|
==Morfoloxía==
O principal rasgotrazo a destacar desta serra son as súas pendentes suaves orixinadas por unha prolongada erosión. Esta erosión foi desgastando os materiais que cubrían ás masas graníticas, as cales se formaron no interior da codia terrestre durante a oroxenia [[Hercínica]], deixándoas ao descuberto en forma de grandes bloques, bolos ou penedos como o penedo de [[Penagache]] ou o penedo de [[Anamán]].
Esta composta por granodioritas na parte occidental, granitos de dúas micas na central e xistos na oriental.
Seguindo a orientación desta serra dende o nacemento do río [[Troncoso]], preto da aldea de Portelinha, destacan os seguintes cumios pola súa altitude ou morfoloxía:
[[Imaxe:Penagache.jpg|thumb|right|220px|Penagache]]
*Arrazís (Melgaço), 1175m.
*Cabeço das Cuatro Fontes (Melgaço), 1170m.
*Alto de Gontim (Melgaço), 1203m.
*Pena Rubia (Padrenda), 1232m.
*Alto da Basteira (Padrenda), 1217m.
*Alto da Portela do Pao (Melgaço), 1232m.
*Alto do Buscal (Melgaço), 1255m.
*Alto da Mansao do Guerreiro (Melgaço), 1234m.
*Penagache (Quintela de Leirado-Verea), 1226m.
*Outeiro de Ferro (Verea-Melgaço), 1268m.
*Froufe (Verea), 1245m.
*Alto da Pregiça (Melgaço),1287m.
*Gestoso (Melgaço), 1336m.
*O Codesal (Lobeira), 1334m.
*Pedroso (Melgaço), 1301m.
*Penedo de Anamán (Melgaço), 1276m.
==Historia Etnográfica== ▼(en progreso)
▲==Historia Etnográfica==
Os altos do Laboreiro estiveron habitados dende a prehistoria. As primeiras probas da súa humanización datan da etapa do [[megalitismo en Galicia]] apartir dos anos 4000-3500 a.C., que acadan nesta zona unha amplia densidade de monumentos funerarios, chamados mámoas ou localmente 'motas'. En conxunto forman unha grande necrópole que acada a cifra de 130 túmulos que na súa maioría permanecen tapados debido á falta dun proxecto común entre os ambos lados da Raia. Algúns deles son:
*'''A Mota Grande''', no entorno de Penagache-Outeiro de Ferro preto do marco 23, con 24m de diámetro maior e uns 2m de altura.
*'''Mota de Meda''', situada na Serra das Motas preto do marco 31, un conxunto duns 11 monumentos situados a 1300m de altitude entre os concellos de Verea e Lobeira. O monumento foi excavado por F. Cuevillas e ten un tamaño considerable que supera os 30m de radio e acada uns 2m de altura.
*'''Mota da Cabreira''', situada na penichán de A Lagoa a 1330m. de altitude preto do marco 34, ten un diámetro duns 23m e unha altura de metro e medio aínda que non se observa a súa anta dende a superficie debido a que se construíu na cima unha garita de vixianza.
Estas terras non entenderon de fronteiras ata que Portugal se independizou de Galiza e comezouse a trazar a fronteira entre os dous lados, fortificáronse as comarcas fronteirizas con castelos como os de Castro Laboreiro ou a torre de Vilanova dos Infantes en Celanova.
Durante a [[Guerra Civil]] converteuse nunha ruta de paso para os contrabandistas que traian produtos de Portugal.
O Monte Penagache ademáis do seu atractivo destaca históricamente por ser onde tivo lugar a primeira ascensión deportiva do montañismo en Galicia.
==Biodiversidade==
===Flora===
===Fauna===
(en progreso)
A fauna salvaxe esta composta por aves de rapina coma o Miñato('buteo buteo'); mamíferos coma o xabarín, a raposa ou incluso o lobo que se refuxian dos rigores do inverno nos bosques das partes baixas; réptiles coma lagartos , viboras ou cobras e unha gran variedade de insectos. Esta fauna convive con outras especies domesticadas como vacas cachenas e manadas cabalos en semiliberdade.
Tamém cabe destacar a presencia dun can endémico desta serra o chamado [[Can de Castro Laboreiro]].
Podemos dividir os accesos máis directos aos distintos lugares da serra:
*Accesos a Pena Rubia, dende Melgaço por Portelinha ou Rodeiro e dende Padrenda por Lapela.
*Acceso ás serras do CaúñoCaunño, Castelo, Aguillón e Basteira, dende Padrenda por Gorgua e dende Quintela de Leirado por Mociños.
*Acceso a Penagache e Outeiro de Ferro, dende Quintela de Leirado por Xacebáns e dende Verea polo Outeiro de Augas.
*Acceso ao Codesal e ao Gestoso, dende Verea polo Outeiro de Augas, dende Lobeira por Fraga ou dende Melgaço por Seara.
==Aproveitamento da Serra==
===Usos Agrarios===
Os amplios pastos dos cumios serven de alimento para explotacións gandeiras de vacas cachenas e cabalos, dos bosques baixos aproveitase a madeira, principalmente de piñeiro.
===Usos turísticos===
Ademáis dos usos cinexéticos existentes, tamén destaca o seu potencial para realizar actividades turísticas coma o sendeirismo.
| 