Reino de León: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 43:
Se o Reino de León nace no ano [[910]] para a tradicional historiografía española-castelá, gran parte da galega defende que tras esa denominación<ref name=":12">{{Cita libro|título=Historia de Galicia|apelidos=Murguia|nome=Manuel|ano=1891|volume=IV|url=http://biblioteca.galiciana.gal/es/catalogo_imagenes/grupo.do?path=1159358&presentacion=pagina&posicion=9&registrardownload=0|cita=Para ellos bajo la denominación de reino de León, Galicia desaparece […]; casualmente cuando es ella la que impera y constituye el núcleo del Estado, y son sus cosas las que vencen y se consolidan|páxina=7|editorial=|ISBN=|ref=}}</ref><ref>{{Cita libro|título=Historia de Galicia|apelidos=Murguía|nome=Manuel|ano=1891|volume=IV|páxina=22|cita=[…] los árabes […] siempre que se trata de monarcas denominados de León y de las gentes que viven bajo su régimen, les llaman reyes de Galicia y gallegos|editorial=|ISBN=|ref=|url=http://biblioteca.galiciana.gal/es/catalogo_imagenes/grupo.do?path=1159358&presentacion=pagina&registrardownload=0&posicion=41}}</ref> e da de Reino de Asturias<ref>{{Cita libro|título=Historia de Galicia|apelidos=Vicetto Pérez|nome=Benito|editorial=|ano=1871|ISBN=|ref=|url=http://biblioteca.galiciana.gal/es/catalogo_imagenes/grupo.do?path=1159340&registrardownload=0&presentacion=pagina&posicion=21|volume=4|páxinas=8-9|cita=Vean, pues, los que aún persisten en denominar reyes de Oviedo y reyes de Asturias a los primeros reyes de la reconquista, vean, pues, claramente el error que asientan para los que investigan la historia de un pueblo por las denominaciones corográficas que, como la que nos ocupa, destruyen la pureza dela historia. Los reyes de la reconquista según dejamos ya demostrado geográfica e historicamente, no eran reyes de Oviedo ni reyes de Asturias; eran reyes de Galicia […]}}</ref> ocúltase o nome de Galicia como propio do reino. Para esta parte da historiografía é indiscutible a pertenza da cidade de León e do seu territorio a Galicia, que tanto a [[O reino de Galicia na historiografía tradicional española#O reino de Galicia na cartografía medieval|cartografía medieval]] como os documentos dos séculos IX e X expresan nitidamente<ref name=":0322">{{Cita libro|título=España Sagrada|url=https://books.google.es/books?id=aUfcrTHc4M8C&pg=PA429&dq=espa%C3%B1a+sagrada+in+civitate+legio&hl=pt-PT&sa=X&ved=0ahUKEwj5t4iTgMzbAhVlLsAKHWZhAsUQ6AEIMTAB#v=onepage&q=legio%20territorio%20Gallecie&f=false|páxina=429|cita=Ano 874: Diploma nº6. Colección Documental da Catedral de León: "in civitate quo uocitatur Legio, in territorio Gallecie / Na cidade chamada León, no territorio de Galicia|apelidos-editor=Risco|nome-editor=Manuel|edición=}}</ref><ref name=":1112">{{Cita libro|título=Colección documental del Archivo de la Catedral de león (775-1230):I (785-952)|url=https://books.google.es/books?id=ncwpAQAAMAAJ&q=%22legione+de+Galletia%22&dq=%22legione+de+Galletia%22&hl=pt-PT&sa=X&ved=0ahUKEwiysL6dgszbAhVLXBQKHeFsAB4Q6AEILzAB|cita=Ano 946. Diploma nº192. Colección Documental da Catedral de León: "in Legione de Galletia / en León de Galicia|apelidos-editor=Sáez|nome-editor=Emilio|edición=1969}}</ref><ref name=":1342">{{Cita libro|título=Historia Silense|url=https://archive.org/stream/historiasilense00sant#page/66/mode/2up/search/finibus+Gallecie+veniens|páxina=67|edición=1921|apelidos-editor=Santos Coco|nome-editor=Francisco|cita=Fernandus […] a finibus Gallecie veniens, obsedit Legionem. / Fernando I […] chegando desde os límites de Galicia puxo sitio a León}}</ref><ref name=":95">{{Cita libro|título=Il martirologio della Certosa|apelidos=del Bosco|nome=Stefano|url=https://books.google.es/books?id=NSUpAHFew-UC&lpg=PA90&ots=0kVB47SAgT&dq=%22apud%20Legionem%2C%20Gallaeciae%20urbem%22&pg=PA90#v=onepage&q&f=false|cita=apud Legionem, Gallaeciae urbem" / "en León, cidade de Galicia|ano=S.XII}}</ref><ref name=":322">{{Cita libro|título=Configuración do mundo|apelidos=Ibn Hawqal|cita=[…] frente as dúas cidades galegas de Zamora e León. León é a residencia do seu soberano.|url=http://www.anubar.com/coltm/pdf/TM%2026%20Ibn%20Hawkal%20Configuracion%20del%20mundo.pdf#page=32&zoom=100,-78,423|páxina=63|apelidos-editor=Romani Suay|edición=1971}}</ref><ref name=":4102">{{Cita libro|título=Historia de la dominación de los árabes en España|apelidos=Conde|nome=Jose Antonio|ano=1844|url=https://bibliotecadigital.jcyl.es/es/catalogo_imagenes/grupo.cmd?path=10069797#page=414&zoom=auto,-436,155|páxina=406|cita=Medina Leionis capital de Galicia|volume=1}}</ref>.
 
A transformación da "''terra de foris''"{{refn|A "''terra de foris''" era o espazo de expansión da monarquía galaica. A partir do século X conformou o chamado "''territorio legionense''"<ref>{{Cita libro|título=A formación do reino de Galiza (711-910)|apelidos=López Teixeira|nome=Xosé Antonio|editorial=Toxos Outos|ano=2010|páxina=136}}</ref>. Unha similar denominación recibía (e recibe) o territorio alén da [[Serra do Xurés]], a terra de "[[Trás-os-Montes|tras os montes]]"<ref>{{Cita web|título=O onomástico Trás-os-Montes - Ciberdúvidas da Língua Portuguesa|url=https://ciberduvidas.iscte-iul.pt/consultorio/perguntas/o-onomastico-tras-os-montes/34698|páxina-web=ciberduvidas.iscte-iul.pt|data-acceso=2020-12-11|cita=foram decerto os povos do Minho que deram o nome a Trás-os-Montes, pois esta província lhes fica para lá dos montes do Gerês, Cabreira, etc. Os Trasmontanos deviam naturalmente chamar à sua terra Aquém dos Montes;|lingua=pt}}</ref>|group=lower-alpha|name=}}<ref name=":23">{{Cita libro|título=Ante a Historia Compostelá|apelidos=Sánchez Albornoz|nome=Claudio|editorial=Trifolium|url=https://books.google.es/books?id=QPENcQe80WAC&lpg=PT9&dq=%22terra%20de%20foris%22&pg=PT9#v=onepage&q&f=false|edición=2010|en=cap.2|cita=''terra de foris'', como chamaban os galegos os páramos de León e as chairas de Castela}}</ref>, o inicial "''territorivm legionense''" asociado á corte real do século X<ref name=":93">{{Cita publicación periódica|apelidos=Montenegro Valentín|nome=Julia|data=1999|título=Merinos y tenentes en el "territorivm legionense"|revista=Anales de la Universidad de Alicante: Historia medieval|número=12|cita=al convertirse la ciudad de León desde principios del siglo X en centro neurálgico del Reino, fuera entonces la expresión «territorium legionense» genérica, y aludiera, sin mayores precisiones, a las tierras situadas en el entorno de la sede regia. […] serían en general las tierras situadas al otro lado de los Montes.|lingua=es|url=https://core.ac.uk/download/pdf/16360293.pdf#page=3&zoom=auto,-178,471|data-acceso=25 de febreiro de 2021|data-arquivo=14 de novembro de 2017|url-arquivo=https://web.archive.org/web/20171114043343/https://core.ac.uk/download/pdf/16360293.pdf#page=3&zoom=auto,-178,471|url-morta=yes}}</ref>, nunha entidade política diferenciada do [[reino de Galicia]] houbo ser un proceso lento ao que resulta difícil asignar data inicial. Este territorio foise individualizando nun proceso paulatino,{{Efn|[[Lope de Vega]] (†[[1635]]) situará aínda séculos máis tarde a acción dunha das súas obras en "Léon, nun pobo de Galicia"<ref>{{Cita libro|título=El mejor alcalde, el rey|apelidos=De Vega|nome=Lope|editorial=Cambridge University Press|ano=1949|url=https://books.google.es/books?id=nezAi3GODFMC&lpg=PP1&hl=pt-PT&pg=PA2#v=onepage&q&f=false|páxina=2|cita=...en Léon, en un pueblo de Galicia}}</ref>.}} até aparecer nos documentos como un territorio á parte situado após dosos ''"Alpes de Galicia"''<ref>{{Cita libro|título=Historia Compostelana|editorial=Akal|ano=1994|url=https://books.google.es/books?id=XVybJYbv27AC&lpg=PP1&hl=pt-PT&pg=PA183#v=onepage&q&f=false|páxina=183 (c.479)|apelidos-editor=Falque Rey|nome-editor=Emma|cita=Di o texto latino Alpes (''reginam Alpes transcendisse'') co sentido que ten o termo de "montes" (en xeral). Posibelmente se trate dos montes do Cebreiro que separan Galicia de León|lingua=es}}</ref><ref>{{Cita libro|título=Historia Compostelá|editorial=AKAL|url=https://books.google.es/books?id=XVybJYbv27AC&lpg=PP1&hl=pt-PT&pg=PA203#v=onepage&q&f=false|páxinas=203-205|apelidos-editor=Falque Rey|edición=1994|nome-editor=Emma|cita=... despois de que teñan regresado, non pasarán as montañas de Galicia (''Galitie Alpes'') para vir aqui en expedición.|lingua=es}}</ref>.
 
A primeira referencia explícita á existencia dun reino de León non aparece até o [[século XI]], na chamada [[Crónica Silense]]. Este manuscrito menciona por primeira vez o "Legionis regnum"<ref>{{Cita libro|título=Historia Silense|ano=1921|url=https://archive.org/stream/historiasilense00sant#page/50/mode/2up|páxina=50|apelidos-editor=Santos Coco|nome-editor=Francisco}}</ref> e fai ademais cincuenta e dúas mencións a León, a maioría como cidade. Porén, deixa claro que é o reino de Galicia o obxecto da súa narración, pois este aparece citado como reino vinte e oito veces<ref>{{Cita libro|título=Reinos e imperio: la Historia legionensis (llamada silensis) y la reivindicación leonesa de la herencia visigótica|apelidos=Le Morvan|nome=Gaël|editorial=e-Spania|ano=2012|url=https://journals.openedition.org/e-spania/21681#tocto1n5|páxina=59}}</ref> e sinala como reis de Galicia a [[Vermudo II|Bermudo II]]<ref>{{Cita libro|título=Reinos e imperio: la Historia legionensis (llamada silensis) y la reivindicación leonesa de la herencia visigótica|apelidos=Le Morvan|nome=Gaël|editorial=e-Spania|ano=2012|url=https://journals.openedition.org/e-spania/21681#tocto1n5|páxina=59|cita=Qui profecto '''Veremudus''', post ubi '''in finibus Gallecie arcem regni adeptus est''',}}</ref>, [[Afonso V o Nobre|Afonso V]]<ref name=":252">{{Cita libro|título=Historia Silense|url=https://archive.org/stream/historiasilense00sant#page/64/mode/2up/search/Adefonsi+galleciensis+regis|páxina=64|apelidos-editor=Santos Coco|nome-editor=Francisco|edición=1921|cita='''Adefonsi Galleciensis regis'''}}</ref><ref name=":262">{{Cita libro|título=Historia Silense|url=https://archive.org/stream/historiasilense00sant#page/64/mode/2up/search/galleciensium+principis|páxina=65|apelidos-editor=Santos Coco|nome-editor=Francisco|edición=1921|cita='''Adefonsi Galleciensium principis'''}}</ref> e [[Fernando I de León|Fernando I]]<ref name=":1322">{{Cita libro|título=Historia Silense|url=https://archive.org/stream/historiasilense00sant#page/66/mode/2up/search/finibus+Gallecie+veniens|páxina=67|edición=1921|apelidos-editor=Santos Coco|nome-editor=Francisco|cita=Fernandus […] a finibus Gallecie veniens, obsedit Legionem. / Fernando I […] chegando desde os límites de Galiza puxo sitio a León}}</ref>, entre outros<ref name=":2523">{{Cita libro|título=Historia Silense|url=https://archive.org/stream/historiasilense00sant#page/36/mode/2up|páxina=36|apelidos-editor=Santos Coco|nome-editor=Francisco|edición=1921|cita=Ordonium (II) insignem militern '''Aldefonsus''' Pater, Magnus et '''Gloriosus Rex vivens Galliciensium''' provinciae praefecerat}}</ref>.