André de Gouveia

André de Gouveia (ou Gouvéa), nado en Beja en 1497 e finado en Coímbra o 9 de xuño de 1548, foi un humanista e pedagogo portugués vencellado ao Renacemento portugués e ao francés.

Infotaula de personaAndré de Gouveia
Biografía
Nacemento1497 (Gregoriano) Editar o valor em Wikidata
Beja Editar o valor em Wikidata
Morte9 de xuño de 1548 (Gregoriano) Editar o valor em Wikidata (50/51 anos)
Coímbra Editar o valor em Wikidata
Director de escola
Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeReino de Portugal Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidade de París
Collège Sainte-Barbe Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupacióngramático , profesor universitario Editar o valor em Wikidata
EmpregadorCollège Sainte-Barbe, director de escola
Universidade de París, director de escola
Universidade de Coímbra, director de escola Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua portuguesa Editar o valor em Wikidata
Familia
IrmánsAntónio de Gouveia (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
ParentesDiogo de Gouveia (pt) Traducir (tío) Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Pasou gran parte da súa vida en Francia. En 1529 foi un dos primeiros portugueses en estudar no Colexio de Santa Bárbara de París, dirixido polo seu tío Diego de Gouveia, onde obtivo o maitrise dès arts. Doutorouse en Teoloxía e ingresou na escola como profesor.

De 1529 a 1534 encargouse da xestión do Santa Bàrbara, polas múltiples viaxes do seu tío. Foi nomeado reitor da Universidade de París en 1533. Un ano despois, xurdiu o Collège Guyenne de Bordeos, que acolleu a moitos estudantes portugueses.[1]

No Colexio Guyenne reformou o currículo e renovou o profesorado incorporando elementos destacados da Universidade de París como o seu irmán máis novo Antonio, Claude Budin, Nicolau de Grouchy, Mathurin Cordier e George Buchanan, formando un destacado grupo do humanismo francés do s. XVI.[2] Entre os seus estudantes no College de Guyenne estaba Michel de Montaigne. Na primeira parte dos seus Essais, falando do seu profesor de portugués, considera que é “sen dúbida o maior reitor de Francia; e eu era considerado o seu aprendiz.».[3] Atraídos polo prestixio da institución tamén estiveron Joseph Justus Scalige e estudantes do colexio Étienne de La Boéti.

Permaneceu no Guyenne College até 1547, cando regresou a Portugal, demandado por Xoán III para fundar o Real Colexio de Artes e Humanidades de Coímbra, onde esperaba continuar coa súa actividade pedagóxica. Acompañado por un grupo de profesores de Bordeos, entre eles o poeta e humanista escocés George Buchanan. Alí, malia as reticencias da Inquisición, quixo desenvolver as novas ideas que se abrían en Europa, aínda que por pouco tempo, pois morreu en febreiro de 1548.[4]

André de Gouveia, como outros literatos e relixiosos portugueses, promoveu o xurdimento do humanismo erudito baseado no legado dos clásicos. Partiu da crenza neoplatónica do potencial humano innato cara á reflexión e á acción positiva. Tamén pola vontade de renovar a fe e os costumes mentres se traballa pola construción do humanismo cristián.[5]

En plena Contrarreforma ponse en dúbida a ortodoxia dos cargos de André de Gouveia e do grupo de mestres bordeleses. Os profesores da Facultade de Artes foron xulgados e condenados severamente pola Inquisición en 1550 aínda que liberados pola presión do rei.

 
O currículo do Guyenne College

Parece que a maior parte das obras de André de Gouveia se perderon. Entre as conservadas atópase o programa de estudos e regulamentos do Colexio de Guyenne publicado co título Schola Aquitanica, publicado en Bordeos por Simon Millanges en 1583.[6]

Notas editar

  1. Infopédia Porto Editora (ed.). "André de Gouveia". Infopédia. 
  2. COMPÈRE, Marie-Madeleine i JULIA, Dominique, "Collège de Guyenne, collège de plein exercice" a Les collèges français, 16e-18e siècles. Répertoire Paris : Institut national de recherche pédagogique, 1984. pp.141-147. https://www.persee.fr/doc/inrp_0000-0000_1984_ant_10_1_6870
  3. En els Assaigs: llibre primer, Michel de Montagne també parla d'altres professors del Col·legi de Guyenne als capítols XXV i XXVI.
  4. ASCENSO ANDREÉ, Carlos. "O humanismo português, a sua identidade e as suas contradições." a ANDRADE, António, (ed.) Humanismo, diáspora e ciência (séculos XVI é XVII). Porto:Universidade de Aveiro, 2013, p. 17 - 40. http://hdl.handle.net/10316.2/34792
  5. "KRISTELLER, P. O.: El pensamiento renacentista y sus fuentes.". Researchgate. Consultado o 9-2-2022. 
  6. "Schola Aquitanica". bibliotheque.bordeaux.fr. Consultado o 2022-02-10. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • ASCENSO ANDREÉ, Carlos. “O humanismo portugués, a súa identidade e as súas contradicións”. ANDRADE, António, (ed. ) Humanismo, diáspora e ciencia (séculos XVI e XVII). Porto: Universidade de Aveiro, 2013, p. 17 - 40. http://hdl.handle.net/10316.2 / 34792
  • COMPÈRE, Marie-Madeleine e JULIA, Dominique, "Collège de Guyenne, collège de plein exercice" en Les collèges français, séculos XVI-XVIII. Directorio de París : Institut national de recherche pédagogique, 1984. https://www.persee.fr/doc/inrp_0000-0000_1984_ant_10_1_6870
  • LEITAO FERREIRA, F. Novas cronolóxicas da Universidade de Coimbra, 1941.
  • MONTAGNE, Michel de. Ensaios: primeiro libro. Barcelona: Proa ,, 2006, cap XXVI. Tradución de Vicent Alonso