Vogal temática: Diferenzas entre revisións

A '''vogal temática''' é un [[Constituíntes verbais|constituínte da flexión verbal]] que permite a clasificación dos verbos[[verbo]]s en [[Conxugación verbal|conxugacións]]. Está situada entre a [[raíz verbal]] e o [[Sufixo|sufixo modo-temporal]], se ben non tódalas formas do [[paradigma]] verbal teñen vogal temática, é o caso do [[presente de subxuntivo]].

:*a vogal temática é independente da raíz e do [[morfema modo-temporal]]

Na análise da flexión verbal do [[Lingua portuguesa|portugués]], [[Mattoso CamaraCâmara]] segmenta catro constituíntes: o radical (R), formado por un morfema lexical que pode levar morfemas derivacionais; a vocal temática (VT), que amplía o radical e serve para clasificar morficamente os verbos; o sufixo modotemporal (SMT), con amalgama das nocións gramaticais de modo e tempo; o sufixo número-persoal (SNP), onde están amalgamadas as nocións de número e persoa do suxeito. Os dous primeiros constituíntes forman o tema (T) e os outros o sufixo flexional (SF).

Na descrición sincrónica do verbo galego realizada por [[Antón Santamarina]] aplícase o método proposto por Mattoso CamaraCâmara, con idéntica segmentación e consideración da vogal temática verbo dos outros tres constituíntes. E o mesmo se fai na Gramática Galega<ref>Álvarez, R., Monteagudo, H., Regueira, X. L. (1986): ''Gramática Galega'', Vigo. Galaxia, 1995</ref>.

Ó describi-lo verbo galego [[Antón Santamarina]] (1974)<ref>Santamarina, Antón (1974): ''El verbo gallego''. Anexo 4 de Verba. Santiago</ref> salienta que a clasificación en conxugacións se basea na tan frecuente coincidencia dos verbos na desinencia de infinitivo (-ar, -er, -ir), pero o que realmente indica a conxugación á que pertence unha forma verbal ou todo o paradigma é a vogal temática, tónica no infinitivo: /a/ na primeira conxugación /e/ na segunda e /i/ na terceira; velaí o motivo polo que se toma a desinencia do infinitivo como indicador de clase mórfica, xa que, en posición átona, a vogal temática está suxeita a determinadas [[neutralización]]s, que levan en certos casos á confluencia da segunda e da terceira conxugacións nun só grupo mórfico, por exemplo, ''coll'''e'''r > coll'''e'''s ante part'''i'''r > part'''e'''s''. Así a todo, o [[verbo]] galego presentaachega un gran conservadorismo nos seus constituíntes morfolóxicos, ó non se rexistraren moitas das neutralizacións temáticas presentes noutras linguas próximas.

Considerando a totalidade dos verbos, regulares e irregulares, pode falarse da existencia de catro conxugacións[[conxugación]]s nas formas nominais e no tema de presente: (1ª - cantar, 2ª - deber, 3ª - vivir, e 4ª - ir, pór), con vogal temática /a, e, i, Ø/ respectivamente, fronte a cinco no tema de Perfectoperfecto (1ª, cant-a-ra, 2ª deb-[e]-ra, 3ª viv-i-ra, 4ª fo--ra, 5ª coub-[ę]-ra), coas vogais temáticas /a, e, i, Ø, ę/, respectivamente.

Considerando a vogal temática do [[tema de presente]] ante a vogal temática das formas do [[tema de perfecto]], tendo en conta os [[verbo irregular|verbos irregulares]] na [[Normativa oficial do galego - Verbo#Paradigmas dos verbos irregulares|''Normativa oficial do galego'']], podemos distinguir as seguintes clases mórficas:

===<big>'''Observacións ó gráfico==='''</big>