Mesoglea

substancia que se encontra entre as dúas capas de células epiteliais nos corpos de coelenterados e esponxas

En zooloxía coñécese como mesoglea á porción non celular do mesénquima das medusas, máis ou menos grosa, constituída por unha matriz coloidal xelatinosa que funciona como un hidroesqueleto estático. Nas esponxas unha estrutura similar denomínase mesohilo.[1]

Anatomía dunha medusa (hidrozoo): 1 Ectoderma; 2 Mesoglea; 3 Endoderma; 4 Cavidade gastrovascular; 5 Canal radial; 6 Canal circular; 7 Tentáculo; 8 Velum; 9 Anel nervioso externo; 10 Anel nervioso interno; 11 Gónadas; 12 Manubrio; 13 Boca; 14 Zona aboral; 15 Zona oral.

Descrición editar

A mesoglea está fundamentalmente constituída por auga. Ademais contén varias substancias que inclúen proteínas fibrosas como o coláxeno, proteoglicanos e fibronectina.[1][2]

A mesoglea é maioritariamente acelular, pero tanto en cnidarios[3] como en ctenóforos,[4] a mesoglea contén feixes de músculos ye fibras de nervios.[5] Outras células nerviosas e musculares descansan xusto baixo as capas epiteliais. A mesoglea tamén contén amebocitos que xogan unha función na fagocitose de residuos e bacterias. Estas células tamén loitan contra as infeccións ao produciren substancias químicas antibacterianas.[6]

A mesoglea pode ser máis delgada que calquera das capas celulares nos celentéreos máis pequenos, como as hidras, o pode conformar o volume do corpo nas medusas máis grandes.[7]

A mesoglea serve como un esqueleto interno, apoiando o corpo. As súas propiedades elásticas axudan a restaurar a forma despois da súa deformación a causa da contracción de músculos.[8]

Porén, sen a flotabilidade da auga para apoiala, a mesoglea non é o bastante ríxida para aguantar o peso do corpo, e os celentéreos xeralmente tenden a aplanarse, ou incluso colapsar cando son sacados fóra da auga.

Usos do concepto editar

Para diferenciarmos o uso do concepto de mesénquima en embrioloxía de vertebrados (isto é, o tecido indiferenciado encontrado na entomesoderma embrionaria do cal se derivan todos os tecidos conectivos, os vasos sanguíneos, as células sanguíneas, o sistema linfático e o corazón) e o uso en zooloxía de invertebrados (un tecido máis ou menos sólido pero pobremente organizado constando dun xel matriz [a mesoglea, en sentido propio] con varias inclusións celulares e fibrosas, localizados entre a epiderme e a gastroderme, algúns autores prefiren utilizar o concepto mesoglea (en sentido máis amplo) en vez de mesénquima ao referirse ás capas medias de esponxas e diploblastos, reservando o termo mesénquima para o sentido embriolóxico. Aínda así, Brusca e Brusca desaconsellan este uso, utilizando mesoglea no seu sentido estrito, e preferindo manter as acepcións embriolóxica e zoolóxica para o termo mesénquima.[9]

Notas editar

  1. 1,0 1,1 mesoglea, en Garrido, Carlos (1977): Dicionário terminológico quadrilíngue de zoologia dos invertebrados. A Corunha: Associaçom Galega da Língua. ISBN 84-87305-12-1.
  2. Sarras, M. P.; Madden, M. E.; Zhang, X.; Gunwar, S.; Huff, J. K.; Hudson, B. G. (1991). "Extracellular matrix (mesoglea) of Hydra vulgaris". Developmental Biology 148 (2): 481–494. PMID 1743396. doi:10.1016/0012-1606(91)90266-6. 
  3. Werner, B.; Chapman, D. M.; Cutress, C. E. (1976). "Muscular and nervous systems of the cubopolyp (Cnidaria)". Experientia 32 (8): 1047–1049. doi:10.1007/BF01933964. 
  4. Hernandez-Nicaise, M. L. (1973). "The nervous system of ctenophores III. Ultrastructure of synapses". Journal of Neurocytology 2 (3): 249–263. PMID 9224490. doi:10.1007/BF01104029. 
  5. Josephson, Robert (2004-06-15). "THE NEURAL CONTROL OF BEHAVIOR IN SEA ANEMONES". Journal of Experimental Biology 207 (14): 2371–2372. ISSN 0022-0949. doi:10.1242/jeb.01059. 
  6. Hutton, Danielle M. C.; Smith, Valerie J. (1996). "Antibacterial Properties of Isolated Amoebocytes from the Sea Anemone Actinia equina". Biological Bulletin 191 (3): 441–451. doi:10.2307/1543017. 
  7. Campbell, R.D. (1976-06-01). "Elimination by Hydra interstitial and nerve cells by means of colchicine". Journal of Cell Science 21 (1): 1–13. ISSN 0021-9533. doi:10.1242/jcs.21.1.1. 
  8. Kier, W. M. (2012). "The diversity of hydrostatic skeletons". Journal of Experimental Biology 215 (8): 1247–1257. PMID 22442361. doi:10.1242/jeb.056549. 
  9. Brusca & Brusca 2005, p. 220.

Véxase tamén editar

Bibliografía editar