Fonética histórica: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
Sen resumo de edición |
||
Liña 4:
==
Cada lingua tomada [[sincronía]] posúe un conxunto de trazos que a definen e que se pode describir con prcisión, entre eles a [[sintaxe]] ([[gramática|regras gramaticais]] que rexen a construción de [[enunciado]]s), o [[léxico]] (stock de [[lema (lingüístico)|lemas]], ou «palabras», dunha lingua), a [[morfoloxía]] (modificacións sufridas polos lemas para respoder ás esixencias sintácticas, como a [[conxugación]], a [[declinación]] ou as regras de concordancia) e o [[fonoloxía|sistema fonolóxico]] (stock de [[fonema]]s dunha lingua). stes trazos, con todo, so poden ser descritos para un estadio preciso da lingua, limitado no espazo e no tempo. Por exemplo, os trazos do [[francés]] tal e como se falaba no século XII xa non coinciden cos do que se falaba nos séculos XIV, XVI ou XX.
As razóns desta evolución son múltiples; por citar so a principal, basta dicir que ao se transmitir, sobre todo oralmente, cousa que foi o habitual (aínda o é agora) para a maioría das linguas, as informacións modifícanse, ao xeito do « teléfono árabe ». Os humanos non estamos dotados dunha memoria perfecta, e cada un utiliza as súas propias palabras, ten a súa pronunciación, comete «erros» gramaticais que lle son propios. Cada xeneración aprende unha lingua nalgo diferente da dos seus devanceiros. O proceso de evolucíon pode parecer actualmente débil, ralentizado como está pola normalización das linguas empregadas nos países chamados «desenvolvidos»: apréndese na escola unha lingua normativa, e un habitante de [[Lubéron]], por exemplo, oe frecuentemente o [[francés]] dos Parisinos grazaz aos medios de comunicación, cousa que ocorre desde hai relativamente pouco. Durante séculos, os falantes dunha lingua so puideron coñecer a dos seus achegados, cousa que favoreceu as evolucións: sen comparación, non é posible saber de que maneira unha lingua diverxe doutras, ou mesmo que se diverxe. É por isto que se falaron en Francia moitas linguas durante séculos, máis ou menos próximas unhas das outras, que de xeito despectivo chaman «[[patois]]», ata que se impuxo realmente unha das variantes posibles (ou máis ben un conxunto de variantes, considerado '''o''' francés).
Les phonèmes d'une langue, de la même manière que le reste, évoluent constamment, et ce surtout à cause de ce que l'on nomme la « paresse articulatoire » : l'être humain, en parlant, tend à dépenser le moins d'énergie possible tout en devant faire en sorte que l'information reste compréhensible. Il « acommode » donc les sons, surtout en contact, à ce souci d'économie. Si l'on ne prend que l'exemple de la langue (c'est-à-dire ici l'organe ; on aurait pu aussi prendre comme point de départ la glotte), il est facile de constater que celle-ci se déplace pendant l'émission de sons (il suffit, pour s'en assurer de prononcer les sons ''ou'' puis ''ch'' pour sentir son déplacement). Par paresse articulatoire, les locuteurs vont éviter que celle-ci ne fasse de trop de mouvements : si l'on prononce distinctement les sons /a/, /n/ et /p/ à la suite, soit /anp/, l'on constate que la langue doit toucher les dents (pour /n/) puis s'effacer pour que les lèvres prennent le relais (afin de prononcer /p/). Or, si l'on émet ces sons rapidement, on se rend compte que ─ de manière naturelle ─ il est plus simple de prononcer /amp/ : la langue n'a plus besoin de toucher les dents, les consonnes /m/ et /p/ étant toutes deux prononcées au moyen des deux lèvres ; le résultat, toutefois, reste suffisamment proche du point de départ pour que le processus soit inconscient. Ce phénomène, dit « [[assimilation]] » des sons en contact, est l'un des principaux responsables des modifications phonétiques : les sons qui se suivent tendent à être prononcés d'une manière proche, qui n'est pas forcément le [[point d'articulation]]. Ceci ne constitue bien sûr qu'un seul exemple parmi des dizaines. On peut consulter la [[types de modifications phonétiques|liste des principales modifications phonétiques]] pour s'en donner une idée.
|