Calendario chinés: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Calendario chino movida a Calendario chinés |
Desfíxose a edición 705165 de Xabier Cid (disc.) |
||
Liña 1:
O '''calendario
▲O '''calendario chino''' é un [[calendario lunisolar|lunisolar]], a diferenza do [[calendario gregoriano]] occidental que emprega o [[calendario solar|sol]].
O calendario chinés divídese en seis meses de 29 días e seis meses de 30 días, o que resulta en anos de 354 días. De aí que o calendario chinés non coincida co calendario occidental que, en xeral, ten 365 días. Cada mes lunar iníciase na lúa nova e o Aninovo Chinés está determinado pola segunda lúa nova despois do [[solsticio]] do [[21 de decembro]] (ou solsticio de inverno), que ocorre entre finais de [[xaneiro]] e mediados de [[febreiro]] segundo o calendario gregoriano.
==Orixe==▼
A súa orixe asóciase co [[Emperador Amarelo]] ([[Huang Ti]],[[Huang Di]]), ó redor do año 2637 adC, cando introuducíu 5 ciclos de doce años rexidos por animais distintivos: [[Rata]], [[Boi]], [[Panthera tigris|Tigre]], [[Lebre]], [[Dragón]], [[Serpe]], [[Cabalo]], [[Ovella]], [[Mono]], [[Galo]], [[Can]] e [[Porco]]. As casas lunares ou ''shǔ'' son cada unha das 28 constelaciones do zodiaco lunar. Dependendo do día e hora de nacemento da persona, a [[lúa]] estará en algunha das casas lunares, que determina a cada persona.▼
Para axustar o ciclo lunar de 354 días
O calendario chino tradicional<ref name="cronoauta"><small>[http://crononauta.com/c_chino_intro.html Historia sobre el Calendario chino] en [http://www.crononauta.com Crononauta.com]</small></ref> é tan antigo que as súas orixes pérdense en épocas brumosas. Dí a lenda que as súas primeras orixes remóntanse ós Xia, que habitaron aquelas terras sobre o 2205 a.C., mentras que outra tradición o atribuie directamente ó mítico Huangdi, unificador e primero emperador da China, que vivíu alá polo século III a.C. ▼
▲==Orixe==
▲A súa orixe asóciase
▲O calendario
O problema para os sabios astrónomos chineses foi o mesmo que para o resto dos pobos antigos: tentar combinar os movementos da lúa e do sol, ciclos sempre difíciles de conxeniar. O calendario chinés tradicional era lunar, pero iso causaba graves problemas ós agricultores porque non había forma de fixar as [[estación]]s nel. Como para o resto de culturas, a procura dun calendario que
Pasaron os séculos e cara o ano [[-104|104]] a.C., por medio de sistemas de observación e de medición das sombras proxectadas por un pau vertical (gnomon), os
O calendario
Como coñecían con gran exactitude a duración dos ciclos lunares e solares, chegaron á mesma conclusión matemática que outras moitas culturas, descubrindo o ciclo de 19 anos ([[ciclo metónico]]) e considerando anos
▲==Principios do calendario chino==
▲O calendario chino é '''lunisolar'''<ref name="cronoauta" />. O año chino ordinario consta de 12 lunacións (doce meses lunares) o que supón entre 353 e 355 días. Cada certo tempo (máis ou menos, cada tres anos) se intercala un '''ano embolismal''' (un año con 13 meses lunares) de entre 383 e 385 días.
Os
▲Como coñecían con gran exactitude a duración dos ciclos lunares e solares, chegaron á mesma conclusión matemática que outras moitas culturas, descubrindo o ciclo de 19 anos (ciclo metónico) e considerando anos embolismales o anos 3º, 6º, 9º, 11º, 17º e 19º do ciclo, pois a norma básica é que o '''solsticio de invierno''' debe suceder sempre no 11º mes do año.
Dende a introdución do [[budismo]] en China cada ano, ademais do seu número, ten o nome dun signo do
▲Os chinos medían o ano polo retorno do solsticio de invierno, e para iso valíanse do '''gnomon''', co que calibraban a longitude das sombras a mediodía. Considérase un ciclo de 60 años, dividido en outro menor de 12 anos. Tamén hai un ciclo mensual meteorológico, con 24 puntos sinalados.
Cada mes o sol entra nunha constelación do zodíaco diferente. Se nun mes o sol non entra nunha constelación, ese acaba sendo o mes a intercalar. Chámase co nome do mes anterior antecedido do prefixo "shun-". Os meses agrúpanse en tres grupos:
▲nome dun signo do zodiaco, alternativamente. Os signos do zodiaco chino son: '''Shu''' (Rata), '''Niu''' (Búfalo), '''Hu''' (Tigre), '''Mao''' (Coello), '''Long''' (Dragón), '''She''' (Serpe), '''Ma''' (Cabalo), '''Xang''' (Cabra), '''Hou''' (Mono), '''Ji''' (Galo), '''Gou''' (Perro) e '''Zhu''' (Porco). O ano comeza cando o sol entra en Piscis, coa primeira lúa nova.
Os meses chineses están compostos por tres semanas de 10 días cada unha. O grupo dos primeiros 10 días do mes recibe o nome de ''tschu''. Os días do mes cóntanse polos seus ordinais. O día comeza a media noite e divídese en 12
===Axustes===▼
▲Os meses agrúpanse en tres grupos: '''meng''' (primeiro), '''Zhong''' (medio) e '''Ji''' (último); e en catro estacións, '''Chun''' (primavera), '''Xia''' (verán), '''Qiu''' (outono) y '''Dong''' (inverno). O nome dos meses fórmanse combinado ámbolos dous conceptos, por exemplo "ki-tsin" é o último mes do otoño. Os meses tamén se poden denominar como os anos.
Para axustar o ciclo lunar de 354 días ó ciclo solar de 365 débese intercalar un mes cada 2 ou 3 anos, a diferenza do [[calendario gregoriano]] solar que engade un día cada catro anos.
== Referencias ==
▲Os días do mes cóntanse polos seus ordinais. O día comeza a media noite e divídese en 12 '''schis'''. Cada schi consta de dúas horas, a primeira hora chámase '''schi-kjao''' e a segunda '''schi-tssching'''. Cada schi divídese en oito '''ko''' (catros de hora), o ko ten 15 '''feus''', polo que un feu equivale a un minuto. Unha hora chámase '''tschuco''', un '''jiko''' é un cuarto de hora.
▲===Axustes===
▲Para axustar o ciclo lunar de 354 días o ciclo solar de 365 débese intercalar un mes cada 2 ó 3 años, a diferenza do [[calendario gregoriano]] solar que engade un día cada catro años.
{{listaref}}
[[Categoría:Calendario|China]]
[[Categoría:Cultura de China]]
[[als:Chinesischer Kalender]]
| |||