Amanita

xénero de fungos

As amanitas[1] (Amanita) é un xénero de fungos basidiomicetos da orde Agaricales.[2] Contén arredor de 600 especies de fungos, e inclúe tanto algunhas das especies máis apreciadas como comestíbeis como varias das máis tóxicas do mundo (na súa maioría son tóxicas). A especie tipo do xénero é o rebentabois (Amanita muscaria),[3] mentres que a considerada máis perigosa é a cacaforra da morte (Amanita phalloides). O 95% dos envelenamentos por consumo de fungos está provocado por especies que conteñen amatoxinas (que son propias, mais non exclusivas, deste xénero), cunha probabilidade de morte de entre o 10% e o 60%. O tóxico máis potente presente neste xénero, que tamén pode atoparse noutros cogomelos velenosos, é a amanitina.[4]. As amanitas tóxicas adoitan denominarse en galego coma cacaforras.

Tamén contén o xénero moitos cogomelos comestíbeis e moi apreciados na gastronomía. Nunha ampla variedade de culturas, os cogomelos das diferentes especies comestíbeis de Amanita son apañados e procesados ou comercializados para o consumo. Son moi apreciadas especies como A. zambiana e outras especies carnosas en África Central, A. basii e outras semellantes en México, a amanita dos Césares ou raíña (A. caesarea) en Europa e A. chepangiana no sueste Sueste Asiático. Outras especies úsanse para darlles cor a ensaladas, como a vermella A. jacksonii, que se consome na costa leste de América do Norte, dende o Canadá deica México.

Moitas especies son de comestibilidade descoñecida, especialmente en países como Australia, onde os cogomelos son moi pouco coñecidos. En Galiza tampouco é moi común polo de agora o consumo de cogomelos, agás os comercializados nos mercados, porén é xa unha das zonas da península de maior consumo.

Amanitas comúns en Galiza editar

As cacaforras na cultura popular galega editar

  • Cacaforra comida, nin herba nin manciña.
  • Unha cacaforra no cesto fai perder o resto.
  • Quen erra coas cacaforras pronto lle chega a hora[7].

Notas editar

  1. Nome vulgar do xénero en: Diccionario Cumio da lingua galega Vigo, Ed. do Cumio, 1999: Xénero de fungos basidiomicetos da familia agaricáceas, con anel e volva no pedicelo, e sombreiro globuloso ou aberto. Fronte a algunhas comestibles, comprende especies moi velenosas e mesmo mortais
  2. "Amanita". Catalogue of Life (2010 Annual Checklist) (en inglés). ITIS. Consultado o 15 de maio de 2010. 
  3. Tuloss, R.E; Zhu-liang Yang. "Studies in the Genus Amanita Pers. (Agaricales, Fungi)" (en inglés). Consultado o 16 de maio de 2010. 
  4. Chang, A. K (9 de novembro de 2009). Medscape, ed. "Toxicity, Mushroom - Amatoxin" (en inglés). Department of Emergency Medicine, Albert Einstein College of Medicine, Montefiore Medical Center. 
  5. 5,0 5,1 5,2 VV. AA. (2012) Vocabulario forestal Santiago de Compostela, Deputación de Lugo
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Diccionario das ciencias da natureza e da saúde (A-C) A Coruña, Deputación da Coruña, 2000
  7. na Web de Galicia Encantada - http://www.galiciaencantada.com/dentro.asp?c=0&id=767&n=[ditos_e_refr%E1ns_dos_cogomelos]_cacaforra_comida,_nin_herba_nin_manci%F1a

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar