Informe semanal

Programa informativo de Televisión Española

Informe semanal é un programa informativo que se emite semanalmente por La 1 de Televisión Española. Trátase do programa máis veterano da televisión en España[1] con 40 anos sen interrupción de emisión en 2013, só superado polo informativo Telediario.

Informe semanal

Na rede
https://www.rtve.es/play/videos/informe-semanal/
IMDB: tt0372686 Facebook: InformeSemanal Twitter: informesemanal Instagram: informesemanal Editar o valor em Wikidata

Con 4 décadas de emisión ininterrompida, configúrase como o programa informativo decano da televisión en Europa, ademais de ser o máis premiado da historia.[2][3]  Informe semanal está incluído no Libro Guinness dos Récords polo tempo que leva emitindo.[4]

Formato editar

Baseado na estrutura do programa estadounidense da CBS 60 Minutes, o programa consiste na emisión de catro reportaxes sobre temas de actualidade nacional e internacional, política, económica, social ou cultural, duns dez a quince minutos de duración aos que dá paso un presentador.[5][6]

Historia editar

Iniciou as súas emisións o 31 de marzo de 1973, baixo o título de Semanal informativo, emitindo reportaxes sobre o deportista Mariano Haro, a estrea da película A aventura do Poseidón, sobre fauna en Venezuela (realizado por Félix Rodríguez de la Fuente) e sobre o custo da vivenda en España.[7][8] Desde entón emitiu máis de 6000 reportaxes. Actualmente, en cada programa emítense catro reportaxes de actualidade internacional, nacional, sociedade, cultura e espectáculos.

O programa foi creado e dirixido por Pedro Erquicia, para o que reuniu a un nutrido grupo de profesionais da televisión.[9] O equipo orixinal estaba formado por Pedro Barceló, Javier Basilio, Rafael Martínez-Durbán, Carmen Sarmiento, Manu Leguineche, Aurelio Rodrigo, Agustín Mosteiro, Luís Leal Soto, Carlos Amann, Miguel Cruz, Emilio Martínez-Lázaro, José Antonio Silva, Enrique Suárez, José Manuel Donas e Carmen Hernanz.[10]

Tras a substitución de Erquicia por Jorge Martínez Reverte en 1988, e durante certo tempo, introducíronse cambios de estrutura incorporando entrevistas en estudio.[2]

Entre o anecdotario que acompaña a un programa de televisión con 40 anos de historia pode mencionarse a acusación lanzada en 1984 polo político do Partido Popular Rogelio Baón, de que o espazo servira de plataforma publicitaria a Steven Spielberg por unha entrevista ao director estadounidense emitida poucos días antes da estrea en España da película Gremlins da que era produtor.[11]

En 1993 xerouse unha polémica cando El Mundo publicou a noticia de que redactores do programa adquiriran heroína por valor de 20.000 pesetas para lograr a aparición en pantalla dun heroinómano nunha reportaxe sobre o problema da drogadicción, o que provocou a presentación de querela contra o rotativo.[12]

Tamén é destacable que durante o verán de 2000, a presentación do programa correu a cargo de quen máis tarde se convertería en Raíña de España, Letizia Ortiz Rocasolano.[13]

En 2007 adoptouse, por un tempo, unha nova fórmula na presentación, consistente en que o espazo fose conducido cada semana por até sete diferentes xornalistas de TVE, presentadores de diferentes espazos informativos da cadea: Ana Blanco (Telediario 1), Lorenzo Milá (Telediario 2), Pepa Bueno (Los desayunos de TVE), Ana Pastor García (59 segundos), María Casado e David Cantero (Telediario fin de semana) e Beatriz Ariño, que completaba o elenco ao ser a presentadora única a etapa anterior á toma desta decisión.[14]

En agosto de 2012, tras a substitución de Alicia G. Montano, o espazo pasa a estar presentado por Olga Lambea e editado por Jenaro Castro.[15]

Acusacións de falta de neutralidade editar

A pesar de que desde sectores da crítica televisiva non aforraron eloxios sobre a seriedade e profesonalidade de Informe Semanal, o programa tampouco se viu exento de acusacións partidistas entre as formacións políticas de favoritismo político que tradicionalmente salpicaron aos servizos informativos da televisión pública en España for quen for o Partido no Goberno.[2][16] Así:

Nos Gobernos de UCD (1977-1982) editar

  • O 31 de decembro de 1981, suscitouse no Congreso dos Deputados pola parlamentaria do PSOE Anna Balletbò o asunto unha suposta censura a unha reportaxe sobre os cárceres en España.[17]

Nos Gobernos do PSOE (1982-1996) editar

  • O 6 de febreiro de 1986 o Partido Demócrata Popular de Óscar Alzaga fixo notar que nunha reportaxe sobre o Referendo da OTAN incluíuse a sintonía do PSOE na previa campaña electoral, o que cualificaron de manipulación ao servizo desta formación política.[18]
  • O 2 de febreiro de 1996, na Comisión de Control Parlamentario de RTVE no Congreso dos Deputados, o Parlamentario do PP, Eugenio Nasarre, falou de "manipulación evidente" para referirse a unha reportaxe emitida no programa sobre o xuízo a José Barrionuevo, en 1996.[19]

Nos Gobernos do PP (1996-2004) editar

Nos Gobernos do PSOE (2004-2011) editar

  • O 16 de xaneiro de 2006, o Goberno da Xeneralidade Valenciana, esixiu a rectificación de afirmacións realizadas nunha reportaxe sobre urbanismo nesa Comunidade Autónoma, baixo acusacións dunha representante do Partido Popular do PSOE comportouse de forma "maquiavélica" por utilizar "un ente público como TVE para manchar a imaxe da Comunidade Valenciana".[21]

Nos Gobernos do PP (2011-presente) editar

  • O 24 de xaneiro de 2013, o PSOE e varios traballadores dos servizos informativos acusaron de falta de neutralidade unha reportaxe sobre o extesoureiro do PP Luís Bárcenas (quen era titular dunha conta en Suíza con 22 millóns de euros e cómplice dos supostos sobresoldos en diñeiro negro a altos cargos do PP). En concreto, denunciaban que nesta reportaxe amosábase a Bárcenas máis como un empresario que como un político e que á súa vez salientaba que non pertencía ao PP senón que foi expulsado de forma “abrupta” deste partido tras as investigacións da trama Gürtel. A visión da oposición era que esta reportaxe se trataba de "unha zafia manipulación, que máis que unha reportaxe parecía un videocomunicado de Génova”(Sede do PP).[22]

Equipo directivo de "Informe Semanal" editar

  • Director: Jenaro Castro
  • Director Adxunto: Ignacio Moreno Blond
  • Subdirector: Esteban Gómez
  • Coordinador: Luís Martínez Daza
  • Produtor: Arturo Cifuentes

Directores editar

  • Pedro Erquicia (1973-1978)
  • Rafael Martínez Durbán (1978-1982)[23]
  • Ramón Colom (1982-1987)
  • Jorge Martínez Reverte (1988)[2]
  • Baltasar Magro (1988-1989)
  • María Antonia Iglesias (1989-1990)
  • Elena Martí (1990)
  • Ana Ramírez Cañil (1990-1991)
  • Fernando López Agudín (1991-1994)[24]
  • Manuel Sánchez Pereira (1994-1996)
  • Baltasar Magro (1996-2004)
  • Alicia Gómez Montano (2004-2012)[25]
  • Jenaro Castro (2012- )

Presentadores editar

Reporteiros editar

Entre os reporteiros que colaboraron co programa inclúense xornalistas como Sol Alameda, Juan Caño, Pedro Erquicia, Javier Basilio, Antonio Gasset, Jesús Hermida,[26] Manu Leguineche, Manolo Alcalá, Rafael Martínez Durbán, Mercedes Milá,[27] Ramón Colom, Almudena Ariza, Agustín E. Monasterio, Ana Cristina Navarro, Manuel Rubio, Carmen Sarmiento, Raúl Alda, Julio C. Alonso, Teresa Aranda, Cary Perals, Javier Pizarro, Juan Tortosa, David Solar, Rosa María Artal,[28] Juan José Mardones, Elena Martí, Victoria Martínez, Angel Navarro, Luis Martín del Olmo, Mercedes Odina, Ana Celma, María Antonia Iglesias, José Infante, José Jiménez, Curro Aguilera, Manolo Guerra, Isabel Martínez Reverte, Ángela Rodicio,[29] Juan Manuel Blázquez, Miguel Angel Viñas, Lisardo García, Manuel Artero, Jose Manuel Falcet, Pedro Pablo Menéndez, Outi Saarinen, Rosa de Santos, Arturo Villacorta, Carlos López, Angel Bermejo, María Jesús Cañellas, Mayte Pascual,[30] Cándida Godoy, Pedro Soler, Juan Antonio Tirado, Zulema Larripa, Rosa María Calaf, y Vicente Romero.

Premios editar

Durante tres décadas Informe semanal recibiu innumerables galardóns nacionais e internacionais. É un dos programas máis galardoados da historia da televisión. Proba diso é a obtención de varios Premios Ondas, o primeiro deles en 1975 (entre eles o de 1984 pola reportaxe sobre a morte de Francisco Rivera "Paquirri" ou a explosión do volcán Nevado del Ruiz en Colombia coas imaxes dos últimos instantes da vida da nena Omayra Sánchez, en 1985) e a obtención en once ocasiones dos premios TP (por votación dos lectores) como Mellor Informativo de Actualidade.

Nos últimos anos, o programa recibiu diferentes premios entre os que cabe destacar dúas medallas de prata no Festival de Televisión de Nova York por un documental sobre as "Brigadas Internacionais" e unha investigación sobre “Desaparecidos en Arxentina”. Así mesmo, o premio da Academia de Televisión como Mellor Programa Informativo e o premio concedido pola Agrupación de Telespectadores, como resultado dunha enquisa entre telespectadores e críticos de televisión de distintos medios.

Premios editar

  • Medalla de Prata. Festival de TV de Nova York.
  • Premio “Aula de Paz”. 1998.
  • Premio “Aster” de Comunicación.
  • Premio da Enerxía. Club Español da Enerxía.
  • Premio “Alcatel” de Comunicación.
  • Premio “Alpha” de Comunicación.
  • Primeiro Premio “Phoemo”.
  • Mellor Produción “Mostra Internacional do Atlántico”.
  • TP de Ouro. Mellor Programa Informativo e de Reportaxes (10 premios).
  • Finalista “Festival de Televisión de Montecarlo”.
  • Mellor Programa Informativo. “Premios da Academia de TV”.
  • Medalla de Prata. Mellor programa de investigación. Festival TV Nova York.
  • Premio ATR. (Asociación de Telespectadores e Radioyentes).
  • Premio “Mans Unidas”.
  • Premio “Candilejas”. Asociación Internacional RTVE España-México.
  • Premio “Control”. Asociación de Publicidade.
  • Premio “Á non violencia”. Instituto da Muller.
  • Premio Asociación Xornalistas Prensa, Radio e TV.
  • Premio IMSERSO Infanta Cristina. 2003 e 2005.
  • Premio Centenario da Seguridade Social.
  • Premio Asociación Prensa de Granada (reportaxe Carlos Cano).
  • Premio á Divulgación Científica PRISMA-Casa das Ciencias da Coruña.
  • Premio ao Mellor Programa Informativo da Asociación de Telespectadores de Andalucía.
  • Premio Premio Xornalismo en TV da revista "Viaxes e Turismo".
  • Premio Defensa 2005 pola reportaxe "Iac 42, un aniversario para a verdade". (2005)
  • Premio Xornalismo Fundación Pfizer (2005) pola reportaxe "A memoria rota".
  • Premio Mellor Guión do Festival Golden Chest de Bulgaria e diploma especial do Ministerio de Cultura búlgaro a "Os camiños do Hidalgo"(2005).
  • Premio Liberdade de Expresión (2006) da Unión de Xornalistas Valencianos.
  • Premio Exxpopress Honorífico (2013), outorgado polo Club Exxpopress de Xornalistas de Galicia con motivo do 40 aniversario do programa.

Cabeceiras editar

  • 1973 - 1974. O sábado 31 de marzo de 1973, despois do Telexornal da noite, aparecía nas pantallas en branco e negro dos televisores españois a primeira cabeceira de "Semanal Informativo", espazo que uns meses despois converteríase en "Informe Semanal". Debido á precariedade dos medios técnicos da época, tratábase dun cartón coas letras do título pintadas nel.
  • 1974 - 1978. O 9 de novembro de 1974 cambiou o nome do programa, "Alén da noticia", pero esta variación tan só durou unha semana. O día 16, por indicación do entón director dos Servizos Informativos, Juan Luís Cebrián, o programa pasou a denominarse "Informe Semanal", un nome que se mantivo até hoxe. A cabeceira sería unha sucesión de imaxes en movemento coas principais ilustracións da época .
  • 1978 - 1987. En outubro de 1978 produciuse un cambio na cabeceira de Informe Semanal. Unha antena parabólica e a rotación de varias fotografías porían a imaxe ao programa durante dous anos .
  • 1987 - 2003. O 17 de xaneiro de 1987, os seguidores de Informe Semanal puideron contemplar un cambio na cabeceira e a sintonía. Era o coñecido logo que situaba cada letra do título nun rectángulo azul e separaba as dúas palabras cunha liña vermella. A música estaba composta por Rafael Beltrán. Esta cabeceira mantívose durante 16 anos, ata que en xaneiro de 2003 produciuse outro cambio. Así mesmo, renovouse o escenario, que se converteu nun espazo moito máis adaptado á modernidade .
  • 2003 - 2006. O 4 de xaneiro de 2003, Informe semanal cambiou os seus acenos de identidade: sintonía, cabeceira e decorados. Todo co propósito de conmemorar o trinta anos que cumpría o programa. A nova cabeceira comporíase dunha sucesión de vídeos enmarcados representando os principais acontecementos sucedidos até a data. Tamén se estrea unha nova música, pero non foi ben acollida (tanto que a propia RTVE obvia a súa existencia) e pouco máis tarde vólvese a unha versión máis rítmica da anterior.
  • 2006 - 2012. O 30 de setembro de 2006 chegaría ás pantallas outro cambio na cabeceira de Informe Semanal. Actualizouse a xa presentada en 2003 con novas imaxes e unha variación na sintonía .[1]
  • 2012 - 2013. O 7 de xaneiro de 2012, o programa estreou unha nova imaxe e decorado, coa mesma sintonía, a do mestre Rafael Beltrán, e o deseño de Jesús Pamplona. Desaparece a imaxe real e o resultado, en palabras do seu autor, susténtase en conceptos visuais: semana, arquivo, información, expediente, análise, redes, mundo...
  • 2013 - presente. O 30 de marzo de 2013 cambiaría os seus acenos de identidade: sintonía, cabeceira e decorados. Todo co propósito de conmemorar o corenta anos que cumpría o programa. Algo destacable desta nova imaxe é que, por primeira vez en máis de trinta anos, o programa prescinde da súa familiar sintonía composta por Rafael Beltrán, para dar paso a unha máis "innovadora" e con toques de "impacto informativo" .

Ligazóns externas editar

Referencias editar

  1. Sebastià Serra i Busquets (ed.). "La comunicació audiovisual en la història". 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 La Vanguardia (ed.). ""Informe semanal" creó hace 25 años un estilo de televisión que ya es un cláisco". 
  3. "'Informe semanal' cumple 35 años". elcorreoweb.es (en castelán). Consultado o 2020-04-27. 
  4. Vertele (ed.). ""Informe Semanal", tres décadas de historia ininterrumpida en TVE". Arquivado dende o orixinal o 16 de novembro de 2016. Consultado o 15 de novembro de 2016. 
  5. CESI-JESPRE (ed.). "Reseña: revista de critica cultural". 
  6. Jaume Duran Castells (ed.). "Industrias de la comunicación audiovisual". 
  7. Baltasar Magro e Elena de Román (ed.). "Informe semanal: 30 años de historia". 
  8. El País (ed.). "25 años en la trinchera de la información". 
  9. Diario de Mallorca (ed.). "Pedro Erquicia se jubila después de 43 años en TVE, donde creó ´Informe Semanal´". Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2020. Consultado o 15 de novembro de 2016. 
  10. Diario Ya (ed.). "Historia de TVE". 
  11. El País (ed.). "Rogelio Baón considera publicitaria una entrevista con Spielberg en TVE". 
  12. El País (ed.). "'Informe semanal' y TVE anuncian dos querellas contra 'El Mundo' por "calumnia y difamación"". 
  13. Faro de Vigo (ed.). "La princesa que nos presentó el euro". Arquivado dende o orixinal o 04 de setembro de 2012. Consultado o 15 de novembro de 2016. 
  14. El País (ed.). "Siete presentadores para 'Informe semanal". 
  15. El País (ed.). "María Casado sustituirá a Ana Pastor al frente de 'Los desayunos de TVE'". 
  16. Diario ABC (ed.). "Un informativo sin discusión". 
  17. Congreso dos Deputados de España (ed.). "Diario de Sesiones" (PDF). 
  18. El País (ed.). "TVE utilizó en un programa sobre la OTAN la música de la campaña electoral socialista". 
  19. Diario ABC (ed.). "Consejeros de RTVE piden la dimisión de Iglesias por las últimas "manipulaciones"". 
  20. El País (ed.). "El PSOE denuncia que TVE censuró unos elogios de Guterres a Felipe González". 
  21. El País (ed.). "La Generalitat valenciana exige a TVE que rectifique un reportaje de 'Informe semanal' sobre el urbanismo". 
  22. El País (ed.). "TVE edulcora el `caso Bárcenas´". 
  23. El País (ed.). "Cese fulminante de Martínez Durbán". 
  24. El País (ed.). "López Agudín, nuevo director de 'Informe Semanal'". 
  25. El País (ed.). "Alicia Gómez Montano sustituye a Baltasar Magro en 'Informe semanal'". 
  26. Diario ABC (ed.). ""Informe Semanal" revive sus 20 años y homenajea a Joan Miró". 
  27. Carles Marín (ed.). "Periodismo audiovisual: información, entretenimiento y tecnologías multimedia". 
  28. Rosa María Artal (ed.). "España, Ombligo Del Mundo". 
  29. El Mundo (ed.). "La periodista Ángela Rodicio 'dibuja' sus experiencias en la charla 'En la mente del viajero'". 
  30. Igor Sádaba (ed.). "CulturaDigital y Movimientos Sociales". [Ligazón morta]