Cultura moche
A cultura moche é unha cultura arqueolóxica do Antigo Perú que se desenvolveu entre os séculos II e VII no val do río Moche (actual provincia de Trujillo, no departamento da Libertad). Esta cultura estendeuse cara ós vales da costa norte do actual Perú.
As sociedades moches fixeron grandes obras de enxeñaría hidráulica: canles de regadía e represas, o que lles permitiu ampliar a súa fronteira agrícola a grande escala.
Foron grandes arquitectos; a súa materia prima foi o adobe. Construíron complexos relixiosos-administrativos de carácter monumental, conformados por palacios e templos ou huacas (en forma de pirámide trunca), as cales recubrían de grandes murais no alto e baixorrelevo, pintados con cores extraídas da natureza, onde plasmaron os seus deuses, mitos, lendas e toda a súa cosmovisión cultural. As máis notables destas construcións son as chamadas Huacas do Sol e da Lúa, no val de Moche.
Foron os mellores metalurxistas da súa época; douraron o cobre moito antes que en Europa; e coñeceron unha variedade de técnicas (laminado, martelado, soldadura, etc.), fabricando ferramentas, armas, vestimentas, emblemas, ornamentos e toda a súa variada e rico aparato ritual.
Foron grandes navegantes: construíron caballitos de totora, os máis pequenos para a pesca e os meirandes para as súas viaxes até as costas ecuatoriais, dende onde traían a cuncha Spondyllus, sacra para os moches, e en xeral, para o resto das culturas costeñas do Antigo Perú.