Oito

8
Cardinal	Oito
Ordinal	oitavo
Propiedades matemáticas
Factorización	23
Función totiente	φ(8) = 4
Número de divisores	τ(8) = 4
Suma dos divisores	σ(8) = 15
Conta de primos	π(8) = 4
Función de Möbius	μ(8) = 0
Función de Mertens	‘‘M’‘(8) = -2
Outros sistemas de numeración
Sistema binario	1000
Sistema octal	10
Sistema duodecimal	8
Sistema hexadecimal	8
Numeración romana	VIII
Numeración exipcia
Numeración grega	ΠIII
Numeración xónica	η'
Numeración chinesa	八
Numeración hebraica	'ח
Numeración armenia	Ը
Numeración Āryabhaṭa	ज
Numeración maia
Lista de números
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

O oito (8) é o cardinal posterior ao sete e anterior ao nove. É o quinto número par, sendo o anterior o seis e o seguinte o dez. Trátase do primeiro número cúbico.

Etimoloxía

Procede do latín octo.

• A forma neolóxica dá lugar a numerosas palabras como octaédrico, octaedro, octanaxe, octano, octante, octaviano, octeto, octocoraliarios, octogonal, octógono, octópodos, octosilábico, octosílabo, octoxenario, octoxésimo e óctuplo.
• A forma patrimonial dá lugar a numerosas palabras como oitava, oitavado, oitavar, oitavino, oitavo, oitenta, oitentón, oitocentista e oitocentos.

Evolución da grafía

• O oito é 8 en algarismo arábico e VIII en algarismo romano.

Familia léxica

• Octoxenario: persoa de oitenta a oitenta e nove anos.
• Octoxésimo: ordinal e partitivo de oitenta (80º e 1/80).
• Óctuplo: múltiplo de oito, oito veces maior.
• Oitavo: ordinal e partitivo de oito (8º e 1/8).
• Oitenta: dez veces oito (80).
• Oitentón: persoa de idade aproximada de oitenta a oitenta e nove anos.
• Oitocentos: cen veces oito (800).

Unidades de medida

Indicadores en millas da estrada I-295 north en Rhode Island

No sistema anglosaxón de medicións:

• hai 8 onzas nunha cunca
• 8 pintas nun galón
• 8 furlongs nunha milla
• aproximadamente 8 chiscos nunha culleriña

Xeometría

• O octaedro é un volume de oito faces planas.
• O octógono é unha figura plana de oito bordos e oito vértices.
• Un obxecto oitavado ten oito bordos ou faces.

Literatura

Divino sainete de Curros, publicado en 1888.

• Jenaro Marinhas del Valle (1952) A serpe: conto de monifates en oito diálogos, acotacións e coros.
• Jorge de Sena (1979) Sobre esta praia: oito meditações á beira do Pacífico.
• Katherine Neville (1990) The Eight.
• Manuel Curros Enríquez (1888) O divino sainete: poema en oito cantos.

Numeroloxía

• Número activo: calcúlase a partir das letras do nome de pila, 8 indica enerxía e perseveranza.
• Número herdado: calcúlase a partir das letras dos apelidos, 8 indica vontade.
• Ano persoal: calcúlase a partir da data de nacemento, 8 é un ano que se inicia con dificultades económicas e sentimentais.

Maxia

• O cadro máxico de Mercurio ten oito casas.
• Empréganse oito candeas brancas para os rituais de protección xeral.

Xeografía

Bandeira de Andalucía.

• Andalucía está formada por oito provincias: Almería, Cádiz, Córdoba, Granada, Huelva, Málaga, Sevilla e Xaén.
• O Grupo dos Oito (G8) agrupa aos sete países máis industrializados do mundo e máis a Rusia.
• O portugués é lingua oficial de oito países: Portugal, Brasil, Angola, Cabo Verde, Guinea-Bissau, Guinea Ecuatorial, Mozambique, San Tomé e Príncipe e Timor Leste.

Literatura

• Un verso de arte menor é aquel con oito ou menos sílabas.
• Un verso de arte maior é aquel máis de oito sílabas.
• Unha oitava ou unha copla de arte maior teñen oito versos.
• Un verso de oito sílabas é un octosílabo.

Música

• Número de notas dunha oitava.
• A ocarina é un pequeno instrumento de vento, feito de cerámica, sen chaves e xeralmente con oito orificios para os dedos.
• Un grupo de oito músicos é un octeto.
• Un oitavino é unha frautiña coa escala nunha oitava para cima dos sons correspondentes á frauta.

Historia

Henrique VIII, rei de Inglaterra (1491–1547).

• Compartiron o refuxio con outras catro persoas, en total eran oito os ocupantes da “Casa de Atrás” con Anne Frank.
• Oito reis de Inglaterra chamáronse Henrique.
• Xoán IV Láscaris tiña só oito anos cando foi nomeado emperador do Imperio de Nicea en 1258, á morte do seu pai Teodoro II Láscaris.
• Oitocentista é o relativo ao anos mil oitocentos (século XIX).

Deporte

• No xadrez, cada lado ten oito casas.
• Oito son os equipos que chegan aos cuartos de final dunha competición. 16 os que chegan aos oitavos de final.

Relixión

Budismo

Unha roda con oito radios é o símbolo do Budismo.

Celtismo

Son oito as festividades solares anuais:

• Samhain: 1 de novembro
• Yule (Solsticio de inverno): 23 de decembro
• Ymbolg: 1 de febreiro
• Ostara (Equinoccio de primavera): 21 de marzo
• Beltayne: 1 de maio
• Randaghâdh (Solsticio de verán): 21 de xuño
• Lughnassâdh: 1 de agosto
• Mabon (Equinoccio de outono): 22 de setembro

Cristianismo

Biblia pauperum.

• O oito é amentado 80 veces na Biblia.
• Cando a terra foi cuberta polo Diluvio, Noé foi o "oitavo" en baixar a terra co fin de iniciar unha nova orde de cousas.
• O oito representa o primeiro dun novo período, a resurrección.
• A Biblia contén o rexistro de oito resurreccións individuais, ademais de Cristo e dos santos.
• Oito papas con nome de Alexandre.
• Oito santos Simión.

Ioga

• Oito son os pasos da disciplina do ioga Pantajali.

Masonería

Oito principios fundamentais da masonería regular.

Xudaísmo

Kipá e menorá (Colección de Harry S. Truman)

• Aos oito días de nacer, realízase a circuncisión aos nenos xudeus.
• Tradicionalmente sostense que a gran menorá (candelabro) do Templo de Xerusalén estivo aceso durante oito días, a pesar de que non había aceite dabondo para que isto sucedese.

I-Ching

Os oito trigramas do I-Ching son:

• Ch'ien: o creativo: o ceo.
• Chen: o sucitativo: o trono.
• K'an: o abismal: a auga.
• Ken: o aquietamento: a montaña.
• K'un: o receptivo: a terra.
• Sun: o suave: o vento.
• Li: o adherente: a chama.
• Tui: o sereno: o lago.

Natureza

Polbo Galego.

• Os polbos son moluscos mariños da clase Cephalopoda e da orde Octopoda, que significa oito pés.
• É o número atómico do osíxeno.
• É o número de patas dos arácnidos.
• Un gas nobre ten oito electróns no seu último nivel de enerxía.
• Hidrocarburo saturado, molécula de oito átomos de carbono, que forma parte da mestura constituínte das gasolinas.
• A octanaxe é a escala que mide a resistencia que presenta un combustible para detonar prematuramente cando se comprime dentro do cilindro dun motor.
• Un octante é un instrumento astronómico de medida cun sector que comprende a oitava parte do círculo (45°).

Véxase tamén

Outros artigos

• Número
• Número enteiro
• Número cardinal

Bibliografía

• Blaschke, J. (2006) Enciclopedia de las creencias y religiones. Barcelona: Ed. Robinbook. (en castelán)
• Chen, C. (2005) El número 8, en Revista Aguas Vivas, nº 32, marzo- abril. (en castelán)
• Libau, K. (2003) Numerología: Guía práctica. México: Selector. (en castelán)