computación, incluíndo a teoría (complexity-based) da xeración de números pseudoaleatorios, criptografía, e complexidade da comunicación.
2001	42		Ole-Johan Dahl	Noruega	Por ideas fundamentais no surximento da programación orientada ao obxecto, por medio do proxecto das linguaxes de programación Simula I e Simula 67.
	43		Kristen Nygaard
2002	44		Ronald Rivest	Estados Unidos	Pola súa enxeñosa contribución en facer uso práctico da criptografía de chave pública.
	45		Adi Shamir	Israel
	46		Leonard Adleman	Estados Unidos
2003	47		Alan Kay		Polo pionerismo en moitas das ideas da raíz das actuais linguaxes de programación orientadas a obxecto, liderando o grupo que desenvolveu o Smalltalk, e por contribucións fundamentais para a computación persoal.
2004	48		Vint Cerf		Polo traballo pioneiro en internetworking, incluíndo o proxecto e posta en marcha do TCP/IP , protocolo de comunicación base de Internet, e por inspirar lideranza no traballo de rede.
	49		Robert Kahn
2005	50		Peter Naur	Dinamarca	Pola contribución fundamental no proxecto das linguaxes de programación e definición do Algol 60, e proxecto de compilador, a na arte e práctica da programación de computadores.
2006	51		Frances E. Allen	Estados Unidos	Pola contribución que aumentou o desempeño dos programas de computador resolvendo problemas, e acelerando o uso de computación de alto desempeño.
2007	52		Edmund Clarke		Polo desenvolvemento do Model Checking (Verificación de modelos) nunha efectiva verificación tecnolóxica, largamente utilizada nas industrias de hardware e software.
	53		Ernest Allen Emerson
	54		Joseph Sifakis	Grecia
2008	55		Barbara Liskov	Estados Unidos	Polas contribucións prácticas e teóricas nos fundamentos da linguaxe de programación e proxecto de sistemas, especialmente relacionadas coa abstracción de datos, tolerancia a faltas, e computación distribuída.
2009	56		Charles P. Thacker	Estados Unidos	Pola súa contribución ó desenvolvemento de Alto, o primeiro ordenador persoal, así como de Ethernet e o Tablet PC.
2010	57		Leslie Valiant	Reino Unido	Polas súas transformadoras contribucións á teoría da computación, incluíndo a teoría da aprendizaxe probable, aproximadamente correcto, a complexidade da enumeración e da computación alxébrica, e teorías da computación paralela e distribuída.
2011	58		Judea Pearl	Estados Unidos Israel	Polas súas contribucións fundamentais á intelixencia artificial a través do desenvolvemento dun cálculo de probabilidades e de razoamento causal.
2012	60		Silvio Micali	Italia Estados Unidos	Polo seu traballo que sentou as bases teóricas da ciencia da criptografía e novos métodos para o control eficaz das probas matemáticas na teoría da complexidade computacional.
	61		Shafi Goldwasser	Estados Unidos Israel
2013	62		Leslie Lamport	Estados Unidos
2014	63		Michael Stonebraker	Estados Unidos
2015	64		Martin E. Hellman	Estados Unidos
	65		Whitfield Diffie	Estados Unidos
2016	66		Tim Berners-Lee	Estados Unidos
2017	67		John L. Hennessy	Estados Unidos
	68		David Patterson	Estados Unidos
2018	69		Yoshua Bengio	Francia
	70		Geoffrey Hinton	Reino Unido Canadá
	71		Yann LeCun	Francia Estados Unidos
2019	72		Ed Catmull	Estados Unidos
	73		Pat Hanrahan	Estados Unidos

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Páxina oficial (en inglés)