Wikipedia

Hatra

antiga cidade da Alta Mesopotamia

Hatra foi unha antiga cidade da Alta Mesopotamia situada na actual Gobernación de Nínive oriental, no norte do actual Iraq. A cidade atópase a 290 km. ao noroeste de Bagdad e a 110 km. ao suroeste de Mosul.

Hatra
الحضر
Hatra
Hatra en Iraq
Hatra
Hatra
Patrimonio da Humanidade - UNESCO
País Iraq
LocalizaciónAsia e o Pacífico
TipoCultural
CriteriosII, III, IV, VI
Inscrición1985 (9ª sesión)
Rexión da UNESCOEstados Árabes
Identificador277

Hatra era un caravasar fortemente fortificado e capital do pequeno reino Árabe de Hatra, situado entre os imperios romano e parto/persa. Hatra floreceu no século II, e destruírona e abandonarona no século III. As súas impresionantes ruínas foron descubertas no século XIX.[1]

Nome editar

Hatra coñécese como al-Ḥaḍr (الحضر) en árabe. Rexístrase como ḥṭrʾ 𐣧𐣨𐣠 (Ḥaṭrā) nas inscricións do Arameo de Hatra, probablemente significando "recinto, sebe, cerca". En siríaco, adoita rexistrarse na forma plural Ḥaṭrē. Nas obras romanas, rexístrase en grego como Átra e en latín como Hatra e Hatris.[1]

A cidade chamábase oficialmente Beit ʾElāhāʾ 𐣡𐣩𐣵 𐣠𐣫𐣤𐣠 "Casa de Deus", nas inscricións en arameo de Hatra[2] e unha vez rexistrada como "Recinto de Shamash" ( ḥtrʾ d-šmš 𐣧𐣨𐣣𐣠 𐣣𐣴𐣬𐣴) nunha moeda.[1]

Historia editar

 
Plano de Hatra

Algúns cren que Hatra puido ser construída polos asirios ou posiblemente no século III ou II a.C. baixo a influencia do Imperio Seléucida, pero non hai información fiable sobre a cidade antes do período Parto.[3] Hatra floreceu baixo os Partos, durante os séculos I e II d.C., como centro relixioso e comercial. [4] Máis tarde, a cidade converteuse na capital posiblemente do primeiro Reino árabe da cadea de cidades árabes que vai de Hatra, no nordeste, a través de Palmira, Baalbek e Petra, no suroeste. A rexión controlada desde Hatra era o Reino de Hatra, un reino barreira semi-autónomo nos límites occidentais do Imperio Parto, gobernado por príncipes árabes.

 
Moeda de bronce acuñada en Hatra arredor do 117-138 d.C., o anverso representa un busto radiado de Shamash

Hatra converteuse nunha importante cidade fortificada fronteiriza e desempeñou un papel importante na Segunda Guerra Parta, soportando repetidos ataques do Imperio romano. Durante o século II d.C. a cidade rexeitou os asedios tanto por Traxano (116/117) como por Septimio Severo (198/199). [5] As forzas de Hatra derrotaron ao ascendente imperio persa sasánida no 238 na batalla de Shahrazoor, pero caeron pouco despois no 241 ao exército sasánida do rei Shapur I e foi destruído.[5] As historias tradicionais da caída de Hatra falan de al-Nadirah, filla do rei de Araba, que traizoou a cidade e a puxo en mans de Shapur cando se namorou del. A historia fala de como Shapur matou o rei e casou con Al-Nadirah, pero matouna máis tarde logo de decatarse da súa ingratitude cara ao seu pai.[4][6]

Hatra era o exemplo mellor conservado e informativo dunha cidade Parta. O seu plano era circular,[7] e estaba rodeada por muros interiores e exteriores de case 2 km. de diámetro [8] e apoiado por máis de 160 torres. Un témenos (τέμενος) rodeaba os principais edificios sagrados do centro da cidade. Os templos cubrían unhas 1,2 hectáreas e estaban dominados polo Gran Templo, unha enorme estrutura con bóvedas e columnas que outrora ascendían a 30 metros. A cidade era famosa pola súa fusión dos panteóns gregos, mesopotámicos, cananeos, arameos e árabes, coñecido en arameo como Beiṯ Ĕlāhā ("Casa de Deus"). A cidade tiña templos para Nergal ( Asirio - Babilónico e Acadio), Hermes ( Grego), Atargatis ([[[Elohim | Sirio-arameo]]), Al-lat, Shamiyyah ( árabe) e Shamash (o mesopotámico deus do sol). [4] Outras divindades mencionadas nas inscricións arameas de Hatra foron as arameas Ba'al Shamayn, e a deidade feminina coñecida como Assurbel, que quizais foi a asimilación das dúas deidades o deus asirio Assur e o babilónico Bel, a pesar de ser individualmente masculinos.

Lista de gobernantes editar

 
Relevo da Vitoria de Sanatruq I.

Nas inscricións atopadas en Hatra, cítanse varios gobernantes. Outros gobernantes son mencionados esporadicamente por autores clásicos. Aparecen con dous títulos. Os gobernantes anteriores chamárnse mrjʾ (māryā, "señor"), e os posteriores mlkʾ (' malkā, "rei"). [1]

Rulers of Hatra
Nome Título Anos certificados Comentarios
Worod mry´
Ma'nu mry´
Elkud mry´ 155/156 d.C.
Nashrihab mrj´ 128/29 – 137/38 d.C.
Naṣru mry´ 128/29 – 176/77
Wolgash I mry´ e mlk – Rei
Sanatruq I   mry´ e mlk – Rei 176/177 d.C. gobernou xunto con Wolgash I
Wolgash (II?), fillo de Wolgash (I.)
Abdsamiya   mlk – Rei 192/93 – 201/202 d.C. Apoiou ao emperador romano Pescennius Niger
Sanatruq II   mlk – Rei AD 207/08 – 229/230 Converteuse nun vasalo dos romanos baixo Gordian III durante as Guerras Romano-Sasánidas

Arte de Hatra editar

Segundo John M. Rosenfield, as estatuas de Hatra pertencen á esfera cultural parta, con numerosas semellanzas en canto a vestimenta, elementos decorativos ou posturas, que tenden a ser macizas e frontais, cos pés, a miúdo, abertos. [9] A propia arquitectura de Hatra é xeralmente vista como un exemplo de arquitectura parta. [9] Tamén se poden ver similitudes coa Arte dos cuxanos, debido a intercambios culturais directos entre a área de Mesopotamia e o Imperio Cuxno naquel momento, ou dun fondo artístico parto común que leva a tipos de representación similares.[9]

  •  
    Relevo da vitoria de Sanatruq I. Está a empregar un pequeno altar nos seus pés.
  •  
    Comandante militar da cidade de Hatra. Museo Nacional de Iraq
  •  
    Militar de Hatra.
  •  
    Relevo do deus Nergal de Hatra.
  •  
    Relevo dun devoto de Hatra.

Hatra moderna editar

Sitio arqueolóxico de Hatra antes da destrución, 0:59, vídeo da UNESCO.
 
Comandante militar da cidade de Hatra. Museo Nacional de Iraq.

Hatra usouse como escenario para a escena inicial na película de 1973 O exorcista,[10] e desde 1985 é Patrimonio da Humanidade da UNESCO.[11]

Saddam Hussein viu que a historia mesopotámica do sitio reflectía a gloria en si mesmo, e tratou de restauralo, así como outros en Nínive, Nimrud, Assur e Babilonia, como símbolo do logro árabe,[12] gastando máis de 80 millóns de dólares na primeira fase da restauración de Babilonia. Saddam Hussein esixiu que os novos ladrillos na restauración usasen o seu nome (a imitación de Nabucodonosor) e que partes dun templo restaurado de Hatra tivesen o nome de Sadam.[13]

Walter Andrae, do equipo alemán de escavacións que traballou en Assur, de 1906 a 1911, realizou o primeiro levantamento do xacemento. Pero os arqueólogos iraquís realizaron escavacións sistemáticas a partir de 1951. A partir dos anos oitenta, a Expedición Arqueolóxica Italiana,[14] dirixida por R. Ricciardi Venco (Universidade de Turín), fixo grandes descubrimentos en Hatra. As escavacións centráronse nunha importante casa ("Edificio A" [15]), situado preto do Témenos e en sondaxes profundas na zona central do Témenos.[16] Agora a Expedición está activa en diferentes proxectos relativos á preservación e desenvolvemento do xacemento arqueolóxico.[17] En 1990, unha expedición polaca do Centro polaco de arqueoloxía mediterránea, Universidade de Varsovia gravou e estudou os muros de defensa da cidade.[18] O equipo foi dirixido por Michał Gawlikowski (PCMA UW).[19]

En 2004, The Daily Telegraph afirmaba "As columnas e as estatuas finamente conservadas de Hatra convérteno nun dos sitios arqueolóxicos máis impresionantes de Iraq" [20]

Destrución polo Estado Islámico (EI) editar

As accións do Estado Islámico de Iraq e Levante, que ocuparon a zona a mediados de 2014, foron unha ameaza importante para Hatra. A principios de 2015 anunciaron a súa intención de destruír moitos artefactos, alegando que tales "imaxes gravadas" non eran islámicas, fomentaban o shirk (politeísmo), e non se podía permitir a súa existencia, a pesar da preservación do sitio durante 1.400 anos por varios réximes islámicos. Os militantes do EI comprometéronse a destruír os artefactos restantes. Pouco despois, lanzaron un vídeo que mostraba a destrución dalgúns artefactos de Hatra.[21][22] Despois da demolición de Nimrud o 5 de marzo de 2015, "Hatra por suposto será a seguinte", dixo Abdulamir Hamdani, un arqueólogo iraquí da Stony Brook University.[23] O 7 de marzo fontes oficiais kurdas e iraquís informaron que o EI comezara a demolición das ruínas de Hatra.[24][25] Un vídeo publicado por ISIL durante mes seguinte amosou a destrución dos monumentos.[26]

A UNESCO e ISESCO emitiron unha declaración conxunta dicindo: "Con este último acto de barbarie contra Hatra, (o grupo EI) amosa o desprezo polo que garda a historia e o patrimonio dos árabes".[27]

O goberno pro-iraquí Forzas de mobilización populares capturou a cidade o 26 de abril de 2017.[28] Unha portavoz das milicias afirmou que o EI destruíu as esculturas e as imaxes gravadas do sitio, pero os seus muros e torres seguían en pé aínda que contiñan furados e rabuñadas recibidos das balas do EI. As unidades das FPM tamén declararon que o grupo minara as portas orientais do sitio, evitando así temporalmente calquera avaliación de danos por parte dos arqueólogos.[29] Informouse o 1 de maio de que o sitio sufrira menos danos do que se temía anteriormente. Un xornalista de EFE informara anteriormente de atopar moitas estatuas destruídas, edificios queimados e signos de saqueo. Layla Salih, xefe de antigüidades da gobernación de Nínive, afirmou que a maioría dos edificios estaban intactos e que a destrución non se comparaba coa doutros xacementos arqueolóxicos de Iraq. Un comandante das PMF tamén afirmou que o dano foi relativamente leve.[30]

Galería editar

  •  
    Restos de varios templos e antigas murallas (2004)
  •  
    Visión xeral do sitio en 2007
  •  
    maio 2006
  •  
    maio 2006
  •  
    xullo 2008
  •  
    novembro 2008
  •  
    novembro 2008
  •  
    Soldados americanos no sitio, setembro 2010
  •  
    Soldados americanos no sitio, setembro 2010
  •  
    setembro 2014
  •  
    Detallle dun templo, que mostra a arquitectura helenistica, mesopotámica, iraniana, e romana.
  •  
    Vista dos iwans
  •  
    Fachada do templo
  •  
    Arco decorado con caras
  •  
    Arco do templo
  •  
    Cabeza sobresaída nun muro
  •  
    Primeiro plano do iwan
  •  
    Estatua da deusa Shahiro
  •  
    De esquerda a dereita, un gobernante non identificado, Hermes, unha deidade feminina, e Sanatruq I. De Hatra. Museo da civilización Erbil
  •  
    Lintel de porta de Hatra. Século II e III d.C. Museo Sulaymaniyah, Kurdistán iraquí.
  •  
    soldado de Hatra

Clima editar

Hatra ten un clima semiárido quente (Clasificación climática de Köppen BSh). Amaioría da chuvia cae no inverno. Atemperatura media anual en Hatra é de 20,7 °C (69,3 °F). Arredor de 257 mm (10,12 in) de precipitación caen anualmente. falls annually.

Datos climáticos para Hatra (Al Hadar)
Mes Xan Feb Mar Abr Mai Xuñ Xul Ago Set Out Nov Dec Anual
Media máxima en °C 12,8 15,8 19,8 25,3 33,0 39,0 42,3 42,1 37,9 31,0 22,5 14,8 28,03
Media mínima en °C 3,2 4,6 7,6 11,7 17,3 21,8 24,8 24,1 19,7 14,3 8,8 4,1 13,5
Precipitación media mm 43 39 49 36 13 0 0 0 0 8 25 44 257
Fonte: climate-data.org

Notas editar

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Schmitt, Rüdiger. "HATRA". iranicaonline.org. Encyclopaedia Iranica. Consultado o 16 de marzo de 2019. 
  2. ↑ "Hatra | ancient city, Iraq". Encyclopedia Britannica (en inglés). Consultado o 2020-12-25. 
  3. ↑ "Hatra". Encyclopædia Iranica. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 "Hatra". Encyclopædia Britannica. Consultado o 14 decembro 2013. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Advisory Body Evaluation on Hatra. Consello Internacional de Monumentos e Sitios (ICOMOS). 1985. páxinas 1-2.
  6. ↑ E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam 1913–1936 (en inglés). BRILL. 1987. p. 207a. ISBN 9789004082656. 
  7. ↑ Salma, K. Jayyusi; Holod, Renata; Petruccioli, Attilio; André, Raymond (2008). The City in the Islamic World. Leiden: Brill. p. 174. ISBN 9789004162402. 
  8. ↑ <! - Escritores (as) do persoal; no by-line .--> (1992–2015). "Hatra UNESCO World Heritage Center". whc.unesco.org. UNESCO. Consultado o 31 de marzo de 2015. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Rosenfield, John M. (1967). The Dynastic Arts of the Kushans. University of California Press. pp. 170–173. 
  10. ↑ Freeman, Colin s (25 de xuño de 2014). "Iraq's 'Exorcist' temple falls into Isis jihadist hand". The Telegraph (Londres). Consultado o 7 de marzo de 2015. 
  11. ↑ "Hatra". whc.unesco.org. UNESCO. Consultado o 7 de marzo de 2015. 
  12. ↑ Lawrence Rothfield (1 Aug 2009). The Rape of Mesopotamia: Behind the Looting of the Iraq Museum. University of Chicago Press. ISBN 9780226729435. 
  13. ↑ "Ancient Hatra Ruins". Defense Video & Imagery Distribution System. 9 de setembro de 2006. 
  14. ↑ Hatra - Expedición Arqueolóxica Italiana
  15. ↑ "L'Edificio A". Hatra - Expedición Arqueolóxica Italiana (en italiano). 25/11/2016. Consultado o 25-07-2020. 
  16. ↑ "I sondaggi del Temenos". Hatra - Expedición Arqueolóxica Italiana (en italiano). 2016-11-25. Consultado o 2020-07-25. 
  17. ↑ "Progetti / Projects". Hatra - Expedición Arqueolóxica Italiana (en italiano). 2016-12 -10. Consultado o 2020-07-25. 
  18. ↑ Gawlikowski, Michał (1991). "A primeira tempada de escavacións en Hatra, Iraq." (PDF). Archeology polaco no Mediterráneo. 2. 
  19. ↑ "Hatra". pcma.uw.edu.pl. Consultado o 2020-07-08. 
  20. ↑ Freeman, Colin (4 de xaneiro de 2004). "As tropas americanas lanzan a xira 'Exorcist' no antigo templo". Telegraph. 
  21. ↑ Cockburn, Patrick (27 de febreiro de 2015). "Iraq: Isis militants pledged to destroy remaining archaeological treasures in Nimrud". The Independent. Consultado o 8 de marzo de 2015. 
  22. ↑ "ISIL video shows destruction of 7th century artifacts". aljazeera.com. 26 de febreiro de 2015. Consultado o 7 de marzo de 2015. 
  23. ↑ Karim Abou Merhi (5 de marzo de 2015). "IS 'bulldozed' ancient Assyrian city of Nimrud, Iraq says". AFP. Consultado o 5 de marzo de 2015. 
  24. ↑ Yacoub, Sameer N. (7 de marzo de 2015). "IS destroying another ancient archaeological site in Iraq". Army Times (United States). Associated Press. Consultado o 7 de marzo de 2015. 
  25. ↑ "Islamic state 'demolish' ancient Hatra site in Iraq". BBC. 7 de marzo de 2015. Consultado o 7 de marzo de 2015. 
  26. ↑ Vivian Salama (4 de abril de 2015). "Video: grupo do Estado Islámico disparado, arrasado con Hatra de Iraq". Associated Press. Arquivado dende o orixinal o 11 de outubro de 2017. 
  27. ↑ Yacoub, Sameer N.; Salam, Vivian (7 de mrzo de 2015). "IS destroying another ancient site in Iraq". The Telegraph. Macon, Georgia. Arquivado dende o orixinal o 10 de marzo de 2015. Consultado o 8 de marzo de 2015. 
  28. ↑ "Iraqi forces retake damaged Hatra heritage site from IS". Deutsche Welle. 26 de abril de 2017. Consultado o 29 de abril de 2017. 
  29. ↑ Hussain, Rikar (27 de abril de 2017). "Milicias iraquís Buscar reliquias destruídas por IS en Ancient Town". Voice of America. Consultado o 29 de abril de 2017. 
  30. ↑ "Hatra: IS damage to ancient Iraqi city less than feared". BBC News. 1 de maio de 2017. Consultado o 1 de maio de 2017. 

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hatra&oldid=6542785»