Pisidia: Diferenzas entre revisións

'''Pisidia''' ou '''Psidia''' (latín ''Psidia'' ou ''Pisidia'', grego Pisidiké) foi unha rexión de [[Anatolia|Asia Menor]] cara o sur-suroeste. Parte historicamente de [[Panfilia]], estaba poboada pola mesma xente.

O país era montañoso atravesado por ramificacións das [[Montes Tauros|montañas do Tauro]], pero con algúns vales fértiles e chairas extensamente cultivadas, especialmente con [[Oliveira|oliveiras]].

Os principais produtos do país eran o [[Sal común|sal]], as raíces de iris das que se facían perfumes, e [[viño]], sendo famoso na época clásica o viño de Amblada.

As principais cidades serían [[Antioquía]] de Pisidia]], [[Sagalassos]], Etenna, [[Termissos]], Philomelium, [[Neapolis]], [[Selge]], Tyaricum, [[Pednelissos]], [[Cibira]], Oenoanda, Bubon, [[Laodicea]] e Katakekaumene.

A súa poboación foi de etnia [[frixios|frixia]] indoeuropea (ver [[Pisidios]]). A [[lingua pisidia]] crese que era de orixe frixia e, polo tanto, sería unha [[Linguas indoeuropeas|lingua indoeuropea]] dentro da rama [[linguasLinguas anatoliasanatólicas|anatólica]].

Baixo [[Imperio Aqueménida|dominio persa]] ([[século -VI]]), participaron cun continxente na invasión de [[Grecia]] por Xerxes; [[Alexandre o Grande]] conquistou Sagalassos na súa marcha cara a [[Persia]], pero Termessos fíxolle fronte. Nominalmente parte de [[Reino de Macedonia|Macedonia]], despois da morte de Alexandre vai quedar dentro nos dominios de [[Pérdicas (xeneral)|Pérdicas]] e foi concedida a [[Eumenes]], que nunca a ocupou. Pasou a [[Antígono I Monóftalmos|Antígono]] o chosco. ([[-321]]) ao ser considerada unha parte da [[Sátrapa|satrapía]] de Frixia, se ben probabelmente só formaban parte dela o norte e noroeste, onde formaba a chamada '''Frixia Pisídica''', mentres que o resto do país debía permanecer independente, e consta que se emitía moeda.

O [[-301]] o país, que seguía de feito independente, pasou aos [[Imperio Seléucida|seléucidas]] que estableceron algunhas cidades como [[Seleucia Sídera]] e dominaron mellor o país, pero só parcialmente, a pesar de que o helenismo fixo moito camiño. Durante a época seléucida os pisidios dedicáronse a faceren correrías polas rexións veciñas.

Derrotado [[Antíoco III o grande]], coa paz de [[Apamea]] o país foi asignado ao [[Reino de Pérgamo]] ([[-188]]), pero permaneceu independente de feito; o [[-133]] o Reino de Pérgamo pasou por testamento en [[República Romana|Roma]] e Psidia quedou dentro da provincia de [[Asia (provincia romana)|Asia]], e sobre o [[-125]] foi entregada ao [[reino de Capadocia]], que non puido manter o control sobre ela, volvendo pronto a Roma ([[-102]]); os romanos tivérona que conquistar e o [[-88]] foi incluído en [[Cilicia]] xunto con tres distritos de Frixia ([[Laodicea]], [[Apamea]], e [[Synnada]]); outra vez parte da provincia de Asia na metade do [[século -I|século I a.C.]], sobre o [[-39]] foi doada por [[Marco Antonio]] ao seu aliado o tetrarca [[Amintas]] de [[Galacia]], ao que encargou de someter aos bandidos coñecidos como ''homonadenses'', que dominaban a zona montañosa e controlaban as comunicacións entre Psidia e Panfilia, pero Amintas morreu na loita e [[Galacia]] converteuse en provincia romana incluíndo Psidia; finalmente os ''homonadenses'' serían exterminados o ano [[-3]], pero os romanos aínda non puideran establecer ningunha colonia ou manter gornicións e as cidades sometidas simplemente pagaban un imposto, pero conservaban a independencia. Baixo [[Octavio Augusto|Augusto]] déronse terras aos veteranos do exército e establecéronse oito colonias, salientando as de Antioquía, Sagalassus, Olbasa, Cremna e Comama.

Foi constituída en [[Provincia romana|provincia]] sobre o [[294]] na reorganización de [[Diocleciano]] con Antioquía como capital, formada basicamente pola Pisidia e parte da [[Licaonia]], dentro da diocese asiática. No [[século IV]] incorporóuselle parte de Frixia, pero perdeu a parte de Licaonia. En período cristián tivo 25 sedes episcopais. A provincia subsistía en tempo do emperador [[ImperioLista bizantinode emperadores bizantinos|emperador bizantino]] [[Xustiniano I|Xustiniano]].