Nacionalismo irlandés: Diferenzas entre revisións

O '''nacionalismo irlandés''' (en {{lang-ga|Náisiúnachas in Éirinn}}) é un movemento político [[Nacionalismo|nacionalista]] que defende que o [[pobo irlandés]] debería gobernar [[Irlanda]] como un [[estado soberano]].<ref>{{cita web |last1=Regan |first1=John |title=Review of Irish Freedom: the History of Nationalism in Ireland |url=https://reviews.history.ac.uk/review/704 |website=Reviews in History |access-date=14 de xuño de 2021 |archive-date=16 de agosto de 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816162347/https://reviews.history.ac.uk/review/704 |urlmorta=si }}</ref><ref name="auto">{{Cite journal|url=https://doi.org/10.1080/07907189308406508|title=Irish cultural nationalism in the United Kingdom state: Politics and the Gaelic League 1900–18|first=Peter|last=Murray|date=1 de xaneiro de 1993|journal=Irish Political Studies|volume=8|issue=1|pages=55–72|via=Taylor and Francis+NEJM|doi=10.1080/07907189308406508}}</ref><ref>[http://cain.ulst.ac.uk/issues/politics/polsol.htm CAIN: Politics – An Outline of the Main Political 'Solutions' to the Conflict] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110709040238/http://cain.ulst.ac.uk/issues/politics/polsol.htm |date=9 de xullo de 2011 }}, United Ireland Definition.</ref><ref>{{cite book|last1=Tonge|first1=Jonathan|title=Northern Ireland: Conflict and Change|date=2013|publisher=Routledge|isbn=978-1317875185|page=201|url=https://books.google.com/books?id=6hFEAgAAQBAJ&pg=PA201|access-date=12 de abril de 2017|archive-date=12 de abril de 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170412232923/https://books.google.com/books?id=6hFEAgAAQBAJ&pg=PA201|urlmorta=non}}</ref> Dende mediados do século XIX, o nacionalismo irlandés foi considerado como unha forma de [[nacionalismo cívico]] baseado nos principios da [[Dereito de autodeterminación|autodeterminación]] e da [[soberanía popular]].<ref name="Sa'adah, Anne 2003. Pp. 17-20">Sa'adah 2003, 17–20.</ref><ref name="Smith, Angel 1999. Pp. 30">Smith 1999, 30.</ref><ref>Delanty, Gerard; Kumar, Krishan. ''The SAGE handbook of nations and nationalism''. Londres, Inglaterra; Thousand Oaks, California, USA; Nova Deli, India: Sage Publications, Ltd, 2006, 542.</ref><ref name="auto"/> Durante os século XVIII, XIX e XX, os nacionalistas irlandeseirlandeses, como a [[Sociedade dos Irlandeses Unidos]] na década de 1790, [[Irlanda Nova]] na década de 1840, a [[Irmandade Feniana]] durante a década de 1880, [[Fianna Fáil]] na década de 1920 e o [[Sinn Féin]] postuláronse en diferentes graos de [[radicalismo]] de esquerda e [[republicanismo]].<ref>{{Cite journal|url=https://www.persee.fr/doc/irlan_0183-973x_1989_num_14_1_2517|title=Between 1789 and 1798 : the "Revolution in the Form of Thought" in Ireland|first=Thomas|last=Metscher|date=25 de novembro de 1989|journal=Études irlandaises|volume=14|issue=1|pages=139–146|via=www.persee.fr|doi=10.3406/irlan.1989.2517|access-date=25 de novembro de 2020|archive-date=13 de decembro de 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201213204926/https://www.persee.fr/doc/irlan_0183-973x_1989_num_14_1_2517|urlmorta=non}}</ref><ref>{{Cite journal|url = https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07907189308406508?journalCode=fips20|doi = 10.1080/07907189308406508|title = Irish cultural nationalism in the United Kingdom state: Politics and the Gaelic League 1900–18|year = 1993|last1 = Murray|first1 = Peter|journal = Irish Political Studies|volume = 8|pages = 55–72|access-date = 25 de novembro de 2020|archive-date = 17 de agosto de 2021|archive-url = https://web.archive.org/web/20210817102438/https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07907189308406508?journalCode=fips20|urlmorta = non}}</ref> O nacionalismo irlandés defende e promove a [[cultura de Irlanda]], especialmente a [[lingua irlandesa]], a literatura, a música e os deportes. Creceu máis potente durante o período no que toda Irlanda formaba parte do [[Reino Unido de Gran Bretaña e Irlanda|Reino Unido]], o que levou a que a maior parte da illa obtivese a independencia do Reino Unido en [[1921]].

Os nacionalistas irlandeses cren que o dominio estranxeiro foi prexudicial para os intereses irlandeses. No momento da [[partición de Irlanda]] a maior parte da illa era de relixión [[Igrexa Católica|católica]] e en gran parte orixinaria da illa, mentres que unha parte importante do país, particularmente no norte, era [[Protestantismo|protestante]] e descendía principalmente de persoas deda [[Gran Bretaña]] que colonizaron a terrachegaran como [[Colonizacións de Irlanda|colonos]] durante o reinado de [[Xacobe VI de Escocia e I de Inglaterra|Xacobe I]]. A partición produciuse tendo en conta criterios étnicos e relixiosos, acadando a maior parte de Irlanda a independencia, mentres que seis condados do norte seguiron formando parte do Reino Unido. Os nacionalistas irlandeses apoian a [[reunificación de Irlanda]].

O nacionalismo irlandés preocupouse historicamente da relación de [[Irlanda]] concoa [[Gran Bretaña]]. Tamén se referiu á opresión histórica dos católicos, que son identificados como a xente irlandesa nativa, por protestante, que se identifican coa presenza británica en [[Irlanda]].