|
==Tema de perfecto irregular==
HaiHay un grupo de 18 [[verboverbos]]s que teñen tienen un tema específico para ala conxugaciónconjugación dode [[pretérito de indicativo]], [[antepretérito de indicativo|antepretérito]], [[pretérito de subxuntivo]] e [[futuro de subxuntivosubsustantivo]].
AsAy diferencias entre aslas raíces dodel tema de perfecto ey as dodel tema de presente noslos verbos irregulares podenpueden reducirse a unsunos poucospocos tipos:
* Altemancia entre unhauna [[vogalvocal]] abertaabierta ouo media een un [[ditongodiptongo]]: /a/ - /owl (''haber'' / ''houbo'', ''saber'' / ''soubo'', ''caber'' / ''coubo''), /o/ - /uj/ (''poder'' / ''puido''). Esta alternancia tamén se encontra en ''traer'': ''traer'' / ''trouxo''.
* Alternancia dade [[consoante]] final dade raíz. Oslos verbos ''dicir'', ''querer'', ''facer'' mudan a consoante, e ademais os dous últimos cambian a vogal do radical en /i/: ''dicir'' / ''dixo'', ''querer'' / ''quixo'', ''facer'' / ''fixo''.
* Ampliación da raíz con /ib/, que afecta a ''estar'' e ''ter'': ''estar'' / ''estivo'', ''ter'' / ''tivo''.
* Oslos verbos ''poñerponer'' (ou ''pór'') e ''vir'' teñentienen un comportamento particular, ey a pesar de que nolos tematemas de presente sigan un patrón de variación semellantesemejante, noen el tema de perfecto seguensiguen camiñoscaminos diverxentesdiferentes. ''Vir'' ten unha raíz rematada en nasal (/biN/ na p1 do Perf., e /biñ-/ no resto das fornas), excepto na p3 do Perf., que ten raíz /bE/: ''vin, viñ-eches, ve-u, viñ-emos, viñ-estes, viñ-eron; viñ-era... viñ-ese...''
En cambio, ''poñerponer'' cambia ala vogalvocal radical ey mailacambia la consoante final dade la raíz: ''pux-en, pux-eches, pux-o, pux-emos, pux-estes, pux-eron; pux-era.. pux-ese...''
* ''Ser'' e ''ir'' teñentienen unhauna raíz común para oel tema de perfecto, distinta dasa las que presentaban noel tema de presente: /fu/ para as Pl e P2 do Perf. e /fo/ para tódalas outras formas: ''fu-n, fu-ches, fo-i, fo-mos, fo-stes, fo-ron, fo-ra, fo-se.''
Hai que destacar que noslos verbos que teñentienen un tema de perfecto diferente dodeñ tema de presente nonno se produce [[sincretismo]] entre o futuro de subxuntivosustantivo (der, deres,...) e o infinitivo conxugadoconjugado (dar, dares,...)
==A raíz no tema de presente==
|
