Fosfatidilglicerol
O fosfatidilglicerol é un fosfoglicérido que forma parte das membranas celulares eucarióticas e bacterianas [1] (nalgunhas bacterias é o principal compoñente), e forma parte do surfactante pulmonar, que reduce a tensión superficial no alvéolo e facilita o intercambio respiratorio de gases. Nas cianobacterias e plantas abunda na membrana tilacoidal (pero tamén está presente noutras membranas), e parece que mantén a proporción de lípidos aniónicos no tilacoide necesarios para realizar a fotosíntese.[2]
A estrutura xeral do fosfatidilglicerol pode describirse como un diacilglicérido esterificado cun fosfato cunha molécula de glicerol esterificada no fosfato. Por tanto, contén dúas moléculas de glicerol, unha no diacilglicérido e outra na cabeza polar. A molécula é anfipática, xa que o diacilglicérido é apolar e o fosfato e o glicerol terminal son polares. A súa presenza no líquido amniótico aumenta durante o desenvolvemento fetal.
O surfactante pulmonar [3] está formado por proteínas e lípidos. A maior parte dos lípidos é fosfatidilcolina, pero unha pequena porción da parte lipídica é fosfatidilglicerol. Aproximadamente o 98% da superficie das paredes dos alvéolos está ocupada por células de tipo I, mentres que as células de tipo II alveolares producen o surfactante pulmonar, que cobre arredor do 2% das paredes alveolares. Unha vez que as células de tipo II secretan o surfactante, este debe estenderse sobre a superficie das células de tipo I. O fosgfatidilglicerol pénsase que é importante nesta extensión do surfactante sobre as células de tipo I. A principal deficiencia no surfactante observada en bebés prematuros relaciónase coa falta de fosfatidilglicerol, aínda que este só sexa unha fracción minoritaria dos fosfolípidos do surfactante.
Biosíntese editar
Sintetízase ao unirse un L-glicerol 3-fosfato cun diacilglicérido unido ao CDP (CDP-diacilglicérido). Durante a reacción libérase CMP e orixínase un diacilglicérido unido a un glicerol 3-fosfato, é dicir fosfatidilglicerol-fosfato. Este último perde despois o seu fosfato terminal, orixinando fosfatidilglicerol.
Nos eucariotas heterótrofos o fosfatidilglicerol sintetízase só na mitocondria, orgánulo no que a partir de dous fosfatidilglicerois se orixinan as cardiolipinas [4], lípidos constituíntes da membrana mitocondrial interna.
Tamén derivan do fosfatidilglicerol o ácido lisobifosfatídico, algúns glicofosfolípidos, proteolípidos bacterianos, ácidos lipoteicoicos e lipoaminoácidos complexos.
Notas editar
- ↑ John E. Cronan. Bacterial Membrane Lipids: Where Do We Stand? Annual Review of Microbiology Vol. 57: 203-224 (Volume publication date October 2003) [1] Arquivado 07 de xullo de 2019 en Wayback Machine.
- ↑ Wada, Hajime; Murata, Norio (2007-08-02). "The essential role of phosphatidylglycerol in photosynthesis". Photosynthesis Research (en inglés) 92 (2): 205–215. ISSN 0166-8595. doi:10.1007/s11120-007-9203-z.
- ↑ J.L. Harwood. Lung surfactant
- ↑ Michael Schlame, Diego Rua, Miriam L Greenberg. The Corresponding Author The biosynthesis and functional role of cardiolipin [2]