Centauro
Na mitoloxía grega, os centauros (en grego Κένταυρος Kéntauros, «matador de touros», «cen fortes», plural Κένταυροι Kéntauroi; en latín Centaurus/Centauri) son unha raza de seres co torso e cabeza de humano e o corpo de cabalo. Vivían nas montañas de Tesalia e eran fillos de Ixión e Néfele, a nube de chuvia. Alternativamente, considerábanse fillos de Kentauros (o fillo de Ixión e Nefele) e algunhas eguas magnesias, ou de Apolo e Hebe. Ás veces cóntase que Ixión planeaba manter relacións sexuais con Hera, pero Zeus, o seu marido, evitouno moldeando unha nube coa forma de Hera. Posto que Ixión é normalmente considerado o devanceiro dos centauros, pode facerse referencia a eles poeticamente como Ixiónidas.
Características editar
Os centauros son coñecidos pola loita que mantiveron cos lápitas, provocada polo seu intento de raptar a Hipodamía o día da súa voda con Pirítoo, rei dos lápitas e tamén fillo de Ixión. A batalla entre uns e outros é unha metáfora do conflito entre os baixos instintos e o comportamento civilizado na humanidade, coa vitoria deste último. Teseo, un heroe e fundador de cidades que estaba presente, axudou a Pirítoo e ós lápitas e inclinou a balanza do lado da orde correcta das cousas. Moitos centauros morreron e o resto fuxiu (Plutarco, Teseo, 30; Ovidio, Metamorfoses XII. 210-458; Diodoro Siculo IV. 69, 70).
"Porque a ti, o máis bestial dos bestiais centauros, Éurito, ardíate o corazón tanto polo viño como pola visión da noiva, e reinaba unha embriaguez que duplicaba a luxuria. De socato... a acabada de casar é raptada pola forza, agarrada polos cabelos. Éurito colle a Hipódame; os demais, a que cada un gustaba ou podía... Por azar había alí preto unha antiga crátera con altos relevos; lévántaa o fillo de Exeo [é dicir, Teseo] , erguéndose máis enorme do que de por si era, e lánzaa contra o rostro do seu adversario. Este, vomitando pola ferida e pola boca callóns de sangue, miolos e viño, de costas sobre a area enchoupada, pateaba".(Ovidio: Metamorfosis XII 219-239)
Escenas da batalla entre os lápitas e os centauros foron esculpidas en baixorrelevos no friso do Partenón, que estaba dedicado á deusa Atenea. So esta roupaxe, Fidias, o autor dos relevos, simbolizaba as aínda recentes guerras entre os gregos e os persas, entre civilizados e bárbaros.
O centauro aparece na iconografía cristiá como unha besta infernal, tentadora de doncelas. Ás veces aparece baixo a forma de onocentauro, mestura de home e burro con esaxerados atributos sexuais.
Centauros famosos editar
Interpretación editar
Se exceptuamos Folo e Quirón (a súa orixe é diferente da dos outros), os centauros simbolizaban para os gregos os apetitos animais (concupiscencia e ebriedade son riscos típicos deles). Así o combate seu contra os lápitas pode ser interpretado como unha parábola do enfrontamento dos estados civilizado e salvaxe.
A orixe da súa creación explícase polo xeral así: o cabalo foi introducido na Grecia antiga desde o século XVI a.C, mais só era utilizado entón como besta de tiro; os centauros representarían entón, nas lendas da Idade heroica, os primeiros xinetes. Porén, pola súa vez, o xinete, o cabaleiro, que domina forzas primixenias pola súa acción, oponse, simbolicamente, aos centauros que están dominados polos instintos.
Notas editar
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Centauro  |
| A Galipedia ten un portal sobre: Grecia antiga |