A criminoloxía[1] é unha disciplina empírica trans e multidisciplinaria que ten como obxecto de estudo ao criminal, con relación ao crime mesmo, sen deixar de lado totalmente á vítima, a cal será en todo caso obxecto de estudo da victimoloxía, co obxectivo de entender o criminal mesmo e as súas distintas motivacións que o levaron a cometer determinados crimes. O seu obxecto é o estudo da conduta desviada que implica o delito ou criminalidade, así como o proceso de definición e sanción da conduta desviada.

Castigo a mulleres en China, 1875.

Basea os seus fundamentos en coñecementos diversos de disciplinas e ciencias tales como o son a socioloxía, psicoloxía, medicamento, antropoloxía, matemática, física e química, apoiándose de maneira indirecta do dereito penal e doutras ciencias de carácter penal ou forense. As áreas de investigación criminolóxicas inclúen o iter criminis, a incidencia e as formas ou mecanismos dos crimes, así como as súas causas e algunhas consecuencias.

O nome desta ciencia foi utilizado por primeira vez polo antropólogo francés Paul Topinard. Así mesmo en 1885, o profesor italiano de dereito Raffaele Garófalo acuñou este termo de maneira formal. Moi ligados á criminoloxía atópanse os logros e teorías de Cesare Lombroso, a quen se lle considera o pai da criminoloxía, xa que nos seus estudos acerca da antropoloxía criminal, cimentou bases e teorías que até os nosos días perduran, xa sexa como antecedentes ou como directrices mesmas da ciencia.

A pesar de ser unha ciencia de relativa recente creación e ser cuestionada en canto á súa vinculación e dependencia para co dereito penal, a criminoloxía alcanzou un carácter de ciencia autónomo, ao ser partícipe da utilización do método científico para a formulación das distintas teorías que a compoñen. A criminoloxía estuda no ser criminal os distintos aspectos que compoñen a saúde integral, é dicir o composto bio-psico-social, para así poder chegar a conclusións sobre a fonte do actuar criminal.

Lembremos, aínda que algúns termos ou conceptos son parecidos, non é o mesmo falar de criminal no sentido propio da criminoloxía, que falar dun delincuente no sentido propio do Dereito Penal. As connotacións aínda que similares no xeral, son moi distintas no fondo de cada concepto. É dicir, o criminal o é pola materia do seu acto, xa sexa que este acto se atope tipificado ou non nalgunha lei. E doutra banda o delincuente o é por realizar un acto tipificado por lexislación penal, xa sexa que o seu acto sexa un crime en sentido humano ou non. A disciplina que transfire os resultados obtidos polas investigacións criminolóxicas ao sistema de Dereito penal é a política criminal.

Notas editar

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para criminoloxía.

Véxase tamén editar