A hiperqueratose é o engrosamento do estrato córneo da pel (a capa máis externa da epiderme), que adoita estar asociada coa presenza dunha cantidade anormal de queratina,[1] e tamén adoita ir acompañada dun incremento na capa granular. Como a capa córnea varía normalmente moito en grosor en diferentes sitios, é necesario ter experiencia para avaliar os graos menores de hiperqueratose.

Hiperqueratose
Clasificación e recursos externos
Micrografía dunha preparación con hiperqueratose (con tinguidura de hematoxilina-eosina).
ICD-10L85.9
ICD-9701.1
DiseasesDB20624
Aviso médico.
Aviso médico.
Advertencia: A Wikipedia non dá consellos médicos.
Se cre que pode requirir tratamento, por favor, consúltello ao médico.

Pode ser causada por unha deficiencia de vitamina A ou unha exposición crónica ao arsénico.

A hiperqueratose pode tamén ser causada por fármacos inhibidores de B-Raf, como o Vemurafenib e o Dabrafenib.[2]

Pode ser causada por fricción, orixinando a aparición de calos, calosidades, inflamación crónica, eccema ou por trastornos xenéticos como a ictiose ligada ao cromosoma X ou ictiose (pel extremadamente seca).[3]

Pode tratarse con cremas que conteñan urea, a cal disolve a matriz intercelular das células do estrato córneo, promovendo a desescamación da pel, causando finalmente unha suavización das áreas con hiperqueratose.[4]

Tipos editar

Folicular editar

A hiperqueratose folicular ou queratose pilar é unha condición da pel caracterizada por un desenvolvemento excesivo de queratina nos folículos pilosos, que orixina pápulas elevadas cónicas rugosas. As aberturs dos folículos están a miúdo pechadas cun tapón branco de sebo incrustado. Cando se denomina frinoderma a condición está asociada con deficiencias nutricionais ou malnutrición

Observouse en varios estudos a pequena escala que esta condición respondía ben á suplementación con vitaminas e graxas ricas en ácidos graxos esenciais. As deficiencias de vitamina E,[5] vitamina A e vitaminas do complexo B foron implicadas na causa desta condición.[6]

Específica doutros sitios editar

  • Hiperqueratose plantar.- É a hiperqueratose da planta do . Recoméndase a retirada cirúrxica da pel morta, para proporcionr alivio sintomático.
  • Hiperqueratose da mamila e a aréola.- É unha condición adquirida benigna asintomática pouco común de patoxénese descoñecida.[7]:636

Hereditaria editar

  • A hiperqueratose epidermolítica (tamén chamada "eritroderma ictiosiforme conxénita bulosa"[8]"[9]:482 ou "eritroderma ictiosiforme conxénita bulosa de Brocq"[10]) é unha rara doenza da familia da ictiose, que afecta a 1 de cada 250 000 persoas. Produce o agrupamento de filamentos de queratina.[7]:562[11]
  • A hiperqueratose dixitada minuta múltiple, é unha rara condición cutánea, na cal a metade dos casos son familiares.
  • A hiperqueratose acral focal (tamén chamada "acroqueratoelastoidose liquenoide") é un queratoderma de comezo tardío, herdado como unha condición autosómica dominante, caracterizada pola aparición de pápulas crateriformes ovais ou poligonais que se desenvolven nas beiras das mans, pés e pulsos.[9]:509
  • A queratose pilar semella similar á pel de galiña, é xeralmente asintomática e pode tratarse humeecendo a pel.[12]

Outras editar

  • Enfermidade de Flegel[8](hyperkeratosis lenticularis perstans).- Unha condición cutánea caracterizada pola formación de pápulas coa parte superior plana queratóticas rugosas pardo-amarelas.[7]:639[8]

En membranas mucosas editar

O termo hiperqueratose utilízase tamén para lesións nas membranas mucosas, como a leucoplaquia. Debido ás diferenzas entre as membranas mucosas e a pel (por exemplo a mucosa queratinizante non ten stratum lucidum e a mucosa non queratinizante non ten esta capa ou normalmente un stratum corneum ou un stratum granulosum, ás veces os textos especializados dan definicións lixeiramente diferentes da hiperqueratose cando falan de mucosas. Exemplos son: "unha excesiva formación de queratina (por exemplo, a observada na leucoplaquia)"[13] e "un incremento no grosor da capa de queratina do epitelio ou a presenza de dita capa nun sitio onde normalmente non se esperaría."[14]

Notas editar

  1. Kumar, Vinay; Fausto, Nelso; Abbas, Abul (2004) Robbins & Cotran Pathologic Basis of Disease (7th ed.). Saunders. Page 1230. ISBN 0-7216-0187-1.
  2. Niezgoda, Anna; Niezgoda, Piotr; Czajkowski, Rafal (2015) Novel Approaches to Treatment of Advanced Melanoma: A Review of Targeted Therapy and Immunotherapy BioMed Research International
  3. Manual Merck de Información Médica para el Hogar (2005-2008). "Enfermedades cutáneas superficiales" (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 13 de decembro de 2009. Consultado o 7 de xaneiro de 2010. 
  4. drugs.com > Urea Cream (Prescribing Information) Revised: 04/2010 by Stratus Pharmaceuticals
  5. Nadiger, HA (1980). "Role of vitamin E in the aetiology of phrynoderma (follicular hyperkeratosis) and its interrelationship with B-complex vitamins". British Journal of Nutrition 44 (3): 211–4. PMID 7437404. doi:10.1079/bjn19800033. 
  6. "Hyperkeratosis". Dorland's Medical Dictionary for Health Consumers. 2007. 
  7. 7,0 7,1 7,2 James, William D.; Berger, Timothy G.; Elston, Dirk M.; et al. (2006). "Clinical diagnosis by laboratory methods". Andrews' diseases of the skin: clinical dermatology (10th ed.). Saunders Elsevier. ISBN 0-7216-2921-0. 
  8. 8,0 8,1 8,2 Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. ISBN 1-4160-2999-0. 
  9. 9,0 9,1 Freedberg, et al. (2003). Fitzpatrick's Dermatology in General Medicine. (6th ed.). McGraw-Hill. ISBN 0-07-138076-0.
  10. Brocq en WhoNamedIt - 1036
  11. Cheng J, Syder AJ, Yu QC, Letai A, Paller AS, Fuchs E (September 1992). "The genetic basis of epidermolytic hyperkeratosis: a disorder of differentiation-specific epidermal keratin genes". Cell 70 (5): 811–9. PMID 1381287. doi:10.1016/0092-8674(92)90314-3. 
  12. Hwang, Schwartz (Sep 2008). "Keratosis pilaris: a common follicular hyperkeratosis.". Cutis 82 (3): 177–80. PMID 18856156. 
  13. Mosby's Dental Dictionary
  14. Tyldesley WR, Field A, Longman L (2003). Tyldesley's Oral medicine (5th ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0192631470. 

Véxase tamén editar

Outros artigos editar