O parlamentarismo é un sistema de goberno no cal o Xefe de Estado (que pode ser un monarca ou presidente) non exerce as funcións de Xefe de Goberno.

Sede do parlamento do Reino Unido (Londres)

O xefe de Goberno, xeralmente co título de primeiro ministro, é escollido polo parlamento entre o partido ou bloque de partidos que conforman a coalición maioritaria, pero nada impide que a oposición venza. Se unha crise política dinamita a base sobre a que se sustenta o goberno, o parlamento poderá destituír o xefe de goberno do poder executivo e substituílo por outro. Teoricamente, o líder do partido ou coalición que obteña a maioría das cadeiras parlamentarias terá o dereito de escoller o xefe de goberno e compor o gabinete de goberno. Mais, ás veces, iso non ocorre. Unha desas excepcións aconteceu en Europa, co Gabinete Español, no ano 2004, pois, no mesmo, a oposición, con minoría simple no novo sufraxio, gañou as eleccións e montou un novo goberno parlamentarista, outra denominación do parlamentarismo.

A orixe do parlamentarismo remonta ao Reino de León,[1] cando o soberano Afonso IX compartiu o poder cun parlamento (Cortes de León, 1188).[2] Os primeiros consellos dese tipo reuníanse ó redor dunha grande mesa, na cal o rei ficaba na cabeceira en posición máis alta, e as persoas influentes ocupaban ámbolos lados. Canto máis rico, íntimo ou influente fose, máis próximo do rei podería o nobre sentar.

Pódese dicir que Inglaterra foi o berce do parlamentarismo moderno, sendo o primeiro país en limitar os poderes do seu monarca, chegando mesmo a decapitar un rei absolutista, Carlos I en 1649, transferindo o poder de goberno á Cámara dos Lores. Actualmente o Consello dos Lores é a Cámara dos Lores ou Cámara Alta para os ingleses. En Francia é o parlamento, no cal o Primeiro Ministro é elixido por un período de 6 anos. Outro exemplo é Israel, onde o principal partido do parlamento dende o 2004 é o Likud.

Conmemoración editar

A Asemblea Xeral das Nacións Unidas acordou en 2018 celebrar cada 30 de xuño o Día Internacional do Parlamentarismo, conmemorando que nesa data, do ano 1889, se constituíu a Unión Interparlamentaria (UIP)[3].

Notas editar

  1. "The Decreta of León of 1188 - The oldest documentary manifestation of the European parliamentary system". UNESCO Memory of the World. 2013. Consultado o 21 May 2016. 
  2. John Keane: The Life and Death of Democracy, London 2009, 169-176.
  3. "Día Internacional del Parlamentarismo" (en castelán). Consultado o 2023-12-25. 

 
 Este artigo sobre política é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.