Persia: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
mSen resumo de edición |
||
Liña 1:
{{sen referencias|data=outubro de 2015}}[[Ficheiro:Persian_Empire,_490_BC.gif|400px|dereita|Imperio persa no ano 490 a. C.]]
'''Persia''' ou '''Imperio persa''' (en {{lang-fa|شاهنشاهی ایران}}, [[Transliteración|transliterado]] ''Šâhanšâhiye Irân'', literalmente: ''Irán imperial,'' en [[Lingua grega antiga|grego clásico]] ''Περσίς,'' [[Romanización (lingüística)|romanizado]] ''Persís'') é o nome dado ao territorio ocupado polo [[Imperio Persa]] que se desenvolveu no [[Medio Oriente]] (na rexión dos [[Montes Zagros]]), entre os séculos [[século -VII|VII]] e [[século -IV|IV a.C.]]. Tamén é o nome dado á rexión actual do [[Irán]]; a cultura e o pobo iraniano tamén son descritos co adxectivo ''persa''.
== Nome ==
O nome, usado no Occidente, foi unha herdanza do nome [[lingua grega|grego]] para o Irán, ''Persis'', centro do imperio, aínda que o mesmo teña se estendido a lugares actuais como [[Turquía]], noroeste da [[India]] e [[Exipto]]. No [[século III]], baixo o [[Imperio sasánida]], aparece a palabra Ērān (Irán) ou Ērānšahr ("País dos arios" ou "País dos iranianos"). No [[século VII]], despois da caída dos sasánidas, o país é chamado de novo "Persia" polos estranxeiros. Esta denominación empregaríase até 1934, cando [[Reza Pálavi]], por decreto asinado o 31 de decembro dese ano, substitúe o nome de "Persia" por Irán. <ref>{{Cita web|título=Iran : chronologie historique|url=https://www.monde-diplomatique.fr/mav/93/PIRONET/15168|páxina-web=Le Monde diplomatique|data=2007-06-01|data-acceso=2022-03-08|lingua=fr|nome=Olivier|apelidos=Pironet}}</ref>
== Etnia e lingua ==
''Persa'' é tamén unha etnia; os persas descenden dos [[ariano]]s, un pobo [[pobos indoeuropeos|indoeuropeo]] que migrou para a rexión da Persia a partir da Asia Central, no inicio do primeiro milenio a.C. A súa lingua chámase [[lingua persa|persa]], ou ''farsi''. De acordo con fontes do goberno [[Estados Unidos de América|estadounidense]], 51% da poboación actual do Irán é da etnia persa. Outras estimativas chegan a colocar esa parcela en 70%. Existen minorías persas tamén no [[Afganistán]], [[Taxiquistán]] e [[Uzbekistán]]. Moitas outras etnias existen no Irán, incluíndo grupos arianos non-persas, como os [[g]]; as etnias de ascendencia turca, como os [[acerbaixanos]], kurdos, e [[turcománs]]; árabes e algunhas outras minorías. Vexa [[Demografía do Irán]] para máis detalles.
Liña 59 ⟶ 61:
* [[Hierápolis]]
== Notas ==
listaref{{Xeografía en progreso}}
{{Control de autoridades}}
| |||