Pfizer, Inc. (/ˈfzər/) (NYSE: PFE) é unha compañía farmacéutica estadounidense que, despois de varias fusións levadas a cabo con Pharmacia and Upjohn e Parke Davis, é o laboratorio líder mundial no sector farmacéutico. A sociedade ten a súa sede en Nova York.[1]

Pfizer, Inc.
Traballando xuntos por un mundo máis saudable

Entrada á sede mundial de Pfizer en Nova York.
TipoCapital aberto
Fundación1849
MatrizInternacional
Localización Nova York, Estados Unidos
FundadorCharles Pfizer e Charles Erhart
Persoas claveAlbert Bourla (presidente e CEO)
IndustriaIndustria farmacéutica
ProdutosAccupril
Lipitor
Viagra
FacturaciónBaixa US $51 750 000 000 (2019)
Beneficio operativoSobe US $167 489 000 000 (2019)
Beneficio netoSobe US$16 273 000 000 (2019)
Número de empregados92400 e 88300
Na rede
https://www.pfizer.com/
Facebook: Pfizer Twitter: pfizer Instagram: pfizerinc LinkedIn: pfizer Youtube: UCzoP7l5bzSzi2gUUNn0I79w Editar o valor em Wikidata
editar datos en Wikidata ]

Coordenadas: 40°45′00″N 73°58′22″O / 40.75000, -73.97278

Pfizer dedícase ao desenvolvemento e fabricación de produtos de atención médica e vacinas. Opera a través dos segmentos Pfizer Innovative Health (enfocado no desenvolvemento e comercialización de medicamentos e vacinas para medicamento interno, oncoloxía, inflamación e inmunoloxía e atención médica ao consumidor) e Pfizer Essential Health (involucrado no desenvolvemento e subministración de xenéricos de marca, produtos inxectables estériles xenéricos, biosimilares e produtos de marca seleccionados, incluídos os anti-infecciosos).[2]

A empresa foi fundada en 1849 polos curmáns Charles Pfizer e Charles F. Erhart, inmigrantes alemáns, instalados en Brooklyn, Nova York. O seu primeiro produto foi a santonina, un tratamento para combater certo tipo de parasito da familia das lombrigas.[3] Grazas ao éxito no mercado farmacéutico da santonina, permitiu que en menos de dez anos Pfizer producise outros produtos químicos e preparacións médicas, destacando: o bórax, o alcanfor e o iodo.

En 1880 comeza a fabricar ácido cítrico, que se converte no seu produto máis importante. En 1942 Pfizer é o primeiro en producir penicilina a escala industrial e en 1950 a terramicina é o primeiro produto que chega ao público baixo o nome de Pfizer. En 1998 lanza ao mercado o Viagra.[3]

Pfizer atópase no medio dunha reorganización desde que anunciou no verán de 2018 que dividiría o seu negocio en tres partes, unha das cales (a súa división de saúde do consumidor) planea fusionarse nunha empresa conxunta con GlaxoSmithKline.[4] Ese mesmo ano, a empresa tivo uns beneficios netos de US$11 153 millóns, case a metade do rexistrado no exercicio anterior, cando gañou US$21 308 millóns, debido en parte á perda da patente do Viagra, que xa compite cos xenéricos nos Estados Unidos.[5]

Historia editar

 
Charles Pfizer, cofundador da empresa.

A compañía Pfizer foi chamada así en honra ao seu fundador Charles Pfizer e ao seu curmán, Charles Erhart, quen eran orixinarios da cidade alemá de Luisburgo en Baden-Wurtemberg. Eles puxeron en marcha un negocio químico chamado Pfizer Charles and Company nun edificio situado na avenida Harrison e a rúa Bartlett en Williamsbourg, Brooklyn, en 1849.[6] Alí foi onde se produciu o medicamento antiparasitario da santonina que foi un éxito de vendas inmediato.[7] Pfizer continuou coa compra de inmobles para ampliar o seu laboratorio e fábrica até utilizar o predio entre a avenida Harrison, a rúa Bartlett, a rúa Gerry e a avenida Flushing, instalacións que foron utilizadas até 2005, cando Pfizer pechou a súa planta orixinal xunto con varias máis. A súa sede central estableceuse en Maiden Lane 81 en Manhattan.[6]

En 1862 Pfizer converteuse en pioneira da produción de ácido tartárico e crémor tártaro nos Estados Unidos, dous produtos moi utilizados nas industrias química e alimentaria para a elaboración de analxésicos, conservantes e desinfectantes.[8]

A primeira guerra mundial provocou unha escaseza do citrato de calcio, que Pfizer importaba desde Italia para a fabricación do ácido cítrico, por iso a compañía comezou a buscar unha fonte alternativa de químicos e decatouse dun fungo que fermenta o azucre e a transforma en ácido cítrico, devandita fórmula foi utilizada para comercializar a produción de ácido cítrico a partir de 1919, como resultado de experimentar coa tecnoloxía de fermentación. Estas mesmas habilidades serían as utilizadas na fabricación masiva da penicilina durante a segunda guerra mundial, en resposta ás necesidades do Goberno dos Estados Unidos para tratar aos soldados aliados que se atopaban feridos.[9]

Despois do éxito da produción de penicilina en 1940, este medicamento comezou a ser moi barato e Pfizer tivo poucos beneficios polo seu esforzo, como resultado comezou a buscar novos medicamentos para mellorar os seus ingresos económicos. O posterior descubrimento e consecuente comercialización da Terramicina (oxitetraciclina) en 1950 converteuna dunha compañía química nunha compañía farmacéutica baseada na investigación. Para aumentar os seus esforzos no descubrimento de fármacos por medio de tecnoloxía de fermentación, a compañía creou un programa de síntese química. Ademais, estableceu unha división de saúde animal en 1952, cuns 2,8 km² (700 acres) de granxa e un centro de investigación en Terre Haute (Indiana).[10]

A partir da década de 1950, a compañía comezou a centrarse en produtos biofarmacéuticos de vangarda e, na década de 1990, introduciu unha onda de medicamentos de alto valor para tratar enfermidades crónicas, incluída a terapia cardiovascular Lipitor.[7]

En 1980 Pfizer lanzou ao mercado Feldene (piroxicam) que dous anos máis tarde se converteu no medicamento antiinflamatorio de prescrición máis vendido no mundo.[11] Durante as décadas de 1980 e 1990, Pfizer experimentou un crecemento sostido polo descubrimento e a comercialización das drogas: Zoloft, Lipitor, Norvasc, Zithromax, Aricept, Diflucan e o Viagra.

Século XXI editar

Situación dos medicamentos Pfizer segundo a FDA
Aprobado Non aprobado
Bextra
Osteoartrosis, artrite reumatoide adulta e dismenorrea primaria Dores agudas, varios tipos de dores cirúrxicas
Geodon
Esquizofrenia, episodios agudos asociados co trastorno bipolar Ansiedade, demencia, mantemento bipolar, depresión, TDAH, TOC, TEA, TEPT
Zyvox
Infeccións polo Enterococcus faecium, pneumonía nosocomial, infeccións da pel Infeccións por Staphylococcus e SARM en xeral
Lyrica
Neuralxia posherpética, manexo da dor asociada á neuropatía periférica diabética, fibromialxia Dores crónicas, neuropáticas, perioperatoria e hemicrania

Pfizer tivo un importante crecemento debido ás fusións que inclúen ás empresas Warner-Lambert en 2000, Pharmacia en 2003 e con Wyeth en 2009.[9]

desenvolvemento de torcetrapib, un medicamento que aumenta a produción da HDL (lipoproteína de alta densidade) ou tamén chamada «colesterol bo», a cal reduce a LDL (lipoproteína de baixa densidade) que se cre que se relaciona coas enfermidades cardíacas, foi cancelada en decembro de 2006. Durante o ensaio, a Fase III da investigación que incluíu a 15 000 pacientes rexistráronse máis mortes das esperadas no grupo que tomou o medicamento, e rexistrouse un aumento do 60% nos pacientes que se trataron co torcetrapib sumado ao Lipitor fronte aos que só tomaron Lipitor. Con iso, Pfizer perdeu case US$1000 millóns nunha droga que non funcionou e por esa mesma razón os valores na bolsa da compañía desplomáronse.[12][13]

En xullo de 2010 informouse que Pfizer estaba a ter éxito na súa batalla contra os fabricantes de medicamentos falsificados mediante a aplicación de xuízos civís en lugar de criminais. Pfizer contratou especialistas en aduanas e estupefacientes de todo o mundo para localizar as falsificacións e reunir probas para perseguir xuízos civís pola violación de marca rexistrada. Desde 2003 a compañía investiu US$3,3 millóns en investigacións e honorarios legais, e recuperáronse uns US$5,1 millóns e outros US$5 millóns atópanse perdidos en xuízos.[14]

Vacina para a COVID-19 editar

O tozinamerán (nome en clave BNT162b2) é unha vacina contra a COVID-19.[15] Pfizer é un dos socios de fabricación do BNT162b2, o candidato á vacina, mentres que BioNTech é o desenvolvedor orixinal da tecnoloxía de vacinas, como é visible no nome da candidata (BNT). É unha vacina de ARN composta de ARNm con nucleósidos modificados que codifican a espícula viral do SARS-CoV-2, virus causal da COVID-19. O ARN atópase encapsulado en nanopartículas lipídicas.

Foi elixida a BNT162b1 fronte a outra variante, a BNT162, para ensaios clínicos de fase II e III, e actualmente está en fase de avaliación a fase III. O 9 de novembro de 2020, a análise provisional dun ensaio de 43 538 participantes na investigación, dos cales 94 foran diagnosticados coa COVID-19, mostrou que a candidata a vacina tiña unha eficacia superior ao 90% na prevención da infección, sete días despois da segunda dose.[16] A vacinación require dúas doses, administradas con tres semanas de diferenza. Os efectos secundarios inclúen dores musculares e febre. Os resultados preliminares non se revisaron independentemente con exactitude e non se publicaron nunha revista médica.

En 2020, o tozinamerán foi aprobada en diferentes países como os Estados Unidos, o Reino Unido, México, O Salvador, Costa Rica, Chile, Panamá...; así como na Unión Europea.[17]

Controversias editar

Os laboratorios Pfizer e as súas subsidiarias foron condenados pola xustiza en varias ocasións:

Chantix editar

O Chantix, a vareniclina que se utiliza para que as persoas deixen de fumar, foi relacionado cun maior risco de infarto, ACV e outros problemas cardiovasculares graves para fumadores que non posúen antecedente cardíaco segundo unha publicación médica canadense da Canadian Medical Association.[18]

O informe baséase en 14 probas clínicas con 8200 pacientes nos que o 1,06% tiveron problemas cardiovasculares graves do 0,82% dos que só tomaron un placebo. En 2010, o produto acumulou vendas por US$755 millóns. A resposta por parte da Administración de Alimentos e Drogas (FDA) estadounidense foi que realizarían probas clínicas para ver as posibles implicacións de risco cardíaco.[18]

Neurontin editar

Pfizer aceptou pagar US$420 millóns para deter o proceso xudicial aberto nos Estados Unidos por incentivar aos médicos a que recetasen o Neurontin contra enfermidades para os que non se atopaba indicado. O medicamento era un dos líderes de vendas da compañía, xerando en 2003 vendas por US$2700 millóns, pero o 90% das receitas nos Estados Unidos non correspondían para ningunha das indicacións aprobadas.[19]

Celebrex editar

En 2004 foi a empresa Pfizer quen anunciou que o seu medicamento para a artrite chamado Celebrex demostrou a súa capacidade de duplicar o risco de sufrir ataques cardíacos nunha proba de prevención do cancro que tivo lugar logo de que outra farmacéutica, Merck, retirase do mercado un medicamento ―o Vioxx― por devandita razón.[20]

Ambos os medicamentos pertencen ao grupo de inhibidores selectivos da COX-2, do mesmo xeito que o medicamento da compañía, o Bextra. Un analista da Prudential Equity Group declarou que «sería xusto se nos preguntásemos agora se o Celebrex e o Bextra poderían ser retirados do mercado». Pero Pfizer non demostrou ningunha intención de retirar o medicamento do mercado, menos aínda cando en 2003 obtivo co medicamento ganancias de US$1900 millóns de dólares e uns US$687 millóns ese mesmo ano polo Bextra, sendo ambos os medicamentos lanzados ao mercado en 1999.

Notas editar

  1. "La mayor farmacéutica del mundo identifica un posible tratamiento para la Covid-19". 9 de abril de 2020. Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  2. "Pfizer Inc: Company Description" (en inglés). xullo de 2017. Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  3. 3,0 3,1 Fernández López, Vicente (9 de xaneiro de 2018). "La farmacéutica Pfizer no seguirá investigando sobre el alzheimer". Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  4. "Pfizer" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 20 de xullo de 2020. Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  5. "Pfizer tuvo beneficios de 11.153 millones de dólares en 2018, casi la mitad que en 2017". 29 de xaneiro de 2019. Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  6. 6,0 6,1 Kenneth T. Jackson. 9780300055368 The Encyclopedia of New York City. The New York Historical Society; Yale University Press; setembro 1995. P. 895. ISBN 978-0-300-05536-8
  7. 7,0 7,1 "Charles Pfizer" (en inglés). Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  8. "Historia de Pfizer". Arquivado dende o orixinal o 15 de xaneiro de 2022. Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  9. 9,0 9,1 Nolen, Jeannette L. "Pfizer, Inc." (en inglés). Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  10. "The Journey" (en inglés). Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  11. "Pfizer a través de la Historia". Arquivado dende o orixinal o 21 de xullo de 2020. Consultado o 19 de xullo de 2020. 
  12. Berenson y Pollack. «Pfizer shares plummet on loss of a promising heart drug», artigo en inglés en The New York Times, 5 de decembro de 2006.
  13. Berenson, Alex. «Pfizer ends studies of drug for heart disease», artigo en inglés en The New York Times, 3 de decembro de 2006.
  14. Bennett, Simeon. Pfizer: Civil suits for drug counterfeiters Business Week, 8 de xullo de 2010. Consultado o 11 de xullo de 2011.
  15. "Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine (tozinameran)". Government of Canada (en inglés). 16 de decembro de 2020. Consultado o 17 de decembro de 2020. 
  16. Meredith, Sam (9 de novembro de 2020). "Pfizer, BioNTech say Covid vaccine is more than 90% effective — 'great day for science and humanity'". CNBC (en inglés). Consultado o 14 de decembro de 2020. 
  17. "Comirnaty: Product Information" (PDF). Agencia Europea de Medicamentos (EMA). Consultado o 2020-12-27. 
  18. 18,0 18,1 «Vinculan una droga antitabaco con el riesgo de infartos y ACV», artigo en Clarín, 6 de xullo de 2011. Consultado o 11 de outubro de 2012.
  19. Multa de 355 millones a Pfizer Arquivado 23 de maio de 2013 en Wayback Machine. BipolarWeb, extracto de El País, 15 de maio de 2004. Consultado o 12 de outubro de 2012.
  20. Ransdell Pierson (tradución de Silvia Simonetti): «Otra droga para la artritis, cuestionada», artigo no diario Clarín (Bos Aires), 18 de decembro de 2004. Orixinal do Washington Post. Consultado o 11 de outubro de 2012.

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar