O Mari Lwyd[1] é unha celebración que forma parte das tradicións do Nadal e aninovo de Gales e que se conserva nalgunhas zonas, en particular en Llangynwyd e Maesteg[2], recuperándose recentemente noutras localidades.

Fotografía antiga do Mari Lwyd, na Biblioteca Nacional de Gales (Photo Album 929 A)

Etimoloxía editar

A orixe do nome Mari Lwyd non está clara pero existen dúas explicacións posibles[3], podería vir do inglés mare, egua, e llwyd[4] é gris. A outra explicación sería que Mari fose María e lwyd equivalería a santo segundo o modelo de Duw lwyd (Deus Santo), unha forma literaria da Idade Media.

Características editar

O Mari Lwyd consiste nunha caveira de cabalo[5] fixada no cabo dunha abaloira de madeira; axúntase unha saba branca á base da caveira para que tape a abaloira é a persoa que leva o Mari Lwyd. Os ollos fanse con arandelas nas que se meten vidros de botella ou simplemente con botóns. Engádense, como adobío, cintas de cores.

Durante a cerimonia unha cuadrilla leva en procesión polas rúas a caveira parando nas casas para cantaren cancións tradicionais, establecéndose unha especie de regueifa, coñecida como pwnco, entre os habitantes da casa e os cuadrilleiros. A composición desta cuadrilla variaba nas distintas localidades, en Glamorgan formábana o Mary Lwyd, o Mordomo, o Sarxento, o Pallaso e un Xan e unha Xana[6]. Unha vez que os habitantes da casa lles permitían o paso, o Mari Lwyd perseguía ás mulleres novas, o Pallaso tocaba o violín e a Xana facía que varría o chan, cando acababan as cántigas e os bailes dábanlle comida e bebida aos cuadrilleiros, ao marchar desexábanlles á familia saúde e felicidade durante todo o ano[7].

Notas editar

  1. Mari Lwyd, ou na forma plena Y Fari Lwyd, é a denominación máis estendida, pero tamén recibe localmente outros nomes como Pen Cefyll ou Y Warsel: Norman Lewis Thomas The Story of Swansea's Districts and Villages. Guardian Press, 1964, páxina 288
  2. John T. Koch Celtic Culture: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO, 2006, páxina 1260
  3. Trefor M. Owen Folclore galés. Laiovento, 1997, páxina 72
  4. A palabra llwyd, seguindo a gramática galesa, muta para lwyd en determinados contextos: Antony Dubach The independence of phonology and morphology: the Celtic mutations ZAS Papers in Linguistics 32, 2003, pp. 47–86
  5. Ás veces tamén se empregaba un taco de madeira: Evan Powell History of Tredegar. South Wales Argus, 1902, páxina 118
  6. Trefor M. Owen Ob. cit. páxina 67
  7. Robin Gwyndaf Welsh Folk Tales. National Museum Wales, 1989, páxina 99

Véxase tamén editar