Bombardeo de Cabra

O bombardeo de Cabra foi un ataque aéreo realizado pola aviación republicana sobre a localidade de Cabra, en poder do bando nacional o 7 de novembro de 1938. O bombardeo estivo dirixido contra a poboación civil por parte do bando republicano e saldouse con 109 mortos e máis de 200 feridos.[1] A poboación de Cabra estaba situada a bastante distancia das liñas da fronte de interese militar.[1] Algúns historiadores falan deste suceso como o Gernika andaluz.[1]

Bombardeo de Cabra
Parte de Guerra civil española
Data 7 de novembro de 1938
Lugar Cabra (Córdoba), España
Resultado • Numerosas baixas civís.
• Importantes danos na poboación.
Belixerantes
España Bando nacional España República Española
Forzas en combate
- Forzas Aéreas da República Española
• 3 Tupolev SB-2
Baixas
109 mortos
c. 200 feridos
Ningunha

Contexto editar

De acordo cos partes de guerra[2] as accións bélicas anteriores sitúanse o 22 de outubro en Villafranca de Córdoba por parte franquista, e o 24 en Cabeza del Buey por parte republicana. O 30 de outubro a Primeira División do exército sublevado, ao mando de El Mizzian, rompe a fronte ocupando a serra de Cavalls. A veciña localidade de Baena xa fora bombardeada pola aviación republicana o 28 de outubro de 1938. Desde unha semana antes dos bombardeos a aviación republicana fixo un recoñecemento da zona, inspeccionando as zonas ás que atacar.[1]

O bombardeo editar

Cabra roldaba os 20.000 habitantes en 1938.[1] O día 7 de novembro, cara ás 7:31 horas, tres avións soviéticos Katiuska SB-2,[1] con tripulación totalmente española[3] e procedentes do Campo de Aviación de "Los Guerreros" en Fuente Álamo de Murcia, atacaron a localidade.[1] Os Katiuska, uns bombardeiros lixeiros e rápidos, empregábanse para o bombardeo estratéxico sobre a retagarda inimiga.

De acordo coas testemuñas dun dos observadores dos Katiuska SB-2 que participaron no ataque, o servizo de información da unidade á que pertencían os Katiuska foi advertido da presenza en Cabra dunha unidade italiana de paso.[4] Pilotos e observadores esperaban atopar un campamento de tendas nas inmediacións da localidade e vehículos militares aos seus arredores. Ao chegar, puideron ver fugazmente un gran número de tendas na praza central de Cabra que resultaron ser o mercado de abastos e non un campamento militar, e atacaron sen confirmar o obxectivo que bombardeaban.[3] A pesar de que Cabra dispoñía dunha significativa dotación antiaérea, esta non reaccionou coa suficiente rapidez e non puido dificultar o ataque.[3]

Os avións deixaron caer unha vintena de bombas, que provocaron a perda de 109 vidas humanas (96 no acto) e máis de 200 feridos. O bombardeo afectou fundamentalmente a zonas do centro de Cabra, incluída a praza do mercado, e en especial ao barrio obreiro da vila.[4] Segundo se calcula, cada aparato levaba nas súas adegas unhas dúas toneladas de bombas de diverso tamaño. A maior delas, que pesaba 200 quilogramos, caeu sobre o mercado de abastos provocando un gran número de vítimas entre mulleres, nenos e xornaleiros.[4] Unha bomba similar detonou na esquina das rúas Platerías e Juan de Silva. De todas as explosións, a do mercado foi a máis potente, resultando mortas no acto 36 persoas, máis outras 14 posteriores a consecuencia das feridas causadas.

Seguindo a traxectoria de voo efectuada polos aparellos, apréciase unha diagonal en dirección nordeste-sueste respecto á caída das bombas. Isto significa o acceso dos bombardeiros á localidade polas antigas trincheiras da liña de ferrocarril e a súa saída polo Mirador de la Paz no barrio de la Villa (por aquel entón antigo cemiterio). A continuación, descargaron outro artefacto xunto ao Molino El Fondón, rumbo a Lucena, onde produciuse unha viraxe e a volta en dirección norte, chegando a Castro del Río e xirando de novo por Valenzuela.

Instrumentalización editar

O bombardeo carecía de utilidade militar e causou un alto número de baixas civís, polo que foi aproveitado pola propaganda dos sublevados para lexitimar a súa causa.[5] O feito de que unha das bombas caese no mercado de abastos implicou que resultasen afectados numerosos campesiños da rexión. Entre os mortos, pertencentes todos a poboación civil, achábanse tamén mulleres e nenos. O resultado dos bombardeos e a magnitude do masacre foron recollidos polo NO-DO[5], instrumentalizándoo con fins propagandísticos. Recolléronse imaxes e vídeos da poboación afectada polo bombardeo, así como do amontoamento dos cadáveres.[5]

O parte de guerra do 9 de novembro de 1938 recollía a versión sublevada dos sucesos, cuns datos aínda erróneos do número de avións e de baixas:

A aviación vermella, fuxindo dos encontros aéreos que tantas perdas cústanlle e afastándose de todo obxectivo militar, leva varios días dedicada a bater pobos civís da zona nacional, o máis afastados posible das actividades militares e desde os que lles é fácil a fuxida.

Hoxe correspondeu a covarde e inhumana agresión ao pobo de Cabra, onde, na madrugada, nove avións vermellos sorprenderon á poboación civil bombardeándoa e causaron 86 mortos e 117 feridos, na súa totalidade acodes civís e en gran número mulleres e nenos.

A España Nacional, xenerosa e xusta cos que enganados combatérona sen crueldades, non deixará, con todo, sen sanción nin debida resposta crimes desta natureza.

Notas editar

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 "80 años del bombardeo de Cabra: el día en que la aviación republicana escupió metralla y muerte". ABC de Córdoba (en castelán). 7 de novembro de 2018. Consultado o 7 de novembro de 2018. 
  2. Vidal 2004.
  3. 3,0 3,1 3,2 Saiz Cidoncha 2006, «Desde la batalla del Ebro hasta el final de la guerra».
  4. 4,0 4,1 4,2 "El bombardeo republicano sobre mujeres y niños que dejó 109 muertos en el pueblo de Carmen Calvo". ABC (en castelán). 7 de novembro de 2018. 
  5. 5,0 5,1 5,2 "80 años del ‘Guernica andaluz’: 2.000 kilos de bombas republicanas sobre Cabra, el pueblo de Carmen Calvo" (en castelán). Consultado o 7 de novembro de 2018. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Ligazóns externas editar