Lingua falisca

O falisco era a lingua da familia itálica falada por os antigos faliscos, un pobo itálico que habitaba a Tuscia meridional, esta relacionada cun o latín. É materia de debate entre os especialistas se o falisco é unha lingua independente ou debe clasificarse como un dialecto do latín, con todo, é posible que o falisco e o latín foran mutuamente inteligibles no pasado.

Linguas itálicas na idade de ferro.

Inscricións e características

«foied vino biba, cra carefo»(en falisco)
«hodie vinum bibam, cras carebo» (en latín)
«hoxe bebo viño, mañá non terá nada»(en galego)

Algunhas das principais características fonéticas da lingua faliscana que se poden observar nesta inscrición son:

• O mantemento do son fricativo f, que en latín convértese en b.
• A representación dun proto-indo-europeo inicial gh por f (foied, en latín hodie).
• A palatización da consoante d + i consoante nun son representado simplemente por i- (o son central de foied, xa que morreu).
• A perda do s final en todos os casos antes de certos sons (cra, en latín cras).

«pretod de zenatuo, sententiad»(en falisco)
«praetor de senatus sententia» (en latín)

Outras características, que aparecen noutros lugares, son:

• O mantemento dos velares (falisco quando, en latín quando, contrasta co umbrio pando).
• A asimilación dalgunhas consoantes finais co son inicial da seguinte palabra: "pretod de zenatuo, sententiad", en latín " praetor de senatus sententia "(zenatuo por senatuos, un xenitivo arcaico).