Revisión como estaba o 19 de xaneiro de 2008 ás 21:28 editar Resorte (conversa \| contribucións) 683 edicións expansión do artigo ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 26 de xaneiro de 2008 ás 18:02 editar desfacer Resorte (conversa \| contribucións) 683 edicións Sen resumo de edición Edición máis nova →
Liña 5: [[Imaxe:Pedro Berruguete - Saint Dominic Presiding over an Auto-da-fe (1475).jpg\|right\|thumb\|250px\|''San Domingos presidindo un auto de fe'' ([[1475]]).]] ==Orixes== === Precedentes === A insitución [[Inquisición\|inquisitorial]] non foi unha creación española. Foi creada por medio da [[bula papal]] ''Ad abolendam'', emitida a finais do [[século XII]] polo [[papa]] [[Lucio III]] como instrimento para combatir a [[herexía]] albigense no sur de [[Francia]]. Existiron tribunais da Inquisición pontificia en varios reinos cristiáns europeos durante a [[Idade Media]]. Na [[Coroa de Aragón]] operou un tribunal da Inquisición pintificia establecido por dictamen dos estatutos ''Excommunicamus'' do papa [[Gregorio IX]] en [[1232]] durante a época da herexía albigense; o seu principal representante foi [[Raimundo de Peñafort]]. Co tempo, a súa importancia foise diluíndo, e a mediados do [[século XV]] era unha institución case esquecida, aínda que legalmente vixente. En Castela nunca houbo tribunal de Inquisición pontificia. Os encargados de vixilar e castigar os delictos de fe eran os diferentes bispados, por medio da Inquisición episcopal. Nembragantes, durante a Idade Media en Castela prestouselle atención ás herexías. ==Contexto== Gran parte da [[Península Ibérica]] fora dominada polos árabes, e as relixións do sur, particularmente os territorios do antigo [[Reino de Granada]], tiñan unha grande poboación [[Musulmán\|musulmana]]. Até [[492]], Granada permaneceu baixo dominio árabe. As grandes cidades, en especial [[Sevilla]] e [[Valladolid]], en Castela, e [[Barcelona]] na Coroa de Aragón, tiñan grandes poboacións de xudeos, que habitaban nas chamadas "[[xudería]]s". Durante a Idade Media, produciuse unha cohesión relativamente pacífica -aínda que non exenta de incidentes- entre cristiáns, xudeos e musulmáns, nos reinos peninsulares. Había unha longa tradición de servizo á Coroa de Aragón por parte dos xudeos. O pai de Fernando, [[Juan II de Aragón]], nomeou a [[Abiathar Crescas]], un xudeo, [[astrónomo]] da Corte. Os xudeos ocupaban moitos postos importates, tanto relixiosos como políticos. Castela incluso tiña un [[rabino]] inoficial, un xudeo practicante. No [[século XV]] a [[España]] non era un estado unificado, pero si unha confederación de [[monarquía]]s, cada cal co seu administrador, como os Reinos de [[Aragón]] e [[Castela]], gobernados por [[Fernando II de Aragón\|Fernando]] e [[Isabel de Castela\|Isabel]], respectivamente. No Reino de Aragón (unha confederación de Aragón, [[Illas Baleares]], [[Cataluña]] e [[Valencia]]) había unha [[Inquisición]] local desde a [[Idade Media]], tal como noutros países da [[Europa]], pero aínda non había Inquisición no Reino de Castela e León. Ata [[1492]], Granada aínda estaba baixo o control musulmán. As cidades máis importantes, como [[Sevilla]], [[Valladolid]] e [[Barcelona]] (capital do [[Reino de Aragón]]), tiñan grandes poboacións de [[xudaísmo\|xudeus]] en ''guetos''. Non obstante, a finis do [[século XIV]] houbo en algúns lugares de España unha ola de [[antisemitismo]], alentado pola predicación de [[Ferrant Martínez]], arquidiácono de [[Écija]]. Foron especialmente cruentos os [[progromo]]s de xuño de [[1391]]: en Sevilla foron asasinados centos de xudeos, e destruíuse completamente a ''aljama''<ref name=n1>Kamen, Henry: ''La Inquisición Española''; p. 17.</ref>, e en outras cidades, como [[Córdoba]], Valencia o Barcelona as vítimas foron igualmente moi elevadas<ref name=n2>Kamen ofrece cifras aproximadas para as vítimas de Valencia (250) e Barcelona (400). Non ofrece datos concretos sobre Córdoba (Kamen, ''op. cit.'', p. 17)</ref>. Había unha longa tradición de traballos de xudeus no Reino de Aragón. O pai de Fernando, Xoán II de Aragón, indicou Abiathar Crescas, un xudeu, como [[astroloxía\|astrólogo]] da corte. Moitos xudeus ocupaban postos de importancia, tanto relixiosos como políticos. ==Orixes==

Inquisición española: Diferenzas entre revisións